سقوط آزاد طلای جهانی

اقتصاد ایرانی: بیانیه پایانی نشست دو روزه کمیته بازار آزاد فدرال رزرو ارزش طلا را به کم ترین سطح در ۴ سال گذشته سقوط داد. جزئیات بیانیه روز چهارشنبه نشان داد که مقام های بانک مرکزی ایالات متحده از وضعیت بزرگ ترین اقتصاد جهان چنان راضی هستند که به برنامه های «تسهیل کمی» پایان داده اند. این مواضع از چهارشنبه شب ارزش فلز زرد را در سراشیبی قرار داد تا قیمت هر اونس این کالای گرانبها که هفته کاری گذشته را با رقم ۱۲۳۱ دلار آغاز کرده بود، تا بعدازظهر جمعه وارد محدوده ۱۱۶۰ دلاری شود. هنوز نگرانی ها درباره اقتصاد جهان و تنش های ژئوپلیتیک وجود دارد؛ اما ادامه احیای اقتصاد آمریکا می تواند فشار بیشتری را بر بازار طلا وارد کند. چنان که پیش بینی شده بود طلا پس از شکستن سطوح حمایتی ۱۲۰۰ و ۱۱۸۰ دلار به میانه کانال ۱۱۰۰ دلار نزدیک شده تا چشم انداز این کالای ماندگار به شدت کاهشی شود. با سقوط آزاد بهای جهانی طلا در روز چهارشنبه، روز پنج شنبه در بازار ایران قیمت سکه طلا با ۷ هزار تومان کاهش وارد کانال ۹۲۰ هزار تومانی شد. بنابراین با توجه به روند بازارهای جهانی در روزهای پنج شنبه و جمعه، ادامه افت قیمت سکه در روز شنبه (امروز) نیز محتمل است.
به گزارش دنیای اقتصاد، فلز زرد که در تمام ماه های رفته از سال ۲۰۱۴  تحت فشار احیای بزرگ ترین اقتصاد جهان بود، روز چهارشنبه آخرین ضربه را از داده های اقتصادی ایالات متحده خورد. اونس طلا که سه شنبه را با قیمت ۱۲۲۷ دلار به پایان برده بود، چهارشنبه با انتشار بیانیه کمیته بازار آزاد فدرال رزرو به بهای ۱۲۱۱ دلار رسید. پنج شنبه با ادامه هضم داده های این بیانیه، اونس از مرز روانی ۱۲۰۰ دلار نیز پایین تر رفت و روی قیمت ۱۱۹۸ دلار ایستاد؛ اما افت ارزش طلا در آخرین روز هفته کاری نیز ادامه داشت و روز جمعه تا ساعت ۱۷ به وقت تهران، بهای ۱۱۶۲ دلاری تجربه شد. اگر قیمت های بسته شدن بازار را در نظر بگیریم، سطح قیمتی روز جمعه پایین ترین سطح از جولای ۲۰۱۰ (مرداد ۸۹) بود؛ البته باید توجه داشت که هم اکنون که شما این گزارش را می خوانید، ممکن است قیمت نهایی روز جمعه تغییر کرده باشد. چند هفته پیش که طلا به زیر مرز ۱۲۰۰ دلار سقوط کرد، گفته می شد که سطح مقاومتی بعدی ۱۱۸۰ دلار است. حالا طلا با سقوط به زیر سطح دوم حمایتی، ممکن است کاهش بسیار بیشتر ارزش خود را تجربه کند. اما بیانیه فدرال رزرو دارای چه محتوایی بود که طلا را حتی از مرز ۱۱۸۰ دلار هم به پایین کشید؟ مهم ترین خبر فدرال رزرو پس از برگزاری نشست دو روزه کمیته بازار آزاد، پایان سیاست های «تسهیل کمی» بود. این به معنای رضایت مقام های بانک مرکزی آمریکا از روند احیای اقتصاد این کشور است که باعث می شود اقبال به طلا با افت شدید مواجه شود. در بیانیه روز چهارشنبه همچنین اعلام شد که اوضاع بازار کار آمریکا همچنان در حال بهبود است. پایان برنامه های خرید اوراق قرضه ازسوی فدرال رزرو قابل پیش بینی بود، اما بازار طلا که پیش از این اعلان هم در بیشتر مقاطع روند کاهشی داشت، پس از انتشار بیانیه با سرعت بیشتری از ارزش طلا کاست. حالا همه توجه ها به این موضوع جلب شده که چه زمانی نرخ های بهره در آمریکا افزایش خواهد یافت.
