بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : سه شنبه 8 ارديبهشت 1394      14:33

سقوط لیر فرصتی برای ریال

اقتصاد ایرانی: لیر ترکیه مدتی است که در برابر دلار کم آورده و ارزشش روزبه روز در حال افتادن است. براساس آخرین خبرهای موجود، ارزش لیر در برابر دلار ٥٠ درصد کاهش یافته است. لیر با این افت ها طی چندروز گذشته به پایین ترین حد خود در مقابل دلار رسیده است. هفته گذشته کمیته سیاست مالی ترکیه جلسه ای فوری برای تصمیم گیری در برابر چالشی که اکنون با آن مواجه است برگزار کرد.

به گزارش شرق، کارشناسان اقتصادی، این کاهش را ناشی از التهابات سیاسی و اقتصادی در آستانه انتخابات پارلمانی ترکیه در خردادماه آینده می دانند و سقوط شدید ارزش لیر ترکیه را عملیات تضعیف پولی جدی در ترکیه ارزیابی می کنند. افت ارزش لیر، صادرات این کشور را نشانه رفته است. بررسی ها نشان می دهد صادرات ترکیه فقط در ماه گذشته میلادی با ۱۳٫۴ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه رو شده است. این افت در سه ماهه نخست سال جاری در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته به ۶٫۸ درصد رسیده است. در ماه مارس صادرات ترکیه به آلمان به عنوان بزرگ ترین شریک تجاری این کشور، ۱۸٫۷ درصد کاهش یافته است. همچنین در سه ماهه نخست سال جاری صادرات ترکیه به ۳۵میلیاردو ۸۱۶میلیون دلار و در ۱۲ ماهه منتهی به ماه مارس نیز به ۱۵۳میلیاردو ۳۰۹ میلیون دلار رسید. بررسی ها نشان می دهد که تغییر ۲۱٫۵ درصدی نرخ برابری دلار و یورو در یک سال منتهی به ماه مارس، مهم ترین عامل در افت صادرات ترکیه در این دوره بوده است. اما صادرکنندگان به این کشور برندگان اصلی افت ارزش لیر هستند. ایران کشوری است که ٨٠ درصد صادراتش به این کشور دولتی است. بااین حال به نظر می رسد افت ارزش پول ترکیه بهترین فرصت برای تجار ایرانی و بخش خصوصی محسوب می شود تا واردات را با نرخ کمتری انجام دهند.

مجیدرضا حریری، فعال اقتصادی
کاهش ارزش لیر در برابر دلار، قدرت خرید واردکنندگان را از ترکیه افزایش می دهد. با کاهش ارزش لیر، صادرات از ترکیه ضعیف اما واردات به این کشور ارزان می شود. دولت باید این مسئله را مدیریت کند زیرا این امر که ارزش پول ما به صورت مصنوعی حفظ شود، خلاف روال و اصول جهانی است. باوجود تمام سروصداهایی که درباره تجارت ایران و ترکیه وجود دارد، باید گفت آمار مبادلات بخش خصوصی با ترکیه بسیار کمتر از تصور خیلی هاست زیرا عمده تجارت رسمی ما با ترکیه بر سر نفت، میعانات و گاز است بنابراین کاهش ارزش لیر اثر فاحشی در اقتصاد ما نمی گذارد. عمده کالاهای ما از ترکیه قاچاق می شود به این صورت که از طریق مرزنشینان یا منطقه بی دروپیکر آزاد ارس، قاچاق کالا صورت می گیرد. لوازم خانگی و پوشاک نیز عمده کالاهایی است که به صورت قاچاق از ترکیه به ایران می آید. دولت باید ارز را در کشور تک نرخی کرده و از دادن ارزهای ارزان به واردکنندگان هم خودداری کند. هم اینک تفاوت ارز بازار آزاد و مبادله ای به بیش از ١٧ درصد رسیده است بنابراین دولت نباید به واردات یارانه بدهد چون یارانه دولت به واردات اثر دونرخی بازار را از بین می برد. آمارها نشان می دهد دولت در سال ٩٣، حدود ٢٠ میلیارد دلار ارز وارد کرد که بخشی از آن را به ارزهای مسافرتی و بخشی را به ارزهای دانشجویی اختصاص داد اما در بهترین حالت اگر همت کرده باشد، تنها ١٠ میلیارد دلار به واردکننده ها داده که این میزان بسیار پایین تر از تقاضای واقعی است که حدود ٥٠ میلیارد دلار است. به عبارتی این مسئله به شدت تبعیض ایجاد می کند زیرا برخی دستشان به ارز ارزان می رسد و برخی نیز رنگ آن را نمی بینند. در سال گذشته دولت شش هزارو ٥٠٠ میلیارد تومان به عده ای خاص یارانه داده که این رقم در سال های قبل تر از آن یعنی در سال ٩١ و ٩٢ حدود ٨٠ هزار میلیارد تومان بوده است. معلوم نیست که این همه ارز ارزان در سال های قبل به جیب چه کسانی رفته است؛ انگار برخی در این کشور امضای طلایی دارند که می توانند ارز ارزان به عده ای بدهند. تأثیر ارز ارزان باید روی سفره مصرف کننده معلوم باشد اما متأسفانه باید گفت که اکثریت کالاهای ما از ارز آزاد گرفته می شود نه از ارز مبادله ای.

رضا کامی رئیس شورای مشترک بازرگانی ایران و ترکیه
با کاهش ارزش لیر ترکیه، قیمت تمام شده کالاها در کشورهای دیگر پایین خواهد آمد. درواقع زمانی که ارزش پول ملی یک کشور در برابر ارزهای بیگانه کاهش پیدا کند، توان صادراتی کشورها افزایش پیدا می کند و خریداران نیز می توانند از این کاهش ارزش ارز به نفع خود استفاده کنند. اکثر مبادلات ما با دلار و یورو انجام می شود اما با کاهش ارزش لیر می توانیم دلار کمتری را پرداخت کنیم و این مسئله به نفع خریداران ایرانی تمام می شود. با کاهش ارزش لیر، تجارت ایران و ترکیه در وضعیت مثبتی قرار می گیرد به طوری که پیش بینی می شود حجم مبادلات ایران و ترکیه افزایش یابد. اما مسئله مهم آن است که در شرایط فعلی نقش بخش خصوصی در این عرصه تقویت شود. به عبارت ساده تر بخش خصوصی در پی کاهش ارزش لیر باید سرعت عمل زیادی برای مبادلات و معاملات خود داشته باشد. اگرچه ٨٠ درصد حجم تجاری با ترکیه، معاملات دولتی است اما هم اینک بهترین فرصت است که بخش خصوصی و تجار نقش خودشان را در بازار ترکیه بالا ببرند و از کاهش ارزش پول ملی ترکیه در بازار این کشور به نفع خود استفاده کنند. ضمن اینکه باید این نکته را هم یادآور باشم که بخش اعظمی از مبادلات قاچاق با تعرفه ترجیحی قابلیت مسدودشدن پیدا خواهد کرد. یعنی درواقع اگر تعرفه در کانال های رسمی و گمرکی کمی گران تر تمام شود، هیچ واردکننده ای دیگر به مبحث قاچاق ورود پیدا نخواهد کرد. البته می توان گفت با کاهش ارزش لیر ترکیه، صادرات این کشور تقویت می شود زیرا براساس منطق و اصول اقتصادی با کاهش پول ملی یک کشور در برابر ارزهای بیگانه، راه های جدیدی برای صادرات باز می شود. اما در این میان تجار و واردکننده ها برنده بازی خواهند بود. چون برای کالایی که خریداری می کنند، پول کمتری می پردازند ولی از این بابت تاجران ترکیه ای در زمان تبدیل ارز ضرر خواهند کرد. هم اینک باید گفت علت کاهش ارزش لیر ترکیه، مسائل سیاسی و داخلی این کشور است چون تغییرات زیادی در اقتصاد این کشور رخ نداده است. کمتر از دو ماه آینده، انتخابات پارلمانی ترکیه برگزار می شود و قاعدتا این انتخابات چالش هایی را با خود به همراه دارد. ضمن آنکه با توجه به شرایط جدید در منطقه آفریقا، بخش اعظمی از بازار های ترکیه به مخاطره افتاده به طوری که این جریانات روی حجم صادرات ترکیه تأثیر گذاشته و حجم صادرات این کشور را در سال گذشته میلادی تا شش درصد کاهش داده است. سوریه، عراق، مصر، لیبی و تونس کشورهایی بودند که ترکیه با آنها مبادلات تجاری داشته است. پیش بینی می شود تداوم کاهش ارزش لیر طی یکی، دو روز آینده خودش را نشان دهد اما قاعدتا در گذشته بانک مرکزی این کشور نسبت به این قضیه ورود پیدا کرده و ممکن است همچون گذشته در بازار مداخله داشته باشد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir