اخذ مالیات از خانه‎های خالی با بازار مسکن چه می کند؟

اقتصاد ایرانی: اخذ مالیات از خانه‎های خالی تا چه اندازه بازار مسکن را تحت تاثیر خود قرار می‎دهد؟ آیا اخذ مالیات از خانه‎های خالی می‎تواند تکان دهنده بازار مسکن باشد یا اینکه حتی کوچکترین تغییری به این بازار وارد نمی‎شود؟حدود سه سالی می‎شود که اخذ مالیا‎ت از خانه‎های خالی مطرح شده است. طرحی که در سال های نخست پس از انقلاب اسلامی مطرح و تنها در مدت کوتاهی جدی گرفته شد اما پس از آن به فراموشی سپرده شد و حال دوباره این طرح قوت گرفته است. براساس آخرین آمار اعلام شده حدود ۱.۶ میلیون واحد مسکونی خالی در کشور وجود دارد اما حدود شش میلیون واحد مسکونی برای زوج‎های جوان نیاز است و در کنار آن نیازمندان دیگری نیز وجود دارند. بسیاری مسئولان دولتی و کارشناسان اجرای طرح اخذ مالیات از خانه های خالی را بدون هیچ تغییری دربازار مسکن عنوان می‎کنند و برخی دیگر بر این باورند که به چرخه افتادن خانه‎های خالی می تواند بازار را تاحدی کنترل کند و برخی را از احتکار مسکن بازدارد.
اقتصادنیوز نظر برخی کارشناسان و مسئولان دولتی حول اخذ مالیات از خانه‎های خالی را بررسی کرده است .
بهرام غفاری، کارشناس مسکن : باید اخذ مالیات از خانه های خالی را از دو منظر مخالفان و موافقان بررسی کرد: برخی اجرای این طرح را افزایش فساد و تقلب در بازار عنوان می‎کنند و برخی دیگر اجرای این طرح را نشدنی می‎دانند و بر این باورند که اجرای این طرح قابل احراز و شدنی نیست.یک بار دراوایل انقلاب اجرای این طرح تجربه شد و تجربه چندان مثبتی نبود. بنابراین اکنون نیز قابل احراز نیست. اگر اخذ مالیات از همه اموال و دارایی‎ها انجام شود و به درستی مالیات‎ها بسته شود، درست است که مسکن هم باید در زمره آنها قرار گیرد اما مشکل اینجاست که به غیر از مالیات بر ارزش افزوده و چندمالیات دیگر موفق نبودیم . بنابراین صاحب‎خانه هزینه فایده می‎کند که آیا خالی نگه داشتن و پرداخت مالیات به صرفه است یا اجاره دادن و استهلاک خانه . این درحالی است که دولت یا افراد نمی‎‎توانند برای اموال دیگران تصمیم گیرند بلکه تنها می‎‎توانند پیشنهاد دهنده باشند. من معتقدم اخذ مالیات از خانه‎های خالی در شرایط فعلی نه تنها کمکی به بازار مسکن نمی‎کند بلکه تصمیمی عجولانه و هیجانی است. البته در صورت وجود زمین بایر شاید بتوان تصمیماتی گرفت که‎ آن هم باید با صاحب زمین مشورت شود نه اینکه اجباری در اجاره یا فروش آن باشد. اما اکنون فصل اخذ مالیات از خانه‎های خالی گذشته است و این طرح فقط هیجانی است.
کیوان شادمان ، کارشناس بازار مسکن: اگرچه اخذ مالیات از خانه‎های خالی در نگاه اول مثبت است، اما تا اندازه‎ای برای بازار مثبت است که از احتکار مسکن جلوگیری شود، در غیر این صورت طرحی نشدنی و غیر مفید خواهد بود.
اما به دلیل وجود رکود شدید در بازار مسکن حتی به چرخه افتادن خانه‎های خالی در کشور هم نمی‎توانند باعث رونق بازار و خروج از رکود شوند. در مدت دو سال اخیر آن چنان رکود بر بازار مسکن سنگینی کرده است که عرضه بیش از تقاضا شده و در حال حاضر مالکان به دنبال مشتری و فروش واحدهای مسکونی شان هستند و اصلا موضوع خانه‎های خالی آنچنان در بازار مطرح نیست. البته ممکن است با اجرای این طرح نه تنها بازار مثبت نشود بلکه باعث افزایش قیمت مسکن شود و بازار را به هم بریزد. در مجموع طرحی مثبت برای بازار مسکن نخواهد بود.
علی چگینی، مدیرکل اقتصاد و برنامه ریزی مسکن وزارت راه و شهرسازی: در قانون جدید مالیاتی قرار است از همه واحدهای مسکونی اجاره داده شده مالیات اخذ شود و قانون قبلی که درآمد حاصل از اجاره بها، مشمول مالیات نمی شد، لغو می شود. البته این مصوبه مجلس هنوز به تایید شورای نگهبان نرسیده است. اول درآمد مالیاتی آن تشخیص داده می شود؛ سپس ۲۵ درصد آن را به عنوان هزینه و استهلاک واحد مسکونی در نظر می گیرند و از ۷۵ درصد مابقی مالیات اخذ می شود. البته در این محاسبات درآمدهای دیگر موجر هم در نظرگرفته می شود و اگر مشکلاتی همچون بیماران خاص یا فرزندان معلول و امثال آنها نیز داشته باشد، در معافیت های مالیاتی لحاظ می شوند. تاسیس شرکت های اجاره ای مسکن که سهام داران شرکت در زمینه اجاره دادن خانه سرمایه گذاری می کنند با تصویب این قانون رواج خواهد یافت و اگر تا به حال به دلیل معافیت مالیاتی اجاره بها، افراد مایل بودند که به صورت انفرادی تعداد زیادی خانه بخرند و اجاره دهند به سمت تاسیس شرکت های فعال در زمینه اجاره دادن مسکن حرکت خواهند کرد که مشاغل جانبی زیادی نیز ایجاد خواهد کرد. قانونی در سال ۷۷ تصویب شد که طبق آن اجازه تاسیس به این گونه شرکت ها داده شده است.
حامد مظاهریان ، معاون وزیر راه وشهرسازی: در شرایط کنونی امکان دریافت مالیات از خانه های خالی وجود ندارد. برآورد شده است حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مسکن خالی در کشور وجود داشته باشد، باید برای اخذ مالیات از این واحدها باید لایحه ای تدوین و به مجلس ارائه شود. اکنون شرایط به گونه ای است که نمی توان چنین لایحه ای به مجلس برد، بنابراین چنین چیزی هنوز نهایی نشده و تصمیم گیری قطعی نیز درباره آن انجام نشده است.