زنانی که در معادن هزینه خانواده هایشان را تامین می کنند

فریده عنایتی: مرکز آمار، نتایج طرح آمارگیری از معادن در حال بهره برداری در سال 91 را منتشر کرد. بررسی عملکرد معادن در حال بهره برداری سال 1391 در مقایسه با سال 1390 نشان می دهد که تعداد معادن در حال بهره برداری کشور در سال 91 با 70 مورد افزایش، 1.3 درصد افزایش داشته است. البته از نظر تعداد در سال 1391، 3.6 درصد معادن کشور در اختیار بخش عمومی و مابقی در اختیار بخش خصوصی بوده اند. اما در سال 1390، 4 درصد معادن کشور در اختیار بخش عمومی و بقیه در اختیار بخش خصوصی بوده است.

براساس این گزارش، در مجموع، 84922 نفر در معادن در حال بهره برداری کشور به کار اشتغال داشته اند که از این تعداد، 20261 نفر کارگران ساده، 24236 نفر کارگران ماهر، 3283 نفر تکنسین ها، 4860 نفر مهندسان، 14342 نفر شاغلان امور حمل و نقل و 17941 نفر شاغلان بخش امور اداری و مالی بوده اند. البته تعداد شاغلان با 394 نفر افزایش، حدود 0.5 درصد و جبران خدمات شاغلان با 1541 میلیارد ریال افزایش، 21.1 درصد افزایش داشته است.

این گزارش حاکی از این است که در سال 1391، استان های کرمان، یزد و اصفهان به ترتیب با 15732، 13656 و 6017 نفر بالاترین تعداد شاغلان را به خود اختصاص داده اند. همین طور در بین فعالیت های مختلف، معادن سنگ آهن، شن و ماسه و زغال سنگ خشک به ترتیب با 15297، 12371 و 12175 نفر بیشترین تعداد شاغلان را دارا بوده اند. لازم به ذکر است که تعداد شاغلان زن در سال 1391 با 31 نفر کاهش نسبت به سال 1390 از 1079 نفر به 1048 نفر رسیده است.

در ادامه گزارش مرکز آمار آمده است که در سال 1391، حدود 340461 هزار تن مواد معدنی به ارزش 101210 میلیارد ریال تولید شده است. از این مقدار حدود 5416 هزار تن مواد معدنی به ارزش 611 میلیون دلار به طور مستقیم از معدن به خارج از کشور صادر شده است. این در حالی است که در سال 1390، حدود 5286 هزار تن مواد معدنی به ارزش بیش از 888 میلیون دلار صادر شده است. به این ترتیب، مقدار صادرات مستقیم معادن در سال 1391 نسبت به سال 1390 حدود، 2.5 درصد افزایش و ارزش آن (برحسب دلار) بیش از 31.2 درصد کاهش داشته است.

براساس این تحقیق،ارزش کل تولیدات معادن در حال بهره برداری کشور در سال 1391 بالغ بر 101210 میلیارد ریال بوده است و در بین فعالیت های مختلف، معادن سنگ آهن، سنگ مس و سنگ تزیینی به ترتیب با 51537، 21675 و 5936 میلیارد ریال بالاترین ارزش تولید سرانه را داشته اند.

همچنین این گزارش ها حاکی از این است که در سال 1391، ارزش سرمایه گذاری معادن در حال بهره برداری نسبت به سال 1390، 40 درصد افزایش داشته است.

در سال 1391، از کل مبلغ 8607 میلیارد ریال سرمایه گذاری در بخش معدن، حدود 48.9 درصد آن توسط بخش عمومی و حدود 51.1 درصد توسط بخش خصوصی انجام شده است. در صورتی که در سال 1390، حدود 39.3 درصد سرمایه گذاری توسط بخش عمومی و 60.7 درصد توسط بخش خصوصی انجام گرفته بود. سرمایه گذاری سال 1391 نسبت به سال 1390 در بخش عمومی حدود 74.2 درصد و در بخش خصوصی 17.8 درصد افزایش را نشان می دهد. به این ترتیب، در سال 91، ارزش کل سرمایه گذاری در معادن در حال بهره برداری کشور، 8607 میلیارد ریال بوده است که در بین فعالیت های مختلف، سنگ آهن، مس و سنگ تزیینی به ترتیب با 3672، 1334 و 897 میلیارد ریال بیشترین سرمایه گذاری را داشته اند. در بین استان ها، کرمان، آذربایجان شرقی و یزد به ترتیب با 2994، 1322 و 1258 میلیارد ریال بیشترین سرمایه گذاری سالانه را دارا بوده اند.

همین طور ارزش افزوده معادن در حال بهره برداری در سال 13391 نسبت به سال 90، 57 درصد افزایش داشته است. نتایج طرح نشان می دهد که ارزش افزوده حاصل از معادن در حال بهره برداری کشور در سال 91 بالغ بر 79163 میلیارد ریال بوده است و در بین فعالیت های مختلف، معادن سنگ آهن، سنگ مس و سنگ تزیینی به ترتیب با 38741، 18761 و 4673 میلیارد ریال بالاترین ارزش افزوده را داشته اند. همین طور ارزش افزوده معادن بخش عمومی در سال 1391 نسبت به سال 90 افزایش معادل 81.4 درصد داشته است. این در حالی است که بخش خصوصی 46.3 درصد افزایش داشته است. همچنین در سال 91، بهره وری نیروی کار در سال 1391 معادل 932.2 میلیون ریال و در سال 1390 معادل 596.5 میلیون ریال بوده است. به این ترتیب 56.3 درصد افزایش داشته است. در نهایت در سال 91، بهره وری نیروی کار در بخش عمومی 1267.6 میلیون ریال و بهره وری نیروی کار در بخش خصوصی 815.1 میلیون ریال بوده است که نشانگر 47.4 درصد افزایش در بخش عمومی و 54.9 درصد افزایش در بخش خصوصی است. در سال 1390، بهره وری نیروی کار در بخش عمومی 860.1 میلیون ریال و بهره وری نیروی کار در بخش خصوصی، 526 میلیون ریال بوده است.