چهار برنده و چهار بازنده کاهش قیمت نفت

اقتصاد ایرانی: کاهش چشمگیر قیمت نفت به وضوح خبر مثبتی برای اقتصاد جهان است اما این مسئله همچون تمامی تغییراتی که در بازار به وجود می آید، برندگان و بازندگانی دارد که در زیر هر کدام به ۴ بخش دسته بندی شده اند.

بازندگان:

۱.کشورهای صادرکننده نفت و گاز: تأثیرات کاهش قیمت نفت، از طریق ارزش دلار در مقابل ارز مهم ترین و عمده ترین کشورهای صادرکنندگان نفت و گاز کمتر می شود اما با این حال، کشورهایی که عمدتاً به درآمدهای نفت و گاز وابسته هستند و برای روز مبادای خود اندیشه نکرده اند، با مشکل مواجه خواهد شد و می باید در شیوه کار خود تجدیدنظر کرده و اقتصاد خود را تفکیک کنند. پایین بودن قیمت نفت برای یک مدت طولانی، خطر شکست کشورها به همراه عواقب غیرقابل پیش بینی برای آنها را به همراه دارد.

۲.شرکت های نفت و گازی که درگیر بازپرداخت وام خود هستند: با توجه به کاهش میزان هزینه سرمایه ای که در شرکت های نفت و گاز صرف شده است، بخش خدمات نفتی با تحولاتی روبرو می شود.

۳.تولیدکنندگان خودروی برقی: در حالیکه روند میان مدت به سوی برقی شدن حمل و نقل جاده ای باید ادامه پیدا کند، اما سوخت ارزان تر برای رانندگان موجب می شود که احتمالاً به کارگیری وسایل نقلیه برقی در کوتاه مدت کاهش یابد و به همین دلیلی که بیان شد، کاهش قیمت نفت و گاز برای سوخت های جایگزینی چون سوخت زیستی نیز همین تبعات را به همراه دارد.

۴.ذغال سنگ: در اروپا و آسیا، قیمت گاز از طریق قراردادهای بلندمدت با نفت شاخص گذاری می شود بنابراین کاهش قیمت نفت به کاهش قیمت گاز منتهی می شود و این ممکن است تأثیرات منفی بر بخش انرژی تجدیدپذیر نگذارد و ممکن است تأثیرات منفی بر این بخش داشته باشد اما جای امیدواری است که تأثیر اصلی یک قدم دورتر از تولید برق با سوخت ذغال سنگ است؛ همانطور که در آمریکا رخ می دهد. در بحث های مربوط به چگونگی اصلاح نظام انرژی به بهترین نحو به شیوه ای که کربن زدایی را با دسترسی ایمن و حمایت از رشد اقتصادی متوازن کند، نقش گاز بعنوان یک سوخت پاکتر از ذغال سنگ و ارزان تر از سوخت های قابل تجدید، به طرز گسترده ای کلیدی به حساب می آید.

برندگان:

۱.کشورهای واردکننده نفت و گاز: کاهش قیمت نفت، باعث تقویت رشد اقتصادی در چین و هند است. این دو کشور نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می دهند و موتورهای اصلی اقتصاد جهانی هستند. کاهش قیمت نفت همچنین قوت قلبی برای اقتصادهای ضعیف منطقه یورو است. اکثر تحلیلگران نیز انتظار دارند که اقتصاد آمریکا علیرغم تأثیرات منفی که کاهش قیمت نفت می تواند بر بخش  رو به رشد نفت شیل دارد، باز هم از پایین آمدن قیمت نفت نفع می برد. مسئله کلیدی این است که تا چه زمانی قیمت نفت حدود ۶۰ دلار باقی بماند، این رقم میزانی است که حدود نیمی از شیل این کشور سودآور باقی می ماند.

۲.مواد شیمیایی، هوانوردی و کشتیرانی: تأثیر کاهش قیمت نفت ممکن است در بسیاری از بخش ها احساس شود اما این سه بخش بیش از بخش های دیگر از تغذیه و سوخت ارزان تر سود می برند.

۳.شرکت های نفت و گاز با ترازنامه های قدرتمند: در حالیکه بسیاری از رقبای این شرکت ها با مشکل مواجه هستند، احتمالاً فرصت هایی برای ادغام و ترکیب وجود دارد.

۴.تعدیل کنندگان انرژی: کاهش قیمت نفت و گاز یک فرصت منحصربه فرد را برای اقتصادهایی به وجود می آورد که به سوخت های فسیلی یارانه تعلق دهند تا یارانه مربوط به نفت و گاز را کاهش دهند یا آن را حذف کنند. این مسئله در کشورهایی که به اصلاح بخش انرژی متعهد هستند، از جمله اندونزی، مکزیک و تایلند، قبل از کاهش قیمت نفت و گاز صورت گرفته است.

به طور قطع، همیشه این احتمال وجود دارد که قیمت های نفت و گاز مجدداً افزایش یابد که این مسئله فشارهای زیادی را به وجود می آورد تا چنین اصلاحاتی مجددا از مسیر اصلی خارج شود. تعدیل کنندگان انرژی می بایست برای چنین احتمالی برنامه ریزی کنند و پول ذخیره شده از یارانه ها را در بخش اصلاحات اجتماعی و اقتصادی سرمایه گذاری کنند تا به مردمان خود سود برسانند که در این صورت، کاهش قیمت نفت ممکن است به پدید آمدن یک ترکیب انرژی متعادل تر منجر شود.

منبع: مجمع جهانی اقتصاد