صبوری ارز برای یکسان سازی نرخ

اقتصاد ایرانی: امسال هم به عنوان یکی دیگر از سالهای هدفگذاری شده برای یکسان سازی نرخ ارز بدون دستیابی به این مهم به پایان رسید؛ هر چند که اعلام رییس کل بانک مرکزی در روزهای پایانی مبنی بر فراهم شدن مقدمات تک نرخی شدن ارز می تواند نویدی برای تحقق این سیاست شاید در سال آینده باشد.

به گزارش ایسنا، بودجه کشور چندسالی است که سیاست ارزی خود را بر مبنای یکسان سازی نرخ تعیین کرده و از سویی دیگر بانک مرکزی این موضوع را از اهداف اصلی خود عنوان می کند ولی شرایط همواره به گونه ای پیش رفته که باز هم در انتهای سال فاصله ارز بین بازار آزاد و مرکز مبادلات ارزی تفاوت قابل توجهی دارد حتی اگر در طول دوره گاهی این تفاوت کمتر یا بیشتر شده باشد.

سال جاری که به نظر می رسید با توجه به تاکیدات مستمر دولت یکسان سازی با روند متفاوت نسبت به گذشته پیش برود واکنش مقامات بانک مرکزی در ادامه به سمتی پیش رفت که ورود جدی به این موضوع در سال جاری را بعید کرد؛ این در حالی است که بانک مرکزی معتقد بود باید شرایط لازم از جمله برقرای ثبات در اقتصاد، کاهش نرخ تورم ، اطمینان از تامین ارز کافی در بازار و گسترش و تحکیم روابط بین الملل بانکی ایجاد شود تا بتوان نسبت به یکسان سازی نرخ ارز به طور جدی اقدام کرد.

اگر چه آمارهای رسمی بانک مرکزی بیانگر برقراری ثبات نسبی در متغیرهای کلان اقتصاد بود به گونه ای که تورم در یک سال گذشته حدود ۱۵ درصد کاهش یافته و یا رشد اقتصادی مثبت و چندین درصد بهبود یافته است، اما این تغییرات نتوانست تمام نظر بانک مرکزی برای تک نرخی شدن ارز را تامین کند چرا که در سویی دیگر وجود منابع کافی ارزی همچنین لزوم گسترش روابط بین بانکی در سطح بین الملل مطرح می شود که اکنون با تحریم های موجود در وضعیت چندان مناسبی قرار ندارد.

این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی در آخرین اظهارات خود در رابطه با تصمیم برای یکسان سازی نرخ ارز در سال آینده عنوان کرد که مقدمات لازم برای برای تک نرخی شدن ارز فراهم شده است اما باید شروط دیگری نیز برقرار باشد.

سیف گفته که یکی از پیش نیازهای اصلی برای استمرار و موفقیت یکسان سازی نرخ ارز گسترش ارتباطات بین المللی نظام بانکی است که هر زمانی شکل مناسبی به خود بگیرد حتما یکسان سازی نرخ ارز نیز در اولویت قرار دارد.

از سویی دیگر فراز و فرود نرخ ارز در بازار آزاد موجب شده که فاصله بین نرخ دولتی و آزاد ارز خاصه دلار همواره در یک روند قرار نداشته و درگیر نوسان باشد. به طوری که در چند ماه اخیر نوسان در قیمت دلار آزاد حتی به ۳۵۰ تومان هم رسیده است رقمی که در آذر ماه به بیش از ۳۵۶۰ تومان صعود و در حال حاضر تا ۳۲۰۰ تومان تنزل کرد.

اما روند تغییرات در مرکز مبادلات ارزی به گونه ای بود که در یک سال گذشته نرخ دلار حدود ۲۵۰ تومان که می تواند با توجه به تغییرات اندک ریالی در این مرکز قابل توجه باشد افزایش دارد و از حدود ۲۵۵۰ تومان ابتدای سال به ۲۸۰۰ تومان رشد یافته و اکنون اختلاف بین دو نرخی که باید به منظور یکسان سازی به حداقل رسیده و یکی شوند نزدیک به ۴۰۰ تومان است.

بر این اساس هر چند که نرخ کنونی دلار مبادله ای فقط ۵۰ تومان با نرخ ۲۸۵۰ تومان مبنای تعیین شده برای دلار در بودجه سال ۱۳۹۴ فاصله دارد و در صورت ادامه روند رو به رشد کنونی به زودی محقق می شود، اما به هر حال یکسان سازی نرخ ارز تا حدود زیادی به نتیجه مذاکرات برای رفع تحریمها و بازشدن فضای بین المللی و تبادلات بانکی در سطح دنیا وابسته خواهد بود. موضوعی که به راحتی قابل پیش بینی نبوده و نیازمند گذر زمان و اتفاقاتی که در آینده خواهد افتاد است. بنابراین سال آینده هم مطمئنا زمانی برای طرح مجدد ارز تک نرخی است موضوعی که با فراهم شدن مقدمات آن در سال جاری شانس بیشتری برای تحقق نسبت به امسال خواهد داشت.