اقتصاد ایرانی: یک دلیل برای جشن گرفتن وجود دارد و آن اینکه یهودیت، مذهبی که پیروان آن طی قرن ها بیش از دیگر گروه های مشابه رنج کشیده اند، اکنون زنده و سالم هستند. یهودیان و مذهب آن ها هرگز تا این حد ایمن نبوده اند. شاید به همین خاطر است که این روزها یکی از خطراتی که یهودیان را در خاورمیانه تهدید میکند، از درون آن ها میآید.
اسرائیل تلاش میکند که میان حقوق و وظایف یهودیان دیندار و سکولار توازن برقرار کند. بسیاری از امتیازات به جامعه هاردیم ("خدا ترسان")، یهودی های افراطی ارتودوکس، تعلق میگیرد که مشهورترین آن ها معافیت از خدمت سربازی است، خدمتی که برای همه دیگر اسرائیلی های یهودی اجباری است. چنین امتیازاتی، یهودیان سکولار را خشمگین و کشور را دوپاره میکند. خصومت متقابل جامعه هاردیم با اسرائیلی های سکولار به سمی مهلک تبدیل شده است.
این انشعاب همچنین کشور را از نظر اقتصادی ویران میکند. اسرائیل در زمینه کامیابی اقتصادی موفق عمل کرده است: GDP (تولید ناخالص داخلی) سرانه آن ده برابر از بزرگترین همسایه اش یعنی مصر، بیشتر است. اما نابرابری و سختی های اجتماعی در میان یهودیان اسرائیل رشد کرده است. علاوه بر این، 60 درصد مردان جامعه هاردیم که در سن اشتغال قرار دارند، بیکار هستند. برخی اقتصاددانان عقیده دارند که هزینه سالیانه پرداخت های رفاهی و دیگر یارانه ها به جامعه هاردیم به 750 میلیون دلار میرسد، در حالیکه اگر آن ها کار کنند، سالانه منفعتی 3 میلیارد دلاری به اقتصاد میرسد.
اگر این مشکلات حل نشده باقی بمانند، احتمالا تشدید خواهند شد. جامعه هاردیم هنگامی که اسرائیل در سال 1948 تشکیل شد تنها بخش کوچکی از جامعه یهودی را تشکیل میدادند اما اکنون آن ها سریعترین رشد را در میان جامعه یهودی دارند: 26 درصد کودکان یهودی که در اسرائیل به مدرسه ابتدایی میروند، هاردیم هستند. اسرائیل دیگر نمیتواند آن ها را از تعهدات آینده، معاف نگه دارد.
دادگاه عالی رای داده که جامعه هاردیم دیگر نباید از خدمت سربازی و یا خدمات ملی معاف باشند. نخست وزیر، بنیامین نتانیاهو، با این اصل موافق است که آن ها نیز باید خدمات خود را به جامعه ارایه دهند. قرار بود در مقابل حذف تدریجی معافیت ها برای برخی از افراد جامعه هاردیم، برای آن دسته از کسانی که خدمتی میکنند، مشوق هایی در نظر گرفته شود. اما هنگامی که احزاب مذهبی در دولت ائتلافی اعتراض کردند، نتانیاهو به سرعت عقب نشینی کرد و باعث شد که بزرگترین حزب سکولار، کادیما، از دولت او کناره بگیرد.
در اسرائیل، باید تعهد لازم برای متقاعد کردن جامعه هاردیم به ایفا کردن نقشی بیشتر نه تنها در ارتش که در اقتصاد، شکل بگیرد. کشاندن آن ها به صحنه اصلی جامعه یهودی از طریق خدمت نظامی و یا ملی، و همچنین به سر کار آوردن آن ها از طریق حذف تدریجی پرداخت های رفاهی، باید در اولویت قرار گیرند.
آن ها میتوانند دوباره صلح دوست شوند
فعال تر ساختن جامعه هاردیم در جامعه میتواند به ایجاد صلح بیشتر نیز یاری رساند. مناقشه با فلسطینی ها هزینه بسیاری را برای اسرائیل به بار میآورد. بار این هزینه ها بر دوش آن هایی که در ارتش خدمت میکنند و مالیات میپردازند است و نه بر دوش جامعه هاردیم. در حال حاضر احزاب مذهبی اسرائیل در اردوگاه جنگ طلبان هستند، جایی که تمایلی عقب نشینی اسرائیل از برخی مناطق ندارند. اگرچه برخی از یهودیان مذهبی حامی اسرائیل بزرگتر هستند و معتقدند که دولت یهود باید همواره کنترل مناطقی مانند ابرون، جایی که ابراهیم در آن دفن شده، را در اختیار داشته باشد اما دیگران رویکرد صلح طلبانه تری دارند. هنگامی که جامعه هاردیم مجبور باشد سهمی منصفانه را برای مسئولیت های مناقشه مداوم بپردازد، آنگاه ممکن است اشتیاق آن ها برای صلح افزایش یابد: که ممکن است مزایای بیشتری برای هم وطنان آن ها و منطقه نیز داشته باشد.
منبع: اکونومیست