بخش خصوصی فضای مناسب کسب و کار می خواهد
اقتصاد ایرانی: فضای کسب و کار طی یک سال و نیم گذشته بهبود پیدا کرده و همین جریان بخش خصوصی ایران را به آینده اقتصاد امیدوار کرده است. با این وجود برخی فعالان بخش خصوصی همچنان اعتقاد دارند که با رفع برخی موانع تولید می توان همچنان برای دستیابی به رشد اقتصادی پایدار امیدوار ماند.
به گزارش خبرآنلاین، در همین حال حامد واحدی رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران و عضو هیات نمایندگان اتاق ایران نیز چنین اعتقادی دارد.
یکی از بحرانی ترین موضوعات پیش روی اقتصاد ایران جذب سرمایه گذاری های جدید شده است. دولت هم تلاش می کند تا این فضا را تغییر دهد ولی به نظر می رسد سرمایه گذاران جدیدی وارد اقتصاد ایران نمی شوند.
به نظر من مشکل تنها جذب سرمایه های جدید نیست. اولا ما برای نگه داشتن سرمایه گذاران قدیمی تر هم مشکل داریم چراکه آنها فضای کسب و کار پیرامونشان را مناسب نمی بینند. دوما اینکه سرمایه گذاران جدید وقتی وارد بازار ایران می شوند که احساس امنیت و سهولت کار کنند.
قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار هم برای همین آمده بود.
بله. اما برای اینکه مقیاس درستی از وضعیت اقتصادی کشور در فضای کسب و کار داشته باشید به آمارهای بانک جهانی رجوع کنید. مثلا ببنید وضعیت شفافیت اقتصادی ما چیست؟ وضعیت بهبود محیط کسب و کار چگونه است؟ درست که طی دو سال گذشته در این وضعیت خیلی بهتر شده ایم ولی واقعیت این است که در وضعیتی محیط کسب و کارمان امتیازهای بهتری می گیرد که عملا در بین ۱۰۰ کشور توسعه یافته جهان هم نیست. برای اینکه مقیاس درستی داشته باشید آمارها را مقایسه کنید. مثلا بینید ترکیه طی سال های گذشته چقدر رشد کرده است؟ ببینید کره جنوبی چقدر رشد کرده است؟ ترکیه مگر مثل ما به درآمدهای نفتی ۷۰۰ میلیارد دلاری وصل بود؟ ترکیه مگر مثل ما امکانات ترانزیتی داشت؟ هیچ کدام از این مزیت ها در ترکیه نبود ولی سیستم دولتی آنها تصمیم گرفت با تغییر شرایط اقتصادی و امکان رشد برای بخش خصوصی فضای کشور را دگرگون کند. در حال حاضر ترکیه در تمامی معادلات اقتصادی از ایران جلو زده است. مردم ما برای مسافرت و تفریح به ترکیه می روند، از ترکیه لباس و انواع کالاهای دیگر می خرند، شرکت های بزرگ بین المللی در ترکیه کارخانه احداث می کنند و باعث رشد اقتصادی آنها می شوند. بحث من این است که برخی کشورها موانع توسعه و کسب و کار را از پیش پای صاحبان حرفه ای کسب و کار برمی دارند ولی بعضی دیگر مانع تراشی می کنند.
با این حرف ها نتیجه مشخصی هم می گیرید؟ یعنی قرار است چه اتفاقی رخ دهد.
من نمی خواهم از ناامیدی حرف بزنم. اصلا قرار ما این نیست که حرف هایی بزنیم که مردم ناامید شوند. توجه کنید در همان بدترین شرایط اقتصادی ایران هم بخش خصوصی و تولیدکنندگان پای اقتصاد ایستادند و با وجود این فشارها به کارشان ادامه دادند. حرف ما این است که دولت مقدمات بهبود فضای کسب و کار در کشور را ایجاد کند. وقتی قرار است که اقتصاد ایران به سمت بهبود و کاهش تمرکز بردرآمدهای نفتی برود، باید فضای کسب و کار تغییر کند. بخش خصوصی ایران می خواهد کسب و کارش را گسترش دهد ولی برای این کار مقدماتی می خواهد. وقتی قوانین دست و پاگیر و مزاحم همچنان بیداد می کند چطور باید سرمایه گذاری جذب کرد.
دولت هم از موضع حاکمیتی خود نمی تواند کوتاه بیاید و مثلا مالیات نگیرد.
اصلا چه کسی گفته است که دولت نباید مالیات بگیرد؟ دولت باید مالیات بگیرد و خوب هم بگیرد ولی به موازات آن باید به همه جوانب کار توجه کند. بخش خصوصی حاضر است مالیات بدهد ولی در ازای آن خواسته هایی هم دارد. مثلا ما مالیات می دهیم که دولت زیرساخت ها را توسعه دهد، ما مالیات می دهیم که دولت به سمت توسعه برود. اصل حرف این است که اتفاقا آنهایی که باید مالیات بدهند، مالیات نمی دهند. یا به طور مثال به قوانین بیمه ای توجه کنید. واقعا سوال ما این است که قوانین تامین اجتماعی و بیمه تا چه اندازه با وضعیت واقعی اقتصاد ایران همخوان است؟ وقتی این حرف ها از طرف ما بیان شود می گویند اینها سرمایه دار هستند. واقعا این حرف جفا در حق کارآفرینان ایران است. کشور گرفتار بحران بیکاری است ولی حالا عده ای به اسم کارآفرین آمده اند و می خواهند سرمایه هایشان را در همین مملکت تبدیل به کارخانه و تولیدی کنند. اینها که برای راه افتادن چرخ کارخانه هایشان کارگر از خارج وارد نمی کنند. همین فارغ التحصیلان دانشگاه ها و کارگران زحمتکش خودمان به کارخانه می روند و کسب روزی می کنند. ولی شما توجه کنید که فضای بیمه ای ایران به چه سمتی رفته است؟ سازمان تامین اجتماعی چقدر به بخش خصوصی فشار می آورد؟ همگی این قوانین باید به شکل درستی اصلاح شود به این معنا که هم رفاه اجتماعی برای کارگران به همراه بیاورد و هم اینکه صاحبان کسب و کار در وحشت مواجه هر روزه با ادارات دولتی نباشند. حرف ما نه خلاف منطق است و نه اینکه زیاده خواهی در آن وجود دارد. می گویم دولت به عنوان مسولیتش از بنگاهداری اقتصادی فاصله بگیرد و به جای اینکه خودش ساخت و ساز کند و کارخانه راه بیندازد، به تسهیل این امور بپردازد. هنوز هم برای من این معما حل نشده که چطور در شرایط رکود اقتصادی و از آن مهمتر چطور وقتی دولت می خواهد از رکود خارج شود، تصمیم می گیرند که درآمدهای مالیاتی را بیشتر کنند. هیچ کس از بخش خصوصی ایران نمی گوید که دوست ندارد مالیات بدهد. فقط یک خواسته داریم. به موازات اینکه درآمدهای مالیاتی را در بودجه زیاد می کنند، فضای کسب و کار را هم اصلاح کنند.
نمی شود که دولت براساس خواسته های بخش خصوصی قوانینش را تغییر دهد. همیشه بخش خصوصی ایران شاکی این ماجراست. دولت هم هرکاری کند این وضعیت ادامه دارد. شما چرا روش کارتان را طوری تغییر نمی دهید که به سمت کیفیت و راندمان بالاتر بروید؟
بخش خصوصی کجا زیاده خواهی کرده است؟ ما می گویم در کشور ۲ هزار نوع مجوز وجود دارد. راه اندازی یک کسب و کار ساده به جای اینکه در یک هفته انجام شود طی چند ماه انجام می شود. اینکه ما می گویم و دولت هم تاکید می کند که مجوزهای زائد باید برداشته شود، خواسته زیادی است؟ اینکه ما می گویم شرایط را برای راه اندازی کسب و کارهای کوچک مهیا کنید خواسته های زیادی است؟ اینکه مثلا در یک اداره دولتی هفته ها و ماه ها یک کارآفرین را برای یک برگ کاغذ معطل می کنند خواسته زیادی است؟ اینکه مثلا بیمه یا سازمان مالیاتی به کابوس تولید بدل شده اند خواسته زیادی است؟ حرف ما این است که دولت و اساسا دولت ها به همان قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار پایبند باشند و آن را اجرایی کنند. موضوع خیلی مشخص این است که بخش خصوصی در شرایطی که همه قوانین مانع تولید است، نمی تواند تولیدش را زیاد کند و سرمایه های بیشتری جذب کند. ما هم در همین فضای اقتصادی دلمان برای اقتصاد کشور می تپد. می خواهیم چرخ های کارخانه ها به گردش درآید و اشتغال بیشتر شود و خانواده هایی از فقر دور شوند. دولت هم نشان داده که خواسته های بخش خصوصی را درک کرده است. بنابراین برهمه ما واجب است که به سمت تسهیل فضای کسب و کار برویم.
