گزارشی از آخرین تحولات بازار مسکن
اقتصاد ایرانی: آخرین گزارش بانک مرکزی تایید کرده که ۶۴.۴ درصد خانوارهای ایرانی در مسکن ملکی زندگی می کنند و تنها ۲۲ درصد از خانوارها اجاره نشین و نیازمند خانه هستند. ۳۰ درصد مردم ایران نیز در خانه های زندگی می کنند که دو اتاق دارد. ۴۶ درصد در خانه های با سه اتاق، ۱۴ درصد در خانه های با ۴ اتاق، ۲.۸ درصد در خانه های با ۵ اتاق و ۱.۶ درصد هم در خانه های با شش اتاق زندگی می کنند. براین اساس ۹۵ درصد مردم در شرایطی زندگی می کنند که وضعیت نسبتا مطلوبی دارد. ۳۳.۵ درصد هزینه های ماهیانه خانوارهای ایرانی نیز صرف مسکن می شود. طی دو سال گذشته قیمت مسکن در ایران به طور متوسط ۲۲ درصد کاهش داشته است و برای اولین بار میزان رشد اجاره بها به نصف رقم تورم رسیده است. بررسی ها نشان می دهد میزان ساخت خانه طی یک سال و نیم گذشته کاهش داشته است. حداقل بررسی میزان صدور پروانه های ساختمانی نشان می دهد که تمایل برای ساخت خانه کاهش یافته است.
به گزارش خبرآنلاین، بر اساس آمار اعلام شده از سوی شهرداری تهران، این شهرداری در سال ۱۳۹۲، تعداد ۲۱۳۴۶ پروانه ساختمانی صادر کرده که ۲۱۲۴۴ پروانه (۹۹.۵ درصد) مربوط به احداث ساختمان و ۱۰۲ پروانه (۰.۵ درصد) مربوط به افزایش بنا بوده است. این تعداد پروانه احداث ساختمان (پروانه ساختمان و تخریب و نوسازی) صادر شده حدود ۱۰.۳ درصد از کل پروانه های احداث ساختمان صادر شده از سوی شهرداری های کشور را تشکیل می دهد. پروانه های احداث ساختمان نسبت به سال قبل حدود ۱۰.۶ درصد کاهش داشته است.
بیشترین سهم از پروانه های صادر شده برای احداث ساختمان در شهر تهران، مربوط به شهرداری منطقه ۱۵ با صدور ۱۵۹۱ پروانه (۷.۵ درصد) و کمترین سهم مربوط به شهرداری منطقه ۲۲ با ۳۳۲ پروانه (۱.۶ درصد) بوده است.
همچنین، اطلاعات حاصل بیانگر این مطلب است که از مجموع پروانه های احداث ساختمان صادر شده از سوی شهرداری های شهر تهران در حدود ۰.۳ درصد برای احداث ساختمان های یک طبقه، ۰.۴ درصد برای احداث ساختمان های دوطبقه، ۱.۶ درصد برای احداث ساختمان های سه طبقه، ۴.۷ درصد برای احداث ساختمان های چهارطبقه و ۹۲.۹ درصد برای احداث ساختمان های پنج طبقه و بیشتر صادر شده است.
در همین دوره زمانی ۹۸ درصد پروانه های ساختمانی صادر شده نیز به درخواست بخش خصوصی بوده است. با این حال بررسی ها نشان می دهد میزان ساخت منازل مسکونی ۴۰ درصد کاهش داشته و در همین دوره زمانی میزان سرمایه گذاری برای احداث مجتمع های تجاری ۴۰ درصد بیشتر شده است. میزان سرمایه گذاری برای ساخت منازل مسکونی هم تنها ۸ درصد رشد داشته است.
شواهدی که در بازار وجود دارد، تایید می کند که طی فصل زمستان نیز به صورت سنتی میزان ساخت و سازها و خرید و فروش ها کاهش می یابد. براین اساس تا بهار سال ۹۴ تحول خاصی در بازار رخ نمی دهد. رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز این موضوع را تایید کرده است. کاهش قیمت اوراق مسکن نیز نشان می دهد که تمایل به خرید این اوراق کم شده و به دنبال آن قیمت ها نیز روند نزولی به خود گرفته است.
تا همین چند وقت پیش، هر سهم اوراق حق تقدم تسهیلات مسکن تا ۱۰۰ هزار تومان هم پیش رفته بود. قیمتی که گفته می شد به دلیل تقاضای زیاد وام ۴۵ میلیون مسکن تا این حد رشد داشته است. اما حالا گویا با تمام شدن فصل نقل و انتقال و تابستان، تقاضا کاهش پیدا کرده و مردم ترجیح می دهند سرجای خود بمانند. به این ترتیب، رکود بازار بالاخره کار خود را کرد و نرخ اوراق تسهیلات مسکن فرابورس را به زیر ۹۰ هزار تومان کشاند. براساس آمارهای منتشر شده قیمت هر ورقه امتیاز تسهیلات مسکن اول در هفته گذشته بین ۰.۲ تا ۲.۵ درصد کاهش یافت و اوراق تسهیلات مسکن بهمن ۹۱ با کاهش ۲.۵ درصدی به نرخ ۸۸۶ هزار و ۶۹۰ ریال رسید. همچنین با محدویت های اعمال شده در فرابورس دیگر کسی نمی تواند به خرید اوراق با دید سرمایه گذاری بنگرد و در عین حال حجم خرید برای هر کد معاملاتی محدود شده و مدت زمان نگهداری اوراق دو ماه در نظر گرفته شده است و دیگر معاملات ثانویه ای در کار نیست، با این وجود باز هم قیمت وام مسکن کاهش نیافته است. البته با این حال، بر اساس جدیدترین آمارهای فرابورس ایران، تاکنون حدود ۵۰۰ هزار نفر با استفاده از ساز و کار اوراق تسهیلات بانک مسکن صاحب خانه شده اند و تمام معاملات در این بخش یعنی ۱۰۰ درصد به استفاده از وام منجر می شود و دیگر معاملات مازاد در این بخش وجود ندارد.
گفته های وزیر راه و شهرسازی هم نشان می دهد در کوتاه مدت تحولی جدی در بازار مسکن رخ نمی دهد. عباس آخوندی در این مورد گفته است:« در حال حاضر از یک سو معاملات حوزه خرید و فروش آپارتمان با رکود مواجه است و از سوی دیگر عملیات تکمیل ساختمان های مسکن مهر و تحویل آنها به بازار مصرف و همچنین ساخت وسازهای بخش خصوصی در درون شهرها نیز جاری است و ادامه دارد. بنابراین روند عرضه مسکن متوقف نشده است و نشانه ای از افزایش قیمت مسکن در مسیر آتی بازار دیده نمی شود و قابل انتظار هم نیست.» بنابراین خریداران مسکن می توانند در آرامش بیشتری در این بازار به انتظار دوره کاهش بیشتر قیمت ها باشند.