نرخ بهره فدرال یا نرخ بهره شبانه از سال ۲۰۰۸ نزدیک به صفر مانده است. فعلا آنچه قطعی است این است که سیاست گذاران کمیته بازار آزاد فدرال رزرو رای داده اند که برنامه های تسهیل کمی از ابتدای ماه نوامبر به صفر برسد. تا آن زمان آخرین محرک؛ یعنی ۱۵ میلیارد دلار دیگر صرف خرید دارایی خواهد شد. سیاست تسهیل کمی پس از بحران مالی بزرگ آغاز شد و بر اساس آن فدرال رزرو شروع به خرید اوراق بهادار و اوراق با پشتوانه وام های رهنی و همچنین کاهش نرخ های بهره درازمدت کرد؛ اما کاهش شدت این برنامه پیش تر آغاز شده بود. در سال ۲۰۱۳، ماهانه ۸۵ میلیارد دلار به اقتصاد آمریکا تزریق می شد که این میزان در سال جاری میلادی، به کمتر از ۲۰ میلیارد دلار در ماه رسید. با این همه باید توجه داشت که سیاست های انبساطی هنوز ادامه دارد.
دیگر نکته مهم بیانیه چهارشنبه اشاره به بهبود بازار کار آمریکا بود. براساس این سند، «پیشرفت مستحکم وضعیت مشاغل و کاهش نرخ بیکاری» نشان می دهد: «کم بهره گیری از منابع بازار کار در حال از بین رفتن است.» اما فدرال رزرو اشاره کرده که نرخ بهره شبانه برای «زمانی قابل توجه» پس از پایان تسهیل کمی، پایین خواهد ماند. در بیانیه آمده است: «با این حال، اگر اطلاعات آینده پیشرفت سریع تر به سوی نرخ هدف اشتغال و نرخ هدف تورم را نشان دهد، افزایش بازه هدف نرخ شبانه هم ممکن است زودتر از پیش بینی ها به وقوع بپیوندد. به طور متضاد، اگر پیشرفت کندتر از انتظارها باشد، افزایش بازه هدف احتمالا دیرتر از پیش بینی ها رخ خواهد داد.» بیل اونیل، کارشناس موسسهOGIC Advisers  می گوید: «در نگاه اول ممکن است تغییرات زیادی در مواضع فدرال رزرو نبینیم، اما مشخص است که بیانیه چهارشنبه در جهت کاهش قیمت طلا عمل کرده است. اشارات بیانیه به وضعیت بازار کار بسیار مهمی است. تغییرات مهمی را می توان در بیانیه دید و این یکی از دلایلی است که قیمت های طلا سقوط کرده اند.» یک عامل دیگر سقوط طلا پس از انتشار بیانیه، افزایش ارزش دلار آمریکا بوده است. دیو مگر، مدیر بخش بازرگانی فلزات در Vision Financial Markets  می گوید که طلا پس از رشد دلار در واکنش به بیانیه فدرال رزرو واکنش «پرش زانو» از خود نشان داده است. او می گوید: «به نظر من وضعیت بازار طلا در روز چهارشنبه نشان دهنده جهت گیری این بازار در آینده است.» البته نظرات متفاوتی هم وجود دارد. الن بوش، تحلیلگر بازار آتی در Archer Financial Services می گوید بازارهای مختلف واکنش بیش از اندازه ای به بیانیه فدرال رزرو نشان داده اند: «من فکر می کنم که آنها خود می دانند که نمی توانند نرخ های بهره را بالا ببرند. پس روندهای هفته های گذشته در بازارها ادامه خواهد یافت، روندهایی مانند تضعیف دلار.»
