بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 27 دى 1393      10:26

بورس کالا به بازار فولاد رونق می دهد؟

حال که ۷ سال از تاسیس شرکت بورس کالای ایران می گذرد، بهتر می توان در مورد تاثیر آن بر فضای کسب و کار در حوزه های گوناگون و نیز رشد و ارتقای بازارهای موازی نظر داد.

اقتصاد ایرانی: ماهیت و ساختار بازارهای سنتی به گونه ای است که انجام مبادلات در آنها به طور با دشواری های زیادی روبه رو ست؛ عدم مدیریت ریسک، فقدان شفافیت، نبود سیستم اجرایی و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفین از جمله مشکلات اصلی این گونه بازارها است که این عوامل باعث افزایش هزینه مبادلات می شوند. بورس های کالایی به مثابه نماد اقتصاد آزاد و شفاف، رسالت عبور از بازارهای سنتی به بازارهای نوین را بر عهده دارند.

به گزارش خبرآنلاین، حال که ۷ سال از تاسیس شرکت بورس کالای ایران می گذرد، بهتر می توان در مورد تاثیر آن بر فضای کسب و کار در حوزه های گوناگون و نیز رشد و ارتقای بازارهای موازی نظر داد. در این نوشتار سعی شده است تا آثار هفت گانه این بورس بر بازار سنتی فولاد مورد نقد و بررسی قرار داده شود.

حذف ریسک نکول

بی شک یکی از مهم ترین دغدغه های هر یک از طرفین معامله در بازارهای سنتی (علی الخصوص در معاملات محصولات فولادی که ارزش معاملات بالاست)، نکول طرف مقابل است. در صورت عدم به کارگیری سازوکارهای مناسب، نه تنها به طرف مقابل نکول کننده خسارات زیادی تحمیل می شود، بلکه بی اطمینانی در چنین بازارهایی موجب کاهش حجم معاملات و در نتیجه پایین آمدن رتبه اعتباری آن می شود.

بورس کالای ایران با اتخاذ سازوکارهای مناسب، به مکانی امن برای انجام معاملات محصولات فولادی تبدیل شده که با اخذ تضامین کافی از طرفین معامله و نیز کارگزاری های مربوطه) در صورت نکول یکی از طرفین معامله، می توان تمام یا حداقل بخش عمده ای از خسارات وارده به طرف مقابل را جبران کرد. این سازوکار به مرور زمان کارآمدتر شده، به طوری که در سال ۱۳۹۱ در مجموع ۵/۳ میلیون قرارداد در تالارهای مختلف بورس کالا به ثبت رسیده که از این میزان تنها چهار قرارداد نکول شد و خسارات مربوطه به طرف مقابل پرداخت گردید. این در حالی است که از آن زمان تاکنون نکولی در بورس کالا ثبت نشده که این امر موید صحت ادعای مذکور است،اما در بازار سنتی فولاد،هفته ای نیست که شنیده نشود،معامله گری اقدام به امتناع از وجه معامله نکرده است.

کشف قیمت منصفانه و ثبات بازار

هر چند طی سال های اخیر،به گواه برخی از صاحب نظران، در پاره ای از موارد ایجاد محدودیت (مانند قیمت گذاری دستوری، تعیین سقف قیمتی محدود و.....) و نیز حجم پایین عرضه برخی از محصولات در بورس کالا مانع از تحقق کشف قیمت ها  شده است، اما هر جا که این مکانیزم به طور مناسب اجرایی شد، در بازار آزاد نیز شاهد کنترل نوسانات قیمتی بودیم. به طور مثال با توجه به حجم مناسب عرضه محصولات ورق، همکاری تامین کننده در کشف مناسب قیمت ها و نیز اجرای صحیح مکانیزم عرضه و تقاضا در سال ۹۲ کمترین نوسانات را در بازار ورق فولاد مبارکه شاهد بودیم. در مثال دیگر می توان به رفع محدودیت های قیمت گذاری و رقابت قیمتی برای کشف نرخ محصولات پلیمری در سال ۹۳ اشاره کرد که پس از انجام این امر، به سرعت شاهد ثبات در بازار مربوطه بودیم، اما کشف قیمت دربازار سنتی دارای شفافیت نیست و نوسانات روزانه موجب،ضرر و زیان بسیاری از معامله گران درد بازار می شود.

تامین مالی عرضه کنندگان از طریق «سلف»

در شرایط کنونی که بانک ها به دلیل مشکلات عدیده توانایی زیادی در اعطای تسهیلات (علی الخصوص با سود متعارف و با صرفه) ندارند،بنابراین تامین نقدینگی برای انجام معاملات در بازار غیر متشکل به دشواری صورت می گیرد،اما بورس کالای ایران با راه اندازی معاملات قراردادهای سلف توانسته نقش موثری در تامین مالی عرضه کنندگان (علی الخصوص عرضه کنندگان محصولات فولادی) داشته باشد، به طوریکه در سال گذشته در حوزه محصولات صنعتی و معدنی از جمله شرکت های عرضه کننده محصولات فولادی حدود ۱۶۴هزار و ۹۰۶ میلیارد ریال تامین مالی از این طریق برای شرکت های عرضه کننده انجام شد که از این بابت نسبت به سال گذشته رشد ۱۷ درصدی از خود نشان داد.

