واکنش کم‌جان بورس تهران به افزایش قیمت نفت
اقتصاد ایرانی: بورس تهران روز گذشته را با رشد شاخص کل و کاهش نسبی ارزش معاملات پشت سر گذاشت. در ابتدای نخستین روز هفته آخر بهمن، به نظر می رسید صف های استواری برای خرید سهم های کوچک و بزرگ شکل گیرد. اما با ادامه روند معاملات، خبری از صف های مطول نبود. انتظار می رفت با رشد قابل توجه قیمت نفت برنت، شاخص کل بورس تهران هم تکانی بخورد اما ظاهرا اعتمادها به بازار سرمایه از دست رفته است.
به گزارش دنیای اقتصاد، پس از آنکه در انتهای هفته گذشته قیمت نفت برنت در بازارهای بین المللی به بیش از ۶۱ دلار برای هر بشکه رسید، حالا از گوشه و کنارهای بازار نفت، تحلیل هایی مبنی بر توقف کاهش قیمت نفت و حتی افزایش آن به گوش می رسد. اما اتفاقی که روز گذشته در بورس تهران رخ داد، برخی امیدها را از بین برد. در واقع بورس تهران اگرچه با رشد شاخص کل همراه بود اما این رشد به کمک معاملات بلوکی و حمایت های دستوری در بازار شکل گرفت.
اگر معاملات بلوکی در نمادهای عادی «وصندوق»، «رمپنا» و «شخارک» رخ نمی داد، شاخص کل در بهترین حالت تنها ۴۰ واحد رشد نشان می داد. این مساله نشان گر این است که بورس تهران واکنش معناداری به افزایش قیمت نفت نشان نداد. به نظر می رسد قیمت نفت باید بیش از اینها رشد کند تا بورس تهران نیز جانی بگیرد. به علاوه ارزش معاملات بورس تهران نیز در روز گذشته چنگی به دل نمی زد. لذا نباید به رشد اندک شاخص کل اهمیت چندانی داد. خصوصا که سازمان بورس و صندوق توسعه بازار به شدت تلاش دارد در برخی نمادهای تاثیرگذار، چه از لحاظ شاخص سازی و چه از نظر اثرگذاری روانی، به گونه یی رفتار کند که قیمت ها را به سمت بالا هدایت کند.
عرضه فولاد به حقیقی ها در بورس کالا
خبر دیگری که در چند روز گذشته جریان ساز شده است، عرضه فولاد به صورت خرد به اشخاص حقیقی در بورس کالا بود. در نشست مشترک هفته گذشته مسوولان سازمان بورس و اوراق بهادار با مدیران عامل چند شرکت فولادی، دو تصمیم جدید برای فروش بهتر محصولات فولادی در بورس کالای ایران اتخاذ شد. در این نشست که با حضور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، مدیرعامل بورس کالای ایران و جمعی از مدیران عامل شرکت های بزرگ تولیدکننده فولاد ازجمله ذوب آهن اصفهان، فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و فولاد آلیاژی برگزار شد، مقرر شد امکان عرضه خرد محصولات فولادی در بورس کالای ایران به اشخاص حقیقی و حقوقی فراهم شود.
نکته اینجاست که شرکت بورس کالا و سازمان بورس در این سال ها، به هدف حذف واسطه ها و از بین بردن دلالی تلاش داشته اند بورس کالا را رونق دهند. بهتر است خودمان را فریب ندهیم. اولا در این رکود شدید، با اینگونه مصوبات بعید است که طرف تقاضا تحریک شود، ثانیا کدام شخص حقیقی به دنبال خرید فولاد و محصولات از این دست است؟ خریدار اصلی اینگونه محصولات شرکت ها و تولیدی ها هستند و خریدار حقیقی معنایی به جز دلال نخواهد داشت.
