بار سنگین تامین مالی اقتصاد برای بانکها
اقتصاد ایرانی: برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا که بازار سرمایه پایه اصلی تامین مالی اقتصاد به شمار می رود در ایران بیشترین مسئوولیت این بخش بر عهده شبکه بانکی بوده و بازار مالی سهم چندانی ندارد.
به گزارش ایسنا، در حالی ساختار تامین مالی در اقتصاد ایران از سه بخش اصلی بازار پول، بازار سرمایه و سرمایه گذاری خارجی تشکیل می شود که به هیچ عنوان این سه گزینه تاثیر برابری نداشته و تامین حدود ۹۰ درصد منابع تنها به بازار پول و به عبارتی دیگر شبکه بانکی محول شده است.
ساختار تامین مالی اقتصاد ایران در سه سال گذشته
بررسی ساختار تامین مالی کشور در سه سال گذشته حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۰ حدود ۲۲۲ هزار میلیارد تومان نقدینگی به اقتصاد تزریق شده که بیش از ۲۰۶ هزار میلیارد تومان معادل ۹۲.۹ درصد کل را بازار پول رسمی تقبل کرده است.
در این سال سهم بازار سرمایه از کل منابع پرداختی ۱۰ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که بیانگر سهم ۷.۱ درصد آن است.
در عین حال تامین مالی از طریق سرمایه گذاری خارجی در سال ۱۳۹۰ فقط ۲.۴ درصد و به عبارتی دیگر حدود ۵۳۰۰ میلیارد تومان بوده است.
بنابراین گزارش، در سال ۱۳۹۱ تا اندازه ای هر چند اندک از سهم شبکه بانکی برای تامین نقدینگی کمتر می شود به گونه ای که با کاهش حدود چهار درصدی نسبت به سال ۱۳۹۰ به ۸۸.۸ درصد می رسد و سهم بازار سرمایه به ۱۱.۲ و سرمایه گذاری خارجی به ۵.۲ درصد افزایش می یابد.
بر این اساس از مجموع حدود ۲۳۰ هزار میلیارد تومان منابع تزریقی در سال ۱۳۹۱ بیش از ۲۰۳ هزار میلیارد تومان برعهده بازار پول، بالغ بر ۱۳ هزار میلیارد تومان بازار سرمایه و کمتر از ۱۲ هزار میلیارد تومان برای سرمایه گذاری خارجی بوده است.
اما آخرین آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد که در سال گذشته بازار پول بیش از ۸۸ درصد، بازار سرمایه حدود ۱۲ درصد و سرمایه گذاری خارجی کمتر از سه درصد از منابع اقتصاد ایران را تامین کرده اند.
این در حالی است که در سال ۱۳۹۲ سهم بانکها از مجموع ۲۷۰ هزار میلیارد تومان تامین شده ۰.۷ درصد نسبت به سال قبل کاهش و به ۸۸.۱ درصد رسیده و ۲۳۸ هزار میلیارد تومانی را تشکیل داده است.
سهم بازار مالی نیز از مجموع ۱۱.۹ درصد بوده و بیش از ۲۴ هزار میلیارد تومان را برعهده داشته است، همچنین سهم سرمایه گذاری خارجی که ۲.۸ درصد از کل بوده حدود ۷۷۰۰ میلیارد تومان را در بر گرفته است.
صدای شبکه بانکی درآمد
بانک محور بودن اقتصاد ایران و توقع بالا از شبکه بانکی در حالی که سایر بخش ها سهم چندانی در تامین مالی کشور ندارند و از ظرفیت کامل آنها استفاده نشده است تا جایی پیش رفته که در طول ماههای گذشته این روند بارها از سوی مقامات بانکی بالاخص بانک مرکزی مورد توجه و انتقاد قرار گرفته است.
اخیرا سیف-رییس کل بانک مرکزی- عنوان کرد که با وجود پیشرفتهای صورت گرفته در طول سالهای گذشته، تاکنون بازار سرمایه نتوانسته به نقش اصلی خود در اقتصاد کشور عمل کند.
وی که معتقد است با توجه به تحریمهای بین المللی، در شرایط فعلی امکان مناسبی برای تامین مالی از بازارهای خارجی وجود ندارد تاکید کرد که به منظور رسیدن به یک ساختار متعادل در نظام تامین مالی کشور و همچنین پاسخگویی به حجم عظیمی از تقاضای تسهیلات، اتخاذ راه کارهایی جهت تقویت بازار سرمایه از ضروریات محسوب می شود.
