شیل‌هراسی به بهای فروپاشیدن بازار نفت
اقتصاد ایرانی: از تصمیم گیری برای کاهش تولید نفت می ترسیم، چرا که این کار باعث می شود نفت شیل جای نفت مارا بگیرد و قیمت نفت ما افت کند، برای همین نفتمان را ارزان می فروشیم تا مبادا ارزان شود!
به گزارش ایسنا، عبارت بالا، سیاست عربستان و هم پیمانان عربش در سازمان کشورهای صادرکننده نفت است که با کوبیدن بر طبل نفت شیل و بزرگ کردن خطر این نفت برای بازار نفت و ایجاد فضای "شیل هراسی"، در چند ماه اخیر چوب حراج را به نفتشان زده اند تا معاملات بازار جهانی نفت در پایین ترین سطح پنج سال اخیر به ثبت برسد. سیاستی که هر بیننده ای را به یاد افرادی می اندازد که از ترس مریض شدن تب می کنند!
کاهش قیمت نفت در حالی در ماه های گذشته در سکوت و انفعال اوپک ادامه پیدا کرده که به نظر می رسد برخی از اعضای این سازمان حاضرند برای خروج نفت شیل از بازار ضرر بیشتری را از کاهش قیمت نفت متحمل شوند، اما این در حالی است به اعتقاد برخی تولید شیل نفت تا کاهش قیمت به سطح ۵۰ دلار هم اقتصادی خواهد بود.
از زمانی که روند کاهشی قیمت نفت از نیمه ژوئن آغاز شد برخی تحلیلگران در کنار عواملی مانند اضافه عرضه به دلیل افزایش تولید نفت، فشار وارد کردن به اقتصاد روسیه و برخی کشورهای خاور میانه و همچنین کاهش سرعت رشد اقتصادی در اروپا و چین و عزم برخی تولید کنندگان برای خروج نفت شیل از بازار نفت را از دلایل کاهش قیمت نفت عنوان کردند.
بر اساس این گزارش پدیده شیل نفت موضوع چندان جدیدی نیست و با توجه به پیش بینی های صورت گرفته مبنی بر پایان یافتن منابع متعارف نفت و گاز مدت ها است که انقلاب شیل گاز و نفت به موضوع مهمی در اقتصاد تبدیل شده است.اگرچه وجود گاز و نفت در صخره های شیل به اثبات رسیده اما استخراج از این صخره ها به راحتی امکان پذیر نیست و در طی سال های اخیر آمریکا و کانادا به عنوان بزگترین دارندگان منابع غیر متعارف نفت و گاز تلاش های بسیاری برای به کارگیری فناوری های جدید در راستای بهره برداری از این منابع انجام داده اند.
تا چندی پیش تولید نفت و گاز طبیعی از منابع غیر متعارف از سازندهای سنگ های رسی در آمریکا باعث افزایش تولید نفت خام و گاز این کشور شد و این درحالی است که پیش از افزایش قیمت نفت تولید نفت از این ذخایر نامتعارف توجیه اقتصادی نداشت.
در واقع افزایش قیمت نفت خام طی سال های گذشته باعث شده تا فناوری های کاربردی در استحصال ذخایر نفت سنگ های رسی به کار برده شوند،به طوری که آمریکا و کانادا در آینده از فناوری های پیشرفته در استخراج نفت گاز سنگ های رسی برای تامین نفت خام خود استفاده خواهند کرد.
اما در شرایطی که هزینه تکنولوژی های استخراجی منابع غیر متعارف بین ۶۰ تا ۸۰ دلار به ازای هر بشکه تعیین شده ، به نظر می رسد کاهش بهای نفت که به اعتقاد برخی کارشناسان تا مرز ۴۰ دلار هم ادامه خواهد داشت، تولید منابع غیر متعارف را غیر اقتصادی خواهد کرد و این در حالی است که قیمت بالای نفت حتی در کوناه مدت به نفع کشورهای دارای منابع غیر متعارف از جمله ایالات متحده و کانادا بود.
به عبارت دیگر با توجه به سرمایه گذاری هایی که در زمینه بکار گیری تکنولوژی و زیرساخت های مربوط به استخراج شیل ها صورت گرفته است، کاهش قیمت نفت برای ایالات متحده مطلوب نخواهد بود.
البته در این زمینه، مهدی عسلی،مدیر کل امور اوپک و مجامع انرژی،نظری تا حدودی متفاوت دارد و بر این باور است که در امریکا و در هر ایالت، تولید نفت، هزینه متفاوتی دارد، معتقد است که در برخی از مناطق هزینه تمام شده تولید هر بشکه نفت حدود ۸۵ الی ۹۰ دلار و در برخی دیگر در حدود ۵۰ دلار است و در برخی مناطق حتی با ۲۵ دلار هم تولید نفت سود آور است، به عبارت دیگر به طور میانگین هر بشکه ۶۰ الی ۶۵ دلار هزینه دارد از این رو نمی توان گفت در چه سطح قیمتی تولید نفت شیل امریکا کاهش خواهد یافت.
وی همچنین معتقد است که پیشرفت تکنولوژی هر روز هزینه های تولید را کمتر و منحنی عرضه را پایین تر می آورد و از این طریق صرفه اقتصادی تولید نفت را از منابع نامتعارف در قیمت های پایین بیشتر می کند. به طوری که شاید اگر ۳ سال پیش این کاهش قیمت رخ می داد و قیمت نفت به ۸۰ دلار می رسید، تولید نفت از خیلی از چاه های امریکا غیر اقتصادی می شد در حالی که در حال حاضر حتی سقوط قیمت به سطح ۵۰ دلار یا کمتر هم نمی تواند سطح تولید را در کوتاه مدت کاهش دهد زیرا در این قیمتها تولید کننده هنوز می تواند هزینه های متغیر را پوشش دهد.
در چنین شرایطی به نظر می رسد برخی کشورهای عضو اوپک از جمله عربستان که یک سوم تولید اوپک را در اختیار دارد، به دنبال آزمایش شیل اویل ها برای سنجش آستانه تحمل آن است و این در حالی است که همچنان مشخص نیست که تولید شیل نفت ها در چه بازه قیمتی از صرفه اقتصادی برخوردار است.