بدیهی است شرکت ها در صورت عدم استفاده از این مزیت مجبور بودند مبالغ مورد نظر را از سیستم بانکی با محدودیت های موجود تحمیل کرده که علاوه بر طی مراحل دشوار، سود و کارمزد مربوطه نیز برای تولیدکنندگان چندان مطلوب نیست.

ابزارهای نوین مالی

در شرایط رکود اقتصادی تامین مالی عرضه کنندگان از طریق سلف فروشی اندکی جذابیت خود را از دست داده و ابزار بسیار موثری تلقی نمی شود که در این شرایط باید از ابزارهای نوین مالی استفاده شود. بورس کالای ایران نیز با درک این موضوع نسبت به راه اندازی یکی از این ابزارها به نام قراردادهای سلف موازی استاندارد اقدام کرد، به طوریکه در سال ۹۲ سلف موازی استاندارد میلگرد پذیرفته شد و در سال ۹۳ علاوه بر پذیرش سلف موازی استاندارد سنگ آهن شرکت صنعتی و معدنی گل گهر، حدود ۹۰۰ میلیارد ریال اوراق مربوطه منتشر و مورد معامله قرار گرفت. راه اندازی این معاملات علاوه بر تامین مالی مورد نیاز شرکت های تولیدی مزیت هایی مانند ایجاد یک مرجع قیمت گذاری روزانه قابل اتکا برای بازار نقدی دارایی پایه، استانداردسازی محصولات و امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه را در بر خواهد داشت. به نظر می رسد به زودی تعداد زیادی از عرضه کنندگان محصولات فولادی از این مزایا بهره مند می شوند.

برند سازی

بی تردید بورس کالای ایران جایگاه مناسبی در اقتصاد کشور کسب کرده که با توجه به مکانیزم های منسجم و کارآمد پذیرش، ورود شرکت ها به بازار بورس کالای ایران منجر به برندسازی برای شرکت های پذیرفته شده و فعال می شود. این برندسازی نه تنها موجب سهولت و رشد فروش محصولات شرکت های فولادی شده بلکه موجب شده آنها از سیستم بانکی نیز به طور مستقیم و غیر مستقیم منتفع شوند. به طور مثال، می توان به مصوبه های بسیاری از بانک ها (از جمله بانک اقتصاد نوین) در حمایت از تولیدکنندگان فولادی فعال در بورس کالای ایران و نیز خریداران محصولات شان به منظور ارایه تسهیلات هدفمند و به صرفه، با شرایط ویژه در سال های اخیر (علی الخصوص در سال ۹۳) اشاره داشت.

حذف واسطه ها

فعالین بازار فولاد به یاد دارند چه مشکلاتی در این بازار ، قبل از تاسیس بورس وجود داشت. افزایش قیمت محصولات فولادی منوط به اخذ مجوز از کمیسیون تنظیم فولاد بود که فرآیندی زمان بر و پیچیده محسوب می شد. از طرفی با توجه به مشکلات سیستم فروش، حواله ها بیشتر در اختیار واسطه ها قرار می گرفت که این موضوع باعث تحمیل هزینه های سنگین به مصرف کنندگان این بازار می شد. با تاسیس بورس و ورود تولیدکنندگان فولاد به آن، کشف نرخ از شمول مذکور خارج شد و بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا انجام گرفت، که با این حساب تمام فعالان و متقاضیان واجد شرایط، می توانند نسبت به خرید محصولات فولادی اقدام نده و به این ترتیب بخشی از سود واسطه ها به شرکت های تولید کننده و مصرف کننده بازگشت. این امر منجر به سوددهی بسیاری از شرکت های عرضه کننده محصولات فولادی گردیده که با ورود پول به چرخه تولید، توانستند بسیاری از طرح های توسعه ای خود را راه اندازی کنند.

کاهش هزینه های معاملاتی

بورس کالای ایران با ایجاد بازاری شفاف و رقابتی که نزدیک به هشتاد شرکت کارگزاری در آن پذیرفته شده اند، به صورت شبکه ای از سیستم بازاریابی منسجم در سراسر کشور درآمده که از این حیث می تواند به طور زیادی هزینه های بازاریابی شرکت ها را کاهش دهد.

نتیجه گیری: بر پایه موارد مطرح شده می توان پیش بینی کرد با توجه به زیرساخت ها، پتانسیل ها و تجارب گذشته بورس کالای ایران، تعداد بیشتری از تولید کنندگان و فعالین بازار فولاد به حضور در این بازار متمایل شده که این امر بر رشد و توسعه اقتصادی کشور عزیزمان تاثیر بسزایی خواهد گذاشت.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir