بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 30 فروردين 1394      13:53

امریکا از رهبری اقتصاد جهان دست می‌کشد؟

اقتصاد ایرانی: مقام های مالی و اقتصادی کشورهای مختلف جهان در حالی برای شرکت در نشست های بهاره صندوق بین المللی پول و بانک جهانی به پایتخت قدرتمندترین اقتصاد جهان رفته اند که نگرانی ها مبنی بر امکان کم رنگ شدن نقش رهبری امریکا در عرصه اقتصادی جهان در حال افزایش است. آن هم در شرایطی که به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، جهان به این رهبری نیاز دارد.
نیویورک تایمز نوشته است، هیاهوی نشست بهاره صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در واشنگتن این نگرانی را برجسته کرده که دولت امریکا به قدری دچار تفرقه شده که در آستانه واگذار کردن رهبری اقتصاد جهان است؛ رهبری ای که از پایان جنگ جهانی دوم ایجاد شده و تقریبا تا به امروز ادامه داشته است.
به گزارش تعادل، ارویند سوبرامانیان، مشاور ارشد اقتصادی دولت هند، می گوید، امریکا تقریبا در حال از دست مشروعیت خود به سود قدرت های نوظهور است. افراد نمی توانند این مساله را بیش از حد علنی کنند اما معتقدم این موضوع مهم ترین موضوع نشست های بهاره است.»
برخلاف سوبرامانیان، برخی دیگر از مقام های حاضر در این نشست آشکارا در این باره صحبت کرده و تایید کردند که نقش امریکا در سراسر جهان در راس نگرانی های آنان قرار دارد. سوبرامانیان می گوید: «عقب نشینی امریکا چندان تعمدی نیست اما بلکه نتیجه عملکرد نادرست و کمبود منابع لازم برای اعمال قدرت اقتصادی مانند گذشته است. امریکا به دلیل کاهش بودجه و درخواست های مختلف مالی، کمتر می تواند قدرت اقتصادی خود را اعمال کند و به دلیل درگیری های سیاسی، نتوانسته است این قدرت را به طور رسمی با دیگران شریک شود.»
کارشناسان می گویند، این وضع باعث دگرگونی در عرصه جهانی به ویژه به نفع چین شده است. به طوری که حتی مقام های دولت اوباما نیز نگران گسترش روزافزون نفوذ اقتصادی چین در آسیا و دیگر مناطق هستند. نفوذی که بدون توجه به استانداردهای مربوط به حفاظت از محیط زیست، حقوق کارگران و شفافیت تجاری مرسوم در میان نهادهای غرب در حال افزایش است.
نیویورک تایمز می نویسد، دولت اوباما به خوبی از این چالش آگاه است. وی گفته بازارهای پررشد و پرجمعیت در آسیا خواهند بود و اگر به شکل گیری مقرراتی کمک نکنیم که عرصه را برای رقابت کردن شرکت ها و کارگرهای ما در این بازارها هموار کند، آنگاه چین مقرراتی تدوین خواهد کرد که به نفع کارگران و شرکت های چینی است.
جیکوب جی لیو، وزیر خرانه داری امریکا در مصاحبه یی در این باره با اذعان به تنش های روبهرشد سیاسی در واشنگتن و تاثیر آن بر موقعیت امریکا می گوید: «صداهایی زیادی از واشنگتن شنیده می شود. من قصد ندارم که وانمود کنم چیزی غیر این است اما با این هیاهوهای سیاسی در واشنگتن، صدای ایالات متحده امریکا در نشست های این چنینی به سختی به گوش می رسد.»
بنا بر این گزارش، اوباما پنج سال پیش پیشنهاد کرد چین و دیگر قدرت های نوظهور اختیار بیشتری متناسب با قدرت فزاینده اقتصادی خود در ساختار مدیریتی صندوق بین المللی پول داشته باشند، اما این طرح در پیچ وخم کنگره گرفتار شد. این امر یکی از دلایلی بود که سبب شد چین نهاد مالی چندجانبه یی برای رقابت مستقیم با غول های مستقر در واشنگتن راه اندازی کند. تلاش اوباما برای انعقاد پیمان تجاری با ۱۲ کشور اقیانوس آرام به رویارویی کاخ سفید با اتحادیه های تجاری، طرفداران محیط زیست و دیگر کنشگران انجامیده است و احتمال دارد این طرح با شکست روبه رو شود. حتی ممکن است کنگره در خردادماه بانک صادرات و واردات امریکا را منحل کند. این امر سبب می شود مشتریان خارجی تنها بمانند و صادرکنندگان امریکایی در برابر رقبای خود ضعیف شوند. ادوین ترومن از مقامات سابق وزارت خزانه داری امریکا گفت ما داریم از جایگاه محوری که قبلا در صحنه بین المللی داشتیم، عقب می نشینیم. دیو جی رایچرت، نماینده کنگره، گفت این کشمکش واقعا یک دوراهی برای امریکا و نقش رهبری آن در جهان است. ما با رهبری اقتصاد جهان، مسیر را تعیین می کنیم و اگر این کار را نکنیم، دیگران وارد می شوند.
