سایه بانک مرکزی بر بازار ارز

اقتصاد ایرانی: تفاهم سیاسی لوزان بدون شک نقطه عطفی در پیش بینی معادلات اقتصادی سال ۱۳۹۴ محسوب می شود. در روزهای پس از انتشار بیانیه تمامی بازارهای اقتصادی دستخوش تغییرات قابل پیش بینی بود اما یکی از بازارهایی که مغایر با پیش بینی ها عمل کرد بازار ارز بود.
با وجود کاهش نسبی قیمت دلار در روز بعد از تفاهم، این کاهش در روزهای اخیر تداوم نداشته کمااینکه شاهد افزایش قابل توجه نیز بودیم به طوری که قیمت هر دلار آمریکا که تا حدود سه هزار و ۱۰۰تومان کاهش یافته به مرز سه هزار و ۴۰۰ تومان هم رسید.
این نوسانات ارز به شائبه دخالت بانک مرکزی برای تثبیت قیمت ارز دامن می زند. مسلما ثبات منافع در این بازار حساس و سرنوشت ساز بسیار بیشتر از نوسان آن است اما همین عدم واکنش متناسب بازار به تفاهم لوزان موجب تردید کارشناسان راجع به نوع مدیریت بازار ارز شده است. 
به گزارش جهان صنعت، این در حالی است که مدیرکل بانک مرکزی روز بعد از تفاهم قاطعانه از عدم دخالت مجموعه متبوعش در تغییرات قیمت دلار خبر داده بود.نکته تامل برانگیز دیگر در این راستا لزوم وجود بازه قیمتی به خصوص در مورد دلار است. نوسانات بیش از اندازه و بازه زیاد این نوسانات خود به خود سبب عدم تمایل سرمایه گذاران خارجی و عدم اطمینان نسبت به بازار داخلی ایران می گردد؛ چه آنکه سیاست های دولت در جهت گسترش روابط با بازارهای بین المللی خلاف این رویه را ثابت کرده است.در همین راستا کارشناسان اقتصادی بر این باورند که با وجود انکار رییس کل بانک مرکزی بر دخالت در بازار ارز، با توجه به شواهد موجود در بازار و عدم انعطاف مناسب قیمت ها با رویدادهای مهم سیاسی می توان یقین حاصل کرد که این دخالت به انحای مختلف قابل ردیابی و تشخیص است.
تاثیر مذاکرات هسته ای بر بازار ارز
در همین حال سید عزیز آرمن، اقتصاددان و استاد اقتصاد دانشگاه چمران به تشریح تاثیرات مذاکرات هسته ای در بازار ارز و عوامل تثبیت کننده این نوسانات پرداخت.
به اعتقاد وی بانک مرکزی درصدد است که نرخ ارز را در یک دامنه نسبتا مشخصی نگه دارد به این معنا که ممکن است در صورت رخ دادن یک حادثه سیاسی یا مساله ای مانند مذاکرات هسته ای، بازار دچار افت یا افزایش قیمت شود و به همین دلیل بانک مرکزی برای تثبیت این بازار، مستقیما وارد شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ممکن است بانک مرکزی در یک محدوده مشخص اجازه دهد که این افت وخیز ها صورت گیرد به ایلنا گفت: بانک مرکزی درصدد است که نگذارد این نوسانات از یک میزان معینی بیشتر شود، بنابراین اگر بانک مرکزی پیش بینی کرده باشد که در اثر این بیانیه، نرخ ارز بیش از قیمتی که هدف گذاری کرده افت کند به بازار ورود کرده و اجازه نوسانات شدید را نمی دهد.استاد اقتصاد دانشگاه چمران تصریح کرد: این مساله به نوعی سیاست شناور مدیریت شده نام دارد که برخی از کشور ها برای تنظیم بازار خود، این کار را انجام داده و به جای تاکید بر یک نرخ خاص، یک بازه قیمتی را تعیین می کنند که باعث شود قیمت ها در این بازه، نوسان منطقی خود را داشته باشند.
نوسانات بازار ادامه دارد
این اقتصاددان گفت: حدسیات بنده بر این است که بانک مرکزی برای اینکه بازار را ثابت نگه دارد، در بازار ارز مقداری دخالت کرده است؛ البته لازم به ذکر است که ورای مسایلی که مطرح شد، عموما دارندگان ارز و دلار به دلیل شنیدن اخبار مختلف همواره بر بازار تاثیر می گذارند، به طور مثال این مخالفت ها و اظهاراتی که در بحث بیانیه لوزان در مجلس مطرح شده، ممکن است که باعث شود تا اثر مثبتی که در روزهای اول بعد از قرائت بیانیه در بازار ارز گذاشته بود را از بین ببرد.
وی با اشاره به اینکه اثر اولیه خبر مذاکرات در بازار ارز از بین رفته و بازار مجددا به روال سابق برگشته است، گفت: هرچند که محتمل است بانک مرکزی هم در تثبیت قیمت ها و جلوگیری از کاهش آن تاثیرگذار باشد و اگر به واقع این مساله رخ داده باشد، خیلی از پیش بینی های صورت گرفته دور نبوده و نیست.وی در پایان خاطرنشان کرد: البته اگر به جای این بیانیه، توافق اصلی صورت می گرفت، ممکن بود که نوسانات بازار ارز پایدار باقی می ماند و سیر کاهشی خود را در یک سطح معقول و منطقی ادامه می داد اما در حال حاضر این اتفاق رخ نداده و باید منتظر توافق اصلی در ۱۱ تیرماه بود.