بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 28 ارديبهشت 1393      11:25

چرا ارز گران می شود؟

فرشاد مومنی/ اقتصاددان

افزایش قیمت ارز که در دوره فعالیت دولت دهم اوج گرفت، آسیبی جدی به رفاه عمومی وارد ساخت. پس از روی کار آمدن دولت یازدهم نرخ ارز اندکی کاهش یافت اما دولت جدید هم موضع مطلوبی در این بخش اتخاذ نکرده است. در مقاطعی که نرخ دلار در حال کاهش بود، بانک مرکزی از بازگشت نرخ دلار به قبل از دولت دهم، ابراز نگرانی می کرد. در این شرایط از نظر درک اقتضائات شرایط کنونی ایران و توسعه ملی، جهت گیری دولت جدید در زمینه نرخ ارز، مطلوب ارزیابی نمی شود.

در فاصله 1390 تا 1392 نرخ ارز بیش از دو برابر افزایش یافت و این افزایش نرخ ارز، محصول عدم اطمینان ما بود که در اثر تهدید آمریکا برای حمله به سوریه و شدت یافتن بی سابقه میزان تحریم بود. این تحولات یک شوک بیرونی سیاسی است که فضای عدم اطمینان شدید را به وجود آورد. در این زمان بانک های خصوصی و شرکت های آنها و بخش غیرمولد اقتصاد رشد کردند و از این شرایط سوء استفاده بردند. این آینده هراسی و مسابقه رانت جویی باعث شد که نرخ ارز و سکه به یکباره بالا برود و این هیچ دلیلی در متغیرهای کلیدی اقتصاد ملی نداشت بلکه تنها دلیل آن هراس از آینده بود. بعد از سر کار آمدن دولت جدید، در وعده ها و اقدامات خود، تنش زدایی با دنیای خارج و حل و فصل مسئله سوریه را در اولویت قرار داده بود که این موضوع نیز حل و فصل شد. انتظار عقلایی مردم به اعتبار این تحولات این بود که همچنان به سمت کاهش نرخ ارز حرکت شود ولی جهت گیری این است که نرخ ارز با این ترس از آینده هراسی همچنان ارتباط دارد. با کمال تعجب می بینیم که مدیریت اقتصاد با بخش غیرمولدها هم پیمان شده و بر علیه رفاه مردم کار می کند. واکنش بانک مرکزی هم این بود که اگر کاهش دلار تا حد زیاد و غیر قابل انتظاری ادامه یابد، برای دولت قابل تحمل نیست و اعلام کرد که روند منطقی خردورزانه بازگشت نرخ دلار به سال های قبل از دولت نهم بی فایده است. این مواضع نشان می دهد که دولت حد خاصی را برای کاهش نرخ دلار قائل است.

در تغییرات نرخ دلار طی سال جاری عوامل متعددی دخیل خواهد بود که یکی از آن ها به تحریم های اقتصادی بازمی گردد. فاکتورهای داخلی نظیر سودجویی بانک های خصوصی، دولت و مدیریت اقتصاد داخلی بسیار موثر خواهد بود. در حال حاضر در مورد سرنوشت تحریم های اقتصادی نمی توان قضاوت کرد اما دولت باید در سیاست های اقتصادی خود به این موضوع بپردازد. این در حالی است که به نظر می رسد،  دولت سرنوشت ارز را کاملا به مسائل سیاسی و تحریم سپرده است.

یکسان سازی نرخ ارز نیز که جزو برنامه های سال 93 عنوان شده، بعید به نظر می رسد در ایران محقق شود. طبیعی است که اعمال این سیاست موجب ایجاد ثبات در فضای اقتصادی و سرمایه گذاری می شود اما دولت در این بخش رفتار مطلوبی بروز نداده است و این به نوعی تطهیر اقدامات ضد مردمی بانک های خصوصی و شرکای آنها است. با این وجود اگر قرار باشد به سمت ارز تک نرخی حرکت کنیم باید توجه داشت که مهمتر از تثبیت نرخ، این است که بدانیم در چه نرخی قرار است این تثبیت رخ دهد. نرخ نهایی ارز باید مورد بررسی و کارشناسی دقیق تری قرار گیرد چراکه این موضوع در بخشهای مختلف اقتصاد تاثیرگذار خواهد بود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
محمد
جمعه 9 خرداد 1393      20:52

سلام. لطفا مقاله و یا مطلبی نیز در خصوص درصد سودهای اعطایی وام های بانکی بنویسید. چرا در کشوری اسلامی باید بانک ها وام با بهره 25 بدهند. شرمم می شود وقتی که شخصی می گوید ربا گرفتن با توجه به درصد پایین (10%) و بدون ضامن در یک روز را به وام بانکی ترجیح می دهد.
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir