بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 29 فروردين 1394      14:23

در ۱۰ سال گذشته بر نفت دنیا چه گذشت؟

طی سال های گذشته قیمت جهانی نفت به علت بروز اختلافات بین المللی بین کشور های صادرکننده اصلی این محصول راهبردی و بروز جنگ های کوتاه و بلند مدت، دستخوش نوسانات بسیاری بوده است.

اقتصاد ایرانی: نفت به عنوان یکی از محصولات صادراتی کشورها در عرصه های بین المللی، اقتصادی و سیاسی نقش پررنگی دارد. طی سال های گذشته قیمت جهانی نفت به علت بروز اختلافات بین المللی بین کشور های صادرکننده اصلی این محصول راهبردی و بروز جنگ های کوتاه و بلند مدت، دستخوش نوسانات بسیاری بوده است.

به گزارش خبرآنلاین، از آنجا که روند استخراج، فرآوری و فروش نفت از جهت هزینه و درآمد برای دولت ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است، روند نوسانات قیمت جهانی این محصول در ۱۰ سال گذشته می تواند حائز اهمیت باشد. از سوی دیگر درآمد کشورمان به عنوان یکی از عمده ترین تولیدکنندگان اوپک از محل صادرات نفتی در این بازه زمانی موضوع قابل تاملی است.

قیمت بین المللی نفت- اوپک

یکی از بخش های اصلی تولید و عرضه نفت در عرصه بین المللی کارتل اوپک است. کشورهای عضو اوپک قریب به دو سوم ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارند. سبد نفتی اوپک متشکل از نفت صحرای الجزایر، نفت گی راسول آنگولا، نفت اورینت اکوادور، نفت سنگین ایران، نفت سبک بصره عراق، نفت صادراتی کویت، سیدر لیبی، بونی لایت نیجریه، نفت مارین قطر، نفت سبک عربستان، نفت موربان امارات و مِرِی ونزوئلا است. اما این بدان معنا نیست که اوپک می تواند در بازار بین المللی نفت به عنوان تنها عامل تعیین کننده قیمت، اعمال نظر کند.

در دهه ۱۹۹۰ میلادی تولیدات این گروه ۳۶.۴ درصد تولید نفت دنیا بود. در آگوست ۲۰۰۴ اوپک اعلام کرد که اعضای این سازمان ظرفیت عرضه مازاد را ندارند.با این حال بیشترین سهم در تولید همچنان متعلق به این گروه بود.
در سال ۲۰۰۵ اوپک بیش از  ۴۱.۷ درصد نفت جهان را تولید کرده در حالی که کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه تنها ۲۳.۸ درصد و اتحاد شوروی سابق ۱۴.۸ درصد از تولیدات نفت جهان را به خود اختصاص داده اند.

پس از فراز و فرودهای بسیار، تولید واقعی ده کشور غیر از عراق و آنگولا از ابتدای سال ۲۰۰۷ به ۲۷.۲ میلیون بشکه در روز رسید ولی با این حال بهای یک بشکه نفت خام برای اولین بار از مرز ۸۱ دلار عبور کرد.

پس از اعلام دسترسی به غنی سازی اورانیوم توسط دولت نهم در سال ۲۰۰۶ و هم زمان با نشست شورای امنیت (گروه ۱+۵) برای بررسی وضعیت ایران، قیمت نفت در بازارهای آمریکا با افزایش دو و نیم درصدی به حدود ۸۴ دلار در هر بشکه رسید. در آستانه فصل سرما، بهای نفت در بازارهای جهانی به رکورد کم سابقه ۹۳ دلار برای هر بشکه رسید و این در حالی بود که قیمت این ماده خام در بازارهای خاور دور به بالای ۹۳ دلار رسید.

در آخرین روز سال ۲۰۰۷ میلادی قیمت هر بشکه نفت به بالای ۹۶ دلار آمریکا رسید، در حالی که در آغاز سال ۲۰۰۷ میلادی قیمت هر بشکه نفت در حدود ۶۰ دلار آمریکا بود.

قیمت محصولات نفتی با افزایش نسبتاً چشمگیری در سال ۲۰۰۸ میلادی مواجه شد. قیمت نفت در اوایل تابستان ۲۰۰۸ به رقم بی سابقه ۱۴۸ دلار رسید اما در اوج گرمای تابستان ۲۰۰۸ با آشکار شدن بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۹ در اقتصاد جهانی، قیمت نفت روند نزولی گرفت و به زیر ۴۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد!

اما پس از آن و به فاصله اندکی، روند افزایشی قیمت نفت تا سال ۲۰۰۹ میلادی ادامه پیدا کرد. در پایان سال ۲۰۰۹ میلادی اوپک ۴۴.۷ درصد تولید نفت دنیا را به خود اختصاص داده بود. در آن سال قیمت متوسط نفت در بازار جهانی ۱۰۰ دلار آمریکا بود. در سال ۲۰۱۰ میلادی قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی بعد از تعدیل با نرخ تورم به حدود ۶۰ دلار رسید، ولی در سال ۲۰۱۳ و اوایل ۲۰۱۴ میلادی دوباره از مرز ۱۱۰ دلار فراتر رفت البته در ماههای اخیر قیمت این منبع انرژی در بازار جهانی سیر نزولی به خود گرفته و سهم اوپک هم به ۴۲ درصد تولید نفت در بازار جهانی تنزل یافته است.

قیمت نفت ایران

در سال ۱۳۸۴، درآمد نفتی دولت نهم به ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد برابر ۵۳.۸۳ میلیارد دلار بود که تفاوت چندانی با سال ۸۳ نداشت، اما از سال ۱۳۸۵ درآمدهای نفتی دولت نهم با خوش اقبالی روزافزون سیر صعودی در پیش گرفت. این روند افزایش درآمد دولت احمدی نژاد از ۶۲.۱ میلیارد دلار در سال ۸۵ آغاز شد. در سال ۱۳۸۶ درآمد نفت ایران برابر ۸۱.۶ میلیارد دلار و در سال ۱۳۸۷ این درآمد برابر ۸۱.۹ میلیارد دلار ثبت شد.  در سال ۱۳۸۸ کاهش درآمدهای نفتی دیده می شود طوری که طی این سال درآمد دولت برابر ۶۲ میلیارد دلار بود اما در سال ۱۳۸۹ درآمدهای نفتی بار دیگر با رشد ۵ درصدی به ۷۴ میلیارد دلار رسید.

سال شکوفایی درآمدهای نفتی ایران

سال ۹۱ را شاید بتوان سال شکوفایی درآمدهای نفتی کشور نامید. طی سال ۹۰، درآمدهای نفتی دولت به ۱۱۳ میلیارد دلار رسید. از ابتدای سال ۸۴ تا پایان سال ۹۱ درآمد کل دولت از محل فروش نفت با کل درآمد نفتی کشور از ابتدا برابری می کرد. اما در سال ۱۳۹۱ درآمدهای نفتی ایران با بیش از ۵۰ درصد کاهش به ۵۰ میلیارد دلار عقب نشینی کرد، یعنی کمتر از درآمد نفتی سال ۸۳. عامل اصلی این افزایش درآمد نفتی برای دولت های نهم و دهم در واقع قیمت جهانی نفت و تحولات بین المللی بوداما در پایان سال ۹۲ صندوق بین المللی پول صادرات نفت و گاز ایران را در سال ۵۶.۳ میلیارد دلار تخمین زد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir