بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 2 شهريور 1393      9:53

چرخش خاورمیانه از نفت به توریسم

اقتصاد ایرانی: درآمد ملی بسیاری از کشورهای خاورمیانه حول نفت می چرخد و صادرات این ماده خام توانسته است طی سال ها چرخ اقتصاد این کشورها را به گردش در آورده و رفاه نسبی را در آنها ایجاد کند. اما نفت مانند هر ماده طبیعی دیگر همیشگی نیست؛ به ویژه آنکه کارشناسان از اتمام آن در آینده نه چندان دور خبر می دهند.

به گزارش  دنیای اقتصاد، در غیاب این طلای سیاه کشورهای نفت خیز که عموما از رشد صنعتی بالایی نیز برخوردار نیستند چه جایگزینی دارند؟ برخی از کشورها نظیر مکزیک با وجود داشتن نفت، از گردشگری به عنوان مکملی برای اقتصاد خود بهره گرفته اند. این کشور از ماه ژانویه تا مه سال 2014 توانسته است 2/7 میلیارد دلار درآمد از طریق جذب گردشگران خارجی داشته باشد. همچنین تعداد گردشگرانی که در این مدت به این کشور سفر کرده اند نیز با رشدی 2/19 درصدی نزدیک به 12 میلیون نفر بوده اند که از این تعداد نزدیک به 5 میلیون نفر از طریق سفر هوایی به این کشور سفر کرده اند و هر کدام نیز به طور میانگین نزدیک به 1000 دلار در این کشور هزینه کرده اند.
عربستان و توریسم غیرمذهبی
عربستان از دیگر کشورهای نفت خیز در حاشیه جنوبی خلیج فارس است که به دنبال جذب درآمد حاصله از گردشگری در اقتصاد خود است. قرار گرفتن خانه کعبه در این کشور توانسته است هر سال تعداد زیادی حجاج از کشورهای مختلف مسلمان را روانه این کشور کند که علاوه بر سفر به این کشور چرخ اقتصاد این کشور را اندکی تکان می دهند. اما برخلاف انتظار عربستان تنها میزبان گردشگران مذهبی نیست و بخش بزرگی از گردشگران آن در گروه غیرمذهبی قرار می گیرند که برای مشاهده جاذبه های تاریخی به این کشور سفر می کنند. کاروانسراها، قلعه های تاریخی، شهر سنگی نباتین که هم رده با شهر پترا در اردن است نمونه ای از این جاذبه ها است که پیش بینی می شود تا پایان سال جاری میلادی رقم بازدیدکنندگان از آنها با رشدی 50 درصدی به 12 میلیون از 18 میلیون آمار کل گردشگران این کشور برسد. در همین راستا است که عربستان سه طرح جدید را با هزینه 40 میلیون دلار در سواحل دریای سرخ آغاز کرده و قصد دارد با تغییر کاربری 160 خانه تاریخی، آنها را به هتل های مجهز برای اقامت گردشگران تبدیل کند. در کنار آنها دولت عربستان قصد دارد با پروژه توسعه مسجدالحرام که 11 میلیارد دلار نیز برای این کشور هزینه دارد، پذیرای 2 میلیون زائر در یک زمان در مقدس ترین مکان مسلمانان جهان باشد. در حال حاضر 20 تا 25 درصد نیروی کار عربستان در صنعت گردشگری و صنایع مرتبط با آن فعالیت می کنند.
امارات دیگر کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس است که عنوان محبوب ترین مقصد توریستی خاورمیانه را به خود اختصاص داده و در فهرست 10 مقصد برتر جهان قرار دارد. این کشور که روزگاری به واسطه سختی آب وهوای آن کسی گمان نمی برد انگیزه ای برای بازدید از آن وجود داشته باشد این روزها توانسته است با ساخت هتل های هفت ستاره و احداث بلندترین ساختمان جهان، جایگاه خود را در این عرصه ارتقا بخشد؛ امارات و در راس آن دبی همچنین به لحاظ میزان پولی که گردشگران در آن صرف می کنند نیز در منطقه خاورمیانه و آفریقا اولین عنوان را به خود اختصاص داده اند.
این روزها عمان نیز در تلاش است تا خود را به بازار گردشگری خاورمیانه وارد کند و سهمی از دلارهای حاصله از آن را به سبد اقتصاد خود بریزد، آن هم به گونه ای که این صنعت بتواند جایگزینی برای نفت این کشور که از 15 سال آینده به بعد قابل بهره برداری نیست، باشد. در همین راستا اخیرا مقام های دولتی این کشور نشستی را با فعالان بخش خصوصی در عرصه گردشگری ترتیب دادند تا ضمن مرور مشکلات، راهکارهای توسعه این بخش را بررسی و آنها را اجرایی کنند. یکی از این راهکارها افتتاح تالار سلطنتی اپرای مسقط بود که توانست توریست های خارجی زیادی را از کشورهای اروپایی روانه عمان کند. طرح یک میلیارد دلاری مرکز نمایشگاهی و همایش های مسقط در کنار طرح هایی برای توسعه گردشگری دریایی نیز در همین زمینه در حال انجام است تا عمان را به رقیبی برای اماراتی ها تبدیل کند.
ایران دیگر کشور نفت خیز خاورمیانه است که گرچه به واسطه دارا بودن جاذبه های طبیعی، فرهنگی و مذهبی بالا توان رقابت با قطب های گردشگری در منطقه را دارد اما همچنان سهمی اندک از این بازار را به خود اختصاص داده است، سیاست های متناقض، عدم آگاهی بخشی و اطلاع رسانی کامل از ویژگی های صنعت گردشگری و مولفه های آن در کنار آماده نبودن زیرساخت ها و سرمایه گذاری های اندک در این بخش به واسطه سال ها رکود موجب شده است دلارهای خروجی گوی سبقت را از دلارهای ورودی گردشگران در کشورمان بگیرد و ما زمین را در این عرصه به رقبای منطقه ای واگذار کنیم.
گذر اقتصاد ایران از نفت به دیگر صنایع و خروج از حالت اقتصاد تک محصولی، البته مدت ها است که به عنوان شعاری زیبا مطرح می شود و گردشگری اغلب، موضوع اصلی این بحث است، اما همچنان فاصله زیادی از حرف تا عمل وجود دارد. تجارب جهانی فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی نشان می دهد که گردشگری پتانسیل این جایگزینی را دارد؛ به شرط آنکه نخست به آن نگاهی اقتصادی صورت گیرد و پس از آن تدبیری جهت ایجاد سازوکار جدی برای توسعه آن اندیشیده شود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir