بسته سرمایه‌گذاری نفتی برای بخش‌خصوصی

اقتصاد ایرانی: پارلمان بخش خصوصی در نشست صبحانه کاری این بار میزبان وزیر نفت بود؛ بیژن نامدار زنگنه روز گذشته در حالی با ترسیم نقشه سرمایه گذاری ها، بایدها و نبایدهای حضور بخش خصوصی در صنعت نفت را یادآور شد که یادی از خط تولید «پیکان» هم داشت.
به گزارش دنیای اقتصاد، به گفته زنگنه روزی که پیکان از مدار تولید خارج شد، همه جشن گرفتند، حالا هم اگر حمایت بیش از اندازه و نابجا از بخش خصوصی انجام گیرد، همه «پیکان ساز» می شوند. خبری ترین صحبت وزیر نفت نیز اشاره به وضعیت درآمدها و صادرات نفت و فرآورده ها بود. زنگنه در تشریح این موضوع اعلام کرد: اگر چه از نظر عددی، نمی توان رقم اعلام کرد اما فروش نفت ایران و وصول درآمد آن در سال جاری فراتر از پیش بینی های بودجه ای بوده و هم اکنون نیز روند صادرات نفت ایران رو به پیشرفت و قابل قبول است.

همه پیکان ساز می شوند اگر...
نامدار زنگنه صحبت های خود را با اعلام این خبر آغاز کرد که قرار است به زودی (در ماه جاری) با فراهم شدن مقدمات کار، 100 هزار بشکه نفت خام از کانال بورس انرژی با هدف صادرات عرضه شود. به گفته وی در رویه خرید دلاری نفت در بورس نیز مشکلی وجود ندارد.
«سیاست گذاری دولت در سرمایه گذاری و حمایت از بخش خصوصی» موضوعی بود که مهم ترین بخش صحبت های وزیر را شامل می شد. زنگنه با انتقاد از روند خصوصی سازی در صنعت نفت گفت: متاسفانه در هشت سال گذشته بخش خصوصی در کشور ضعیف شده، به طوری که گوشت آن از بین رفته و فقط استخوان باقی مانده که البته همین هم جای شکر دارد. این در حالی است که واحدهای واگذار شده نیز تنها از اختیار بخشی از دولت خارج شده و در دست بخش دیگری از دولت قرار گرفته اند. اشاره صحبت های وزیر درباره واگذاری ها به این عبارت بود که «بنا نبود وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پالایشگاه و پتروشیمی داشته باشد اما وزارت نفت این واحدها را در اختیار نداشته باشد.»
وی با بیان این گزاره که «سیاست من این است که ساخت داخل تقویت شود» به بخش خصوصی توصیه کرد که حتما سرمایه گذاری و از طریق درآمدزایی پروژه هایش را تکمیل و از طریق درآمد زایی پروژه هایش را تکمیل کند. این در حالی بود که وزیر از بخشنامه ای پرده برداشت که برای شفافیت مناقصه ها در پروژه های نفتی صادر شده است؛ به طوری که براساس آن ساخت تجهیزات در داخل باید همراه با انتقال فناوری باشد. علاوه بر آن، کیفیت محصولات هم طبق استانداردها در نظر گرفته و قیمت ها رقابتی شود. وی از مشخص شدن وضعیت 10 پروژه نفتی تا پایان آذرماه خبر داد که این تعیین تکلیف می تواند بازار بزرگی را پیش روی فعالان اقتصادی قرار دهد.
زنگنه حساسیت هایی هم نسبت به حضور بخش خصوصی در صنعت نفت دارد؛ به طوری که وی از اینکه بخش خصوصی در بخش پایین دستی حضور داشته باشد استقبال کرد اما با اشاره به اینکه از بسته شدن درهای بخش خصوصی در بخش بالادستی نفت حمایت می کند، گفت: بخش های بالادستی همانند اکتشاف باید در انحصار دولت باقی بماند. به گفته وی پیمانکاران و سازندگان در جایی که قدرت رقابت دارند، کار می کنند اما در حال حاضر لوله سازان در مرکزیت اجحاف به دولت قرار دارند و تا زمانی که این وضعیت ادامه داشته باشد به جایی نمی رسند و نمی توانند حتی یک کیلومتر لوله هم صادر کنند.
زنگنه با تاکید بر اینکه هنر در مدیریت این است که کیفیت را به کمیت تبدیل کرد، گفت: روزی که پیکان از مدار تولید خارج شد جشن گرفتیم، اکنون نیز اگر از بخش خصوصی بیش از اندازه حمایت شود، همه «پیکان ساز» می شوند.

گاز مصرفی صنایع
وزیر نفت در ادامه نشست اعلام کرد: اوایل سال آینده نیروگاه ها نیازی به مازوت و گازوئیل نخواهند داشت و گاز آنها را تماما تامین می کنیم. وی درباره مصرف گاز صنایع نیز ابراز امیدواری کرد: با ورود دو فاز پارس جنوبی به میزان 100 میلیون مترمکعبی گاز به مدار تولید، وضع گاز مصرفی صنایع بهتر شود، به طوری که تا پایان سال آینده مشکل گاز نداشته باشند. وی با بیان اینکه 480 هزار بشکه میعانات گازی وجود دارد که می شود با آن یک پالایشگاه احداث کرد، نسبت به اهمیت بخش خصوصی گفت: به دلیل اینکه معتقدم بخش خصوصی باید حضور پیدا کند، یک پالایشگاه را به هشت پالایشگاه 60 هزار بشکه ای تقسیم کردیم. در حال حاضر هم 33 مجموعه که بیش از 50 شرکت را در برمی گیرند، برای احداث این پالایشگاه ها به صورت رقابتی اعلام آمادگی کرده اند. وزیر نفت درباره برخی ابهامات مطرح شده درباره سوآپ گفت: با سوآپ فرآورده نفتی مخالفتی ندارم. در گذشته نیز این کار را انجام می دادیم، به طوری که از «نکا» و «غرب کشور» سوآپ صورت می گرفت.
«برطرف شدن مشکلات صنعت سی ان جی (CNG) و جایگاه های عرضه آن» وعده دیگر وزیر بود. به اعتقاد وی در برخی شهرها فقط از 30 درصد ظرفیت موجود استفاده می شود. این در حالی است که در برخی شهرها کمبود جایگاه وجود دارد که این امر به غیرعادی بودن قیمت ها برمی گردد. با این اوصاف به نظر می رسد تا زمانی که قیمت ها رویکرد دستوری داشته باشد، کسی اقدام به ساخت جایگاه نمی کند. زنگنه در پایان برای رفع چالش های جایگاه ها در پایتخت از «تفاهم با شهردار تهران برای ساخت 200 جایگاه تک پمپه» خبر داد.

صحبت های فعالان بخش خصوصی
در ادامه نشست نیز برخی از مسوولان و نمایندگان بخش خصوصی صحبت کردند. حمید حسینی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه باید تعریف درستی از ساختار مالی دولت و وزارت نفت صورت گیرد، گفت: بسیاری از بانک ها تصمیم گرفتند در سرمایه گذاری پروژه های نفتی وارد شوند، اما به دلیل اینکه تجربه خوبی نداشتند و ساختار مالی شفاف نبود، کار را زمین گذاشتند. حسین نقره کار شیرازی، دبیرکل اتاق بازرگانی ایران نیز از مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای خصوصی سازی بخش نفت خبر داد و گفت: این مصوبه به اتاق آمد و کمیته ای هم با حضور کارشناسان ارشد برای چگونگی فروش نفت و سرمایه گذاری بخش خصوصی در آن تشکیل شد، اما مسکوت ماند. همچنین پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه باید باور به کوچک شدن دولت به درستی ایجاد شود، تصریح کرد: در 8 سال گذشته، بخش خصوصی ضعیف شد و حالا باید این تضعیف جبران شود، بنابراین باید روشی را تعریف کرد که نه رانت در آن باشد و نه اینکه توقف رشد بخش خصوصی در آن تدارک دیده شود.