بهتر است سازمان برای بهبود فضای ارکان بازار سرمایه، به جای آنکه دست به اقدامات ضربتی بزند، تمهیداتی ماندگار پیشنهاد کند. سیکل های رونق و رکود در هر بازاری وجود دارد، چنانچه ابزارهای دایمی برای کنترل عمق رکود و اوج رونق وجود نداشته باشد، خواه ناخواه سیاست گذاران دست به دامان سیاست های زودگذر خواهند شد. همان طور که قبلا هم تجربه شده است، پس از رونق گرفتن بازار فولاد، سازمان بورس درصدد قطع دست خریداران حقیقی (بخوانید دلالان) برخواهد آمد و از این طریق به ثبات بازار شوک وارد خواهد کرد. در شرایط فعلی پیشنهاد می شود که به جای این قبیل مصوبات، شاید بهتر باشد که تولیدکنندگان فولاد به خریداران شرکتی امتیازاتی از قبیل تخفیف و استمهال پرداخت بدهند تا از این طریق هم تقاضای واقعی ایجاد شود و هم موتور اقتصاد به گردش درآید. در این صورت سرمایه در گردش فولادی ها که عمدتا بورسی هستند تامین می شود و دست کم میزان تولید کاهش نمی یابد. به علاوه نیازی به حذف و اضافه کردن دلالان هم نخواهد بود.
بانک ها در معرض خطر
زمانی از ابلاغ بخشنامه بانک مرکزی به بانک ها مبنی بر عدم پذیرش چک های بیش از ۱۰۰ میلیون تومان سه بانک نگذشته بود که دستور برای رد چک های با مبلغ بالاتر از ۱۰ میلیون تومان یکی از آن سه بانک نیز صادر شد. به گزارش ایسنا، با تشدید سخت گیری های نظارتی بانک مرکزی در راستای به نظم کشیدن بانک ها و انطباق فعالیت آنها با چارچوب و مقررات تعیین شده، در یکی از اقدامات اخیر نظارتی این بانک وصول چک های چند بانک ازسوی بانک های دیگر با محدودیت مواجه شد.
این دستور که ازسوی اداره نظام های پرداخت بانک مرکزی در سامانه چکاوک (سامانه مبادلات الکترونیکی چک) خطاب به بانک ها صادر شده است حاوی این موضوع است که باید شعب بانک ها از دریافت و واگذاری چک های عادی و رمزدار با مبلغ بالای ۱۰۰ میلیون ریال (۱۰ میلیون تومان) برای بانک... در سامانه چکاوک و مبادلات اتاق پایاپای اسناد بانکی خودداری کنند.
این خبر می توانست مانند بمب نظام بانکی کشور را به خطر اندازد، اما بازار سرمایه ایران فعلا قصد ندارد به این خبر واکنش نشان دهد. چنانچه این مساله ادامه پیدا کند، با افزایش ریسک نکول و احتمال هجوم سپرده گذاران به بانک ها برای دریافت سپرده های خود، ممکن است نظام بانکی کشور دچار فاجعه شود. اما بورس تهران بی توجه به این اخبار همچنان سهم های بانکی را می خرد. تا جایی که روز گذشته گروه بانکی از اثرگذارترین گروه ها بر شاخص کل لقب گرفت.
آمار معاملات
در معاملات روز گذشته بازار سهام، تعداد ۵۳۶ میلیون و ۴۱۱ هزار و ۲۳۸ سهم و حق تقدم به ارزش یک هزار و پنج میلیارد و ۵۷ میلیون ریال خریداری شد.
دادوستدهای بورس در ۴۴ هزارو ۱۲۲ دفعه انجام شد و طی آن شاخص کل با افزایشی ۹۱ واحدی به ۶۴ هزار و ۹۳۲ واحد رسید.
همچنین طی معاملات دیروز بازار سهام، کشتیرانی با ۱۴ واحد بیشترین تاثیر منفی را بر روند شاخص به جای گذاشت. پس از آن صنایع پتروشیمی خلیج فارس با ۸.۸۴ واحد و تاپیکو با ۸.۷۲ واحد بیشترین اثر منفی را بر روند شاخص گذاشتند. این درحالی است که پتروشیمی خارک با ۲۱ واحد، گروه مپنا با ۱۷ واحد، سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی با ۱۳ واحد و ایران خودرو با ۱۰ واحد بیشترین تاثیر مثبت را بر روند شاخص داشتند.
جزییات معاملات نشان می دهد که صنعت خودرو بیشترین ارزش معاملات را در بازار سرمایه داشت. سهامداران تعداد ۱۵۳ میلیون و ۳۲۱ هزار سهم از سهام شرکت های این گروه را به ارزش ۲۳۸ میلیارد و ۱۹۸ میلیون ریال خریداری کردند. پس از آن، گروه مالی و محصولات فلزی بیشترین ارزش معاملات را داشتند.
از میان شاخص های بورسی نیز، شاخص صنعت با ۵۲ واحد افزایش به ۵۴ هزارو ۴۷۵ واحد، شاخص بازار اول با ۱۱۷ واحد افزایش به ۴۷ هزارو۸۸۱ واحد و شاخص بازار دوم با ۱۴۹ واحد کاهش به ۱۲۷ هزارو ۳۸۶ واحد رسید.
از میان شرکت های بورسی، پلی اکریل، فرآورده های نسوز آذر، سایپا آذین، صنایع جوشکاب یزد و کمک فنر ایندامین بیشترین افزایش قیمت و شرکت های آبسال، دشت مرغاب، حمل ونقل پتروشیمی بیشترین کاهش قیمت را تجربه کردند.
برترین تقاضاها برای سهام شرکت های سرمایه گذاری صنعت نفت، گروه بهمن، نوسازی و ساختمان تهران و نورد آلومینیوم ثبت شد. در مقابل، پتروشیمی فناوران، حفاری شمال، معدنی و صنعتی گل گهر بیشترین درخواست فروش را داشتند.
فرابورس
همچنین در نخستین روز از هفته پایانی بهمن، بازار فرابورس شاهد معامله ۱۴۰ میلیون ورقه بهادار در ۱۵ هزارو ۷۵۶ نوبت بود.
به گزارش روابط عمومی فرابورس ایران، در بیست وپنجمین روز بهمن، ۱۴۰ میلیون و۴۵۰ هزار ورقه بهادار به ارزش ۵۱۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون ریال در بازار فرابورس معامله شد. معامله گران فرابورسی در ۱۵ هزارو ۷۵۶ نوبت، اوراق بهادار را دست به دست کردند و شاخص با ۳.۶۹ واحد افزایش روی عدد ۷۴۱.۹۹ واحد ایستاد. بانک حکمت ایرانیان با معامله ۱۰ میلیون و۶۹۰ هزار سهم بیشترین حجم و سرمایه گذاری مسکن تهران با ۲۲ میلیارد و۱۶۰ میلیون ریال معامله بیشترین ارزش معاملات امروز فرابورس را به خود اختصاص داد.
بیشترین افزایش قیمت مربوط به سهام مهندسی صنعتی روان فناور و بعد از آن شرکت های صنایع فولاد آلیاژی یزد و معادن مس تکنار و بیشترین کاهش قیمت هم نصیب شرکت های فرآورده های غذایی و قند چهارمحال، قند شیروان قوچان و بجنورد و بیمه ما شد. در روز گذشته، بیشترین حجم معاملات صندوق های قابل معامله دراختیار صندوق سرمایه گذاری اطلس با معامله ۱۱هزارو ۶۷۱ سهم بود و قیمت اوراق تسهیلات مسکن در اغلب نمادها کاهش یافت.
همچنین در بازار اوراق با درآمد ثابت، اوراق اجاره ماهانه رایتل با معامله ۴۹ هزارو ۴۰۰ ورقه با ارزشی بالغ بر ۴۹ میلیارد و۴۰۰ میلیون ریال بیشترین حجم و ارزش را به خود اختصاص داد.
