بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 13 ارديبهشت 1394      11:5

پیامدهای اقتصادی رفع تحریم‌های ایران

اقتصاد ایرانی: اندیشکده اسراییلی بگین سادات در گزارشی بررسی نموده است که لغو تحریم ها چه تاثیری بر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت. این اندیشکده معتقد است لغو تحریم های اعمال شده علیه ایران، به تهران اجازه خواهد داد تا قدرت سیاسی و نظامی خود را در منطقه تقویت کند.

تأثیر تحریم ها علیه ایران

در سال ۲۰۱۲، بانک های ایران از سیