تعویض زمین بازی بنگاه و بانک

اقتصاد ایرانی: چهارمین همایش «سیاست های پولی و چالش های بانکداری و تولید» به بررسی تنگنا های تامین مالی تولید و بنگاهداری بانک ها می پردازد.این همایش هر سال به بررسی چالش های سیاست های پولی می پردازد، این بار وضعیت «چالش های بازی بانک ها و بنگاه ها» را در زمین بازی کنونی، مورد ارزیابی قرار می دهد. این همایش، به بررسی وضعیت نظام تامین مالی کشور، با توجه به «رکود حاکم در بخش مسکن و آینده سرمایه گذاری در املاک تجاری» پرداخته و به دنبال ارائه راهکاری برد- برد برای خروج از این چالش است.
به گزارش دنیای اقتصاد، برخی کارشناسان محیط بازی میان بانک ها و بنگاه ها را با استفاده از نظریه بازی ها به فرآیندی توصیف می کنند که برای ﺑﺎزﯾﮑنان، ﺗﻮاﻓﻖ روی ﯾﮏ اﻧﺘﺨﺎب از اﺳﺘﺮاﺗﮋ ی ها اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﯾﺎ در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن وﺟﻮد ﺗﻮاﻓﻖ اﻟﺰامی در کار نیست. ﺑﺎزی ﻏﯿﺮﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ (ﻋﺪم ﻫﻤﮑﺎری) ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد. در اﯾﻦ حالت، موضوعیﺟﺰ ﺳﻮد ﺷﺨﺼﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ ﺑﺎزﯾﮑﻦ را ﻣﻠﺰم ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﯾﮏ اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﺧﺎص کند. این بازی غیرمشارکتی موجب شده است که نظام بانکی به دلایل ساختاری و سیاستی رو به بنگاهداری بیاورد. در این وضعیت تمرکز منابع بانکی در یک بخش خاص متمرکز شده است و به جای واسطه گری وجوه منابع در مستغلات و شرکت ها قفل شده است. در مقابل بنگاه های تولیدی نیز به دلیل چالش هایی که در مسیر دریافت اعتبار داشته اند ترجیح داده اند در دوره گذشته با رایزنی های گسترده اقدام به دریافت مجوز برای تاسیس بانک یا خرید سهام آنها کنند. بعضا با ایجاد بانک های جدید قواعد رقابت با هدف جذب منابع بیشتر کنار گذاشته شده و نتیجه آن اتخاذ تصمیم های خطرساز بدون توجه به توازن منابع و مصارف است. وضعیتی که می توان از آن به عنوان جابه جایی دو نقش با دو کارکرد متفاوت یاد کرد. بانک هایی که به جای واسطه گری وجوه بنگاهداری می کنند و بنگاه هایی که به جای تولید و ارائه خدمت بانکدار شده اند.
چهارمین همایش سیاست های پولی و چالش های بانکداری و تولید در ادامه سلسله نشست های سالانه خود به این مسیر نیز نقبی خواهد زد. این همایش که هشتم و نهم دی در محل موسسه عالی بانکداری برگزار می شود محوریت اصلی همایش را به تنگناهای تامین مالی تولید و بنگاهداری بانک ها اختصاص داده است. همایش چهارم تلاش دارد در ذیل این موضوع، چالش های بازی بانک ها و بنگاه ها و زمین بازی کنونی را بررسی کند. ازجمله چالش هایی که می تواند پیش روی نظام تامین مالی کشور باشد رکود بخش مسکن و آینده سرمایه گذاری املاک تجاری است. با توجه به تمرکز سرمایه های بانکی در این بخش، همایش چهارم به دنبال ارائه راهکاری برد- برد برای خروج از این چالش است.
یکی دیگر از محورهای همایش پاسخ به این سوال است که که منابع مالی لازم برای خروج از رکود باید از کجا تامین شود؟ 
بودجه دولت، پس انداز بخش خصوصی و منابع خارجی سه عامل تعیین کننده منابع خروج از رکود است. با توجه به روند کاهشی قیمت نفت، تداوم رژیم حاکم بر تحریم روی منابع بودجه و خارجی نمی توان حساب ویژه ای باز کرد.  تنها گزینه ممکن، پس انداز بخش خصوصی است که ازطریق بازار سرمایه و بانک قابل تجهیز است. بنابراین در فرآیند طراحی خروج از رکود به دلیل بانک محور بودن اقتصاد سهم اصلی برعهده این بخش است. اما به توجه به رکود حاکم بر اقتصاد ریسک اعطای تسهیلات افزایش و حجم منابع جذب شده کاهش داشته است. واکنش سیستم بانکی به این اتفاقات متفاوت بوده برخی با نرخ های بالا سپرده ها را جذب کرده و ترجیح می دهند با تشکیل شرکت های سرمایه گذاری منابع را در درون سیستم خود خرج کنند، برخی اما به شرکت های بزرگ دولتی تسهیلات اعطا می کنند. نتیجه چنین رفتاری کاهش تسهیلات دهی به بنگاه های کوچک و متوسط است که می توانند جایگاه مهمی در خروج از رکود داشته باشند. همایش چهارم به دنبال این پاسخ است که چگونه می توان رابطه بانک ها و بنگاه ها را متحول کرد که نتیجه آن خروج از رکود اقتصادی باشد.
چهارمین «همایش سیاست های پولی و چالش های بانکداری و تولید»، روزهای هشتم و نهم دی ماه برگزار خواهد شد. در این همایش علاوه بر بررسی مسائل کلان پیش روی نظام بانکی و بخش تولید، کارگاه های آموزشی نیز برگزار می شود. «آینده املاک تجاری در تهران» از مهم ترین موضوعاتی است که در این همایش بررسی می شود. زیرا بخش زیادی از املاک با منابع بانکی به صورت سرمایه گذاری مستقیم و تسهیلات ساخته شده است.اما رکود حاکم بر بخش مسکن موجب شده منابع در این بخش قفل شود. «سناریوهای تجارت خارجی پس از توافق»، «تامین مالی از مسیر غیربانکی»، «تحلیل بازار مسکن»، «چشم اندازهای بازارهای طلا و ارز»، «سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار» و «چگونگی تامین مالی بنگاه های اقتصادی با استفاده از اعتبارات اسنادی داخلی (ریالی)» است. در شورای علمی «چهارمین همایش سیاست های پولی و چالش های بانکداری و تولید»، استادان و کارشناسان برجسته ای شامل دکترموسی غنی نژاد، دکتر مسعود نیلی، دکتراکبر کمیجانی، دکترمحمد مهدی بهکیش، دکترپرویز عقیلی کرمانی و دکتر محمدهادی مهدویان حضور دارند.