کشمکش ترانزیتی ایران و ترکیه

اقتصاد ایرانی: براساس اعلام قبلی قرار بود که از دیروز شنبه، پلمپ مخازن سوخت کامیون های ترکیه ای از سر گرفته شود تا کامیون های این کشور با باک پر وارد کشور شوند و امکان سوختگیری در جایگاه های سوخت ایران را نداشته باشند اما اواخر هفته گذشته مدیرکل ترانزیت و تعرفه سازمان راهداری اعلام کرد که پلمپ مخازن سوخت کامیون های ترکیه ای انجام نمی شود.

به گزارش مهر، در واقع کشمکش ترانزیتی ایران و ترکیه از زمانی آغاز شد که طرف ترکیه ای اعلام کرده بود، ایران نباید از کامیون های این کشور مابه التفاوت قیمت سوخت را دریافت کند و باید سوخت یارانه ای به آنها بدهد. این درحالی است که قیمت سوخت گازوئیل در ایران لیتری ۵۰۰ تومان و در کشور ترکیه لیتری ۶۵۰۰ تومان است ضمن آنکه براساس قانون، ارایه سوخت یارانه ای به اتباع دیگر کشورها ممنوع است اما طرف ترکیه ای بارها بر این موضوع اصرار کرد تا اینکه سرانجام، تعرفه کامیون های ایرانی را برای ورود به خاک این کشور افزایش داد.

این موضوع با مقابله به مثل ایران مواجه شد و تعرفه ورود کامیون های ترکیه ای به خاک ایران هم افزایش یافت و مشکلات جدی در ورودی مرز ایران و ترکیه به وجود آورد بطوریکه صف های طولانی در مرز ایجاد شد اما مذاکرات دو طرف ایرانی و ترکیه ای به جایی نرسید و همچنان آنها بر دریافت سوخت یارانه ای اصرار کردند.

پس از آن بود که ایران دستور پلمپ مخازن سوخت کامیون های ترکیه ای را داد موضوعی که صف پشت مرزها را چندبرابر کرد، به دلیل اینکه کامیون ها باید زمانی را برای پلمپ در مرزها می ایستادند و تعداد زیادی از کامیون ها که مخازن سوختشان برای پلمپ جایگاه مناسبی نداشت باید دوباره بازمی گشتند و با تجهیز باک دوباره به مرز می آمدند.

در نهایت حدود ۱۵۰۰ کامیون در سمت ترکیه و ۵۰۰ تا ۷۰۰ کامیون در سمت ایران برای خروج از کشور در صف قرار گرفتند و مشکلات بوجودآمده برای دو طرف موجب شد که سهم حمل و نقل جاده ای کشور ترکیه ۱۵ درصد و سهم ایران ۵۰ درصد کاهش پیدا کند.

این مشکلات موجب شد که هفته گذشته، نشستی میان مسئولان ایران و ترکیه به میزبانی ایران انجام شود اما در این جلسات هم ترکیه بر مواضع خود تاکید کرد و جلسات بدون نتیجه به پایان رسید اما طرف ایرانی اعلام کرد که تا روز شنبه ۲۲  آذر، پلمپ مخازن سوخت های ترکیه ای را به تعویق می اندازد و دوباره از شنبه این کار را شروع می کند.

اما چهارشنبه هفته گذشته بود که مدیرکل دفتر ترانزیت و پایانه های مرزی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای اعلام کرد فعلا تا مدتی پلمپ مخازن سوخت کامیون های ترکیه انجام نمی شود و دوباره در جلسات بعدی این موضوع مورد بررسی قرار می گیرد، این در حالی است که طرف ترکیه ای هنوز از مواضع خود عقب نشینی نکرده و کامیون های ایرانی در حال پرداخت تعرفه های بالایی برای ورود به مرز ترکیه هستند.

همچنین با دریافت مابه التفاوت اندکی، کامیون های ترکیه ای امکان استفاده از سوخت را در کشور ایران دارند درحالی که تمهیدات خاصی را برای کامیون های ایرانی در نظرنگرفته اند. البته روابط تجاری ۱۳ میلیارد دلاری که میان ایران و ترکیه وجود دارد از عواملی است که شرایط بیشتری را برای گفتگوی بیشتری میان دو طرف ایجاد می کند اما در این بین باید به منافع شرکت های ایرانی و هزینه های تمام شده کالا که با سختگیری طرف ترکیه ای ایجاد می شود هم توجه داشت.