پروژه هزار میلیارد تومانی ۴۵ ساله شد

اقتصاد ایرانی: مدیر امور مناطق ویژه شورای عالی مناطق آزاد کشور گفت: پروژه هایی به مناطق آزاد تحمیل می شود که هم وقت مدیران مناطق را گرفته و هم باید سرمایه گذاری های زیادی روی آن انجام و بودجه مناطق روی آن هزینه شود.

به گزارش ایسنا، جعفر آهنگران سه شنبه در جمع خبرنگاران اظهار کرد: یکی از پروژه های ملی که به مناطق آزاد تحمیل شده طرح جامع ارتباطی خلیج فارس است که از سال 48 تاکنون انجام نشده و هزینه هزار میلیارد تومانی برای آن در نظر گرفته شده است.

وی ادامه داد: دولت های قبل زیر بار این پروژه نرفتند ولی دولت دهم در این زمینه اقداماتی انجام داد و درحال حاضر مناطق آزاد این پروژه را پیگیری می کند که این طرح شامل ایجاد پل خلیج فارس، اتوبان، اسکله کاوه و خط آهن است و قشم را به بندرعباس متصل می کند.

آهنگران درباره تفاوت های مناطق آزاد و ویژه گفت: یکی از مهمترین تفاوت های این مناطق معافیت مالیاتی است که در مناطق آزاد این معافیت وجود دارد ولی درمناطق ویژه این گونه نیست. همچنین به لحاظ نوع مدیریت تفاوت دارند. بخش خصوصی می تواند منطقه ویژه اقتصادی ایجاد کند ولی مناطق آزاد صد درصد دولتی هستند.

مدیر امور مناطق ویژه شورای عالی مناطق آزاد کشور بیان کرد: بانک های خارجی، بیمه و بورس خارجی می توانند در مناطق آزاد وجود داشته باشند که البته در این زمینه باید مقررات خاصی برای آن ها تدوین شود ولی در مناطق ویژه اقتصادی این گونه نیست.

وی با بیان این که 64 منطقه ویژه اقتصادی برای تاسیس، مصوبه مجلس را دارند، گفت: تعداد مناطق ویژه اقتصادی فعال قدیمی 16 منطقه و تعداد مناطق ویژه ای که قانون ایجاد آن ها در سال 1389 به تصویب مجلس رسیده 48 منطقه است. از این مناطق تعدادی که هیات وزیران محدوده و گرایش اقتصادی آن ها را تعیین و ابلاغ کرده شامل 31 منطقه می شود.

آهنگران با بیان این که در حال حاضر شش منطقه ویژه اقتصادی شامل رفسنجان، اسلام آباد غرب، بیرجند، ری، پارسیان و لامرد در حال ایجاد زیرساخت است، گفت: تعداد مناطق ویژه ای که دارای سازمان مسئول بوده که هیچگونه تحرکی در زمینه ایجاد زیرساخت ندارند 18 منطقه است.

کدام مناطق ظرفیت فعالیت های پایانه ای دارند؟

مدیر امور مناطق ویژه شورای عالی مناطق آزاد کشور با اشاره به مناطقی که ظرفیت فعالیت های پایانه ای دارند، گفت: شش منطقه مریوان، قصر شیرین، مهران، سرخس، دوغارون و رامشار ظرفیت فعالیت های پایانه ای دارند، از این بین مریوان و قصر شیرین سازمان مسئول ندارند. همچنین در مجموع از 47 منطقه ویژه اقتصادی دارای سازمان مسئول، بخش دولتی تصدی سازمان مسئولی 30 منطقه را در دست داشته و بخش خصوصی صرفا متولی سه منطقه است و سازمان های مسئول 14 منطقه ویژه اقتصادی باقیمانده را با تسامح می توان بخش غیر دولتی نامید.

آهنگران ادامه داد: موفق ترین مناطق ویژه اقتصادی دارای سازمان مسئول دولتی به لحاظ ایجاد و تکمیل زیرساخت، جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی و صادرات و واردات، مناطق ویژه اقتصادی انرژی پارس، پتروشیمی بندر ماهشهر و صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس هستند که بر پایه مزیت های اصلی اقتصادی کشور یعنی منابع غنی انرژی و مواد کانی شکل گرفته و سازمان های مسوول تخصصی و توانمند به لحاظ مالی و تخصصی داشتند.

مدیر امور مناطق ویژه شورای عالی مناطق آزاد کشور اظهار کرد: مناطق ویژه اقتصادی دارای سازمان مسئول غیر دولتی و یا نیمه خصوصی چون مناطق قدیمی ارگ جدید، سلفچگان، سیرجان و شیراز از عملکرد موفقیت آمیزی در زمینه ایجاد زیرساخت ها و فراهم کردن بستر سرمایه گذار برخوردار بوده اند، پاره ای ناکامی ها در دستیابی به حداکثر ظرفیت های پیش بینی شده برای این مناطق نیز معلول عواملی است که بعضا فراتر از توانمندی سازمان های مسئول است؛ به عنوان مثال منطقه ویژه اقتصادی سیرجان به رغم برخورداری از 200 هزار متر مربع انبار به دلیل عدم تمایل سازمان بنادر و منطقه ویژه بندری شهید رجایی نتوانسته است نقش پس کرانه این بندر را ایفا کند.

وی گفت: از مناطق ویژه جدید دارای سازمان مسئول بخش خصوصی نیز مناطق رفسنجان، اسلام آباد غرب و بیرجند از عملکرد مناسبی در ایجاد زیرساخت ها و جذب سرمایه گذار برخوردار هستند؛ به گونه ای که مناطق ویژه اقتصادی رفسنجان و اسلام آباد غرب حتی پیش از استقرار گمرک، زیرساخت های لازم را ایجاد کرده و بخشی از اراضی خود را به سرمایه گذاران واگذار کرده اند؛ آن دسته از مناطق ویژه اقتصادی که سازمان مسئول آن ها بر عهده شرکت شهرک های صنعتی است به دلیل فقدان بودجه برای ایجاد زیرساخت و ساختار کم انگیزه دولتی در زمره ناموفق ترین مناطق ویژه کشور تلقی می شوند.

آهنگران اضافه کرد: مناطق ویژه اقتصادی که تصدی سازمان مسوولی آن ها بر عهده بخش های درآمد هزینه ای وزارت راه و شهرسازی (منطقه ویژه اقتصادی رامشار) ، سهام عدالت (منطقه ویژه اقتصادی جازموریان) و سازمان همیاری شهرداری ها (مناطق ویژه اقتصادی شهرکرد و مهران) است نیز به دلیل فقدان بودجه لازم برای ایجاد زیرساخت و ساختار غیر تخصصی و کم انگیزه سازمان مسوول برای فعالیت در قالب قانون مندی مناطق ویژه اقتصادی عملا از ایجاد زیرساخت ها ناتوان بوده و هیچ گونه امیدی به عملیاتی شدن این مناطق با سازمان مسئول های کنونی وجود ندارد.

سیاست های اقتصاد مقاومتی نقطه عطف مناطق آزاد است

وی در بخشی از سخنان خود تاکید کرد: همه دستگاه های اجرایی به استثنای نهادهای امنیتی و دفاعی باید به نفع مناطق آزاد کار کنند و این درحالی است که این موضوع در سران کشور و تصمیم گیران مورد اجماع قرار نگرفته که البته احساس می کنم این اتفاق درحال شکل گیری است.

آهنگران اظهار کرد: سیاست های اقتصاد مقاومتی نقطه عطف مناطق آزاد است و رییس جمهور نیز به مناطق آزاد باور دارد و این مناطق در آینده نه چندان دور راه بهتری نسبت به گذشته در پیش خواهند گرفت.

فربه بودن سازمان ها مانعی برای انجام فعالیت ها

مدیر امور مناطق ویژه شورای عالی مناطق آزاد کشور افزود: مناطق آزاد دنیا مزایای بیشتری از مناطق آزاد ما ندارند و تقریبا قوانین یکی است ولی سازوکارهای آن را آماده نکردیم و به تعبیری می توان گفت سازمان های ما آن قدر فربه شده اند که برای عملیات چابک توانمند نیستند.

وی تاکید کرد: باید مناطق آزاد را از همه کارهایی که به آن مربوط نیست خارج کنیم.

آهنگران در پاسخ به این که چرا هزینه اسکله کاسپین برای بندر انزلی را خود مناطق آزاد باید بپردازد؟ گفت: تامین زیرساخت به عهده دولت است و باید برای این منظور بودجه ای جداگانه اختصاص یابد چون بحث ملی است ولی این گونه نیست و بودجه این طرح را خود مناطق آزاد می پردازد.

شرایط تحمیلی به مناطق آزاد آن را از اهدافش دور می کند

به گفته وی شرایطی بر مناطق آزاد تحمیل شده که آن را از اهدافش دور می کند و همه مناطق آزاد ما چنین مساله ای دارند. به عنوان مثال فرودگاه و اسکله کیش باید توسعه یابد یا بندر چابهار نیاز به راه آهن، پس کرانه و اسکله دارد که به دلایل مختلف این کارها انجام نشده است.

مدیر امور مناطق ویژه شورای عالی مناطق آزاد کشور با بیان این که سلفچگان جز مناطق ویژه فعال است، تاکید کرد: اراضی ملی و بحث تملک آن ها یکی از معضلات اصلی مناطق ویژه ما محسوب می شود. همچنین منطقه ویژه سرخس، کاوه، عسلویه و یا منطقه ویژه پتروشیمی در ماهشهر از جمله مناطق ویژه فعال ما محسوب می شوند.