در هر حال بیانیه فدرال رزرو و سخنرانی جنت یلن، رئیس این نهاد در روز چهارشنبه افت ۱۶ دلاری بهای اونس را باعث شد. افتی که در روز پنج شنبه نیز ادامه پیدا کرد. اونس فلز زرد در این روز ۱۳ دلار دیگر افت کرد. این روند نتیجه ادامه تاثیر داده های بیانیه و همچنین ادامه تقویت دلار بود. در نخستین روز کاری پس از پایان نشست فدرال رزرو نقره نیز به پایین ترین قیمت خود در چهار سال پیش از آن سقوط کرد. اهمیت افت روز پنج شنبه این بود که بهای اونس را به زیر مرز ۱۲۰۰ دلار رساند. به این ترتیب نه فقط نمودارهای فنی با اصلاح مواجه شدند؛ بلکه قیمت های آتی نیز تحت تاثیر قرار گرفتند. بهای آتی اونس برای تحویل در ماه دسامبر در این روز به محدوده ۱۱۹۰ دلار وارد شد. اما اقتصاد آمریکا در این روز هم خبر دیگری برای بازارها داشت که باز هم فشار بر طلا را افزایش داد. پنج شنبه اعلام اولیه از تولید ناخالص داخلی آمریکا در سه ماه سوم ۲۰۱۴ رقم ۵/۳ درصد را در مقیاس سالانه نشان داد تا خرید طلا به عنوان سرمایه امن باز هم کمتر شود. تاکید فدرال رزرو بر بهبود وضعیت اقتصاد ایالات متحده در این روز نیز بر «احساس» معامله گران موثر بود.
پنج شنبه شاخص دلار هم به بالاترین میزان در سه هفته پیش از آن رسید. به این ترتیب دلار که پس از تقویت شدید در مقاطعی افت کرده بود دوباره به بالاترین سطح در چهار سال گذشته نزدیک شده است. عجیب نیست که یورو دوباره در مقابل دلار افت کرده است البته خود اروپا نیز همچنان داده های بدی را منتشر می کند که باعث افت ارز واحد اروپایی می شود. آخر وقت پنج شنبه شاخص اعتماد مصرف کننده اتحادیه اروپا در ماه اکتبر منتشر شد که رقم منفی ۱/۱۱ را نشان می داد. این شاخص همسو با انتظارات بازار بود، اما بار دیگر سلامت اقتصاد اروپا را زیر سوال برد. اتحادیه اروپا سومین اقتصاد بزرگ جهان است و بیماری آن می تواند از عوامل کمک کننده به ارزش طلا باشد. این امر البته در صورتی واقع خواهد شد که نگرانی های اقتصادی بیشتر از تقویت دلار تاثیرگذار باشد. پنج شنبه اخباری نیز از توجه ناتو به مانورهای هواپیماهای جنگنده روسیه منتشر شد اما اونس طلا در نهایت روی قیمت ۱۱۹۸ دلار ایستاد.ولی این هم پایان هفته بد طلا نبود. اونس فلز زرد روز جمعه تا لحظه نوشته شدن این گزارش به قیمت ۱۱۶۲ دلار رسید که از میانه های سال ۲۰۱۰ (به عنوان قیمت نهایی) تجربه نشده بود. این در حالی است که اونس هفته گذشته را با قیمت ۱۲۳۱ دلار آغاز کرده بود. طلا چند هفته پیش به قیمت ۱۱۸۳ دلار رسید؛ اما «پوشش کوتاه مدت» و «شناسایی سود» توسط معامله گران توانست این کالای ماندگار را رشد دهد. حالا با سقوط طلا به زیر مرز سرنوشت ساز ۱۱۸۰ دلار باید در انتظار سقوط بیشتر و بیشتر طلا باشیم؟