هزینه کم کاری در این موضوع کم نیست. تقویت نکردن صندوق بین المللی پول و دیگر نهادها، قدرت غرب را در رویارویی هایی همچون نزاع با روسیه بر سر اوکراین ضعیف می کند. نفوذ فزاینده چین در آفریقا، جنوب آسیا و حتی امریکای لاتین می تواند تلاش های امریکا و متحدان آن در موضوع هایی از مقابله کردن با تندروی خشونت آمیز تا کاهش دادن آثار تغییر اقلیم کم اثر کند. به نظر می رسد تاسیس بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا توسط چین نقطه عطفی در این مسیر است. لارنس سامرز از مقامات اقتصادی ارشد دولت بیل کلینتون و باراک اوباما گفت تاسیس یک نهاد جدید اقتصادی توسط چین و ناتوانی واشنگتن برای جلوگیری از پیوستن متحدان آن به این بانک نشان دهنده مقطعی است که امریکا نقش خود را به عنوان ضامن نظام اقتصادی جهانی از دست داد. سال ها بود که چین تهدید می کرد نهادهایی برای رقابت کردن با نهادی تحت سلطه غرب مانند صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و بانک توسعه آسیا تاسیس یا حتی واحد پولی خود را به عنوان رقیب دلار مطرح کند. در سال۲۰۱۰، اوباما طرحی را پیشنهاد کرد که سهم چین را در صندوق بین المللی پول از ۳.۸ به ۶ درصد رساند که البته هنوز از سهم ۱۶.۵ درصدی امریکا کمتر است. کنگره مانع از اجرای این پیشنهاد شده است.
در این حال، وام دهی بین المللی چین افزایش یافته است. فرد هاچبرگ که رییس بانک صادرات و واردات است، گفت فقط در دو سال گذشته، بانک های دولتی چین ۶۷۰ میلیارد دلار وام داده اند. بانک صادرات و واردات از دهه ۱۹۳۰ که تشکیل شد، تا به حال ۵۹۰  میلیارد دلار وام داده است. چین که ۴تریلیون دلار ذخایر ارزی دارد، منابع مالی فراوانی برای اعمال قدرت فزاینده اقتصادی دارد. مثلا شی جین پینگ، رییس جمهور چین، قصد دارد وام ۴۶ میلیارد دلاری برای اجرای طرح های زیربنایی به پاکستان پیشنهاد دهد که مسیرهای حمل ونقل جدیدی در آسیا ایجاد می کند و موقعیت امریکا را به عنوان قدرت مسلط در منطقه به چالش می کشد.
کوین رافرتی از مقامات سابق بانک جهانی اخیرا در مطلبی نوشت امریکا راه خود را گم کرده و به سرعت از ادعای رهبری مالی، اقتصادی، سیاسی و اخلاقی دست کشیده است. وی افزود این نخستین بار نیست که اوباما با فصاحت می تواند حرف بزند، اما هیچ راهنمای سیاسی ندارد که چگونه کار را به انجام برساند. برخی کارشناسان اما نظر دیگری دارند. والتر راسل مید، استاد دانشکده براد، گفت خیزش چین به عنوان یک قدرت اقتصادی اجتناب ناپذیر بود و تاسیس یک نهاد وام دهی رقیب با رفتار بین المللی اتحاد شوروی و چین کمونیست در خلال جنگ سرد متفاوت است. وی افزود در آن زمان رقبای امریکا سعی می کردند نظم اقتصادی را که امریکا و انگلیس پس از جنگ جهانی دوم ایجاد کرده بودند، ویران کنند، اما حالا قدرت های نوظهور می کوشند از آن تقلید کنند، هرچند به شکلی ناقص. پیامدهای نهایی این فرآیند هر چه باشد، سیاستمداران در واشنگتن همدیگر را متهم می کنند. باب کورکر، رییس کمیته روابط خارجی سنا، از نظر رافرتی حمایت کرد. وی گفت پارسال طرح تغییر در سهمیه صندوق بین المللی پول را به طرح کمک به اوکراین اضافه کرد، اما اوباما شخصا برای تصویب کردن آن مداخله نکرد. وی گفت طرح جدید که به رییس جمهوری اختیار آن را می دهد که با سرعت موافقت نامه های تجاری با آسیا و اروپا منعقد کند، بدون توجه کافی کاخ سفید متوقف می شود. رهبر مخالفت با اصلاح صندوق بین المللی پول و بانک صادرات و واردات جب هنسارلینگ نماینده تگزاس در مجلس نمایندگان است. گروه تی پارتی از وی حمایت می کند. مخالفت با ائتلاف های بین المللی تجاری با دموکرات هایی است که تا مدتی پیش از حامیان رییس جمهور بودند. سناتور تیم کین معتقد است دو دهه جنگ سبب شده است تا عناصری از هر دو حزب توجه خود را به داخل کشور معطوف کنند. وی گفت شبکه مقررات و نهادهای بین المللی را امریکا به شکلی خاص ایجاد کرد. این شبکه چند دهه به تقویت صلح و رفاه کمک کرد. وی ادامه داد امریکا این شبکه را ساخت، نه به خاطر منفعت خود بلکه برای منفعت جهان. اینکه ما حالا داریم از نقش رهبری کنار می کشیم، بسیار مشکل آفرین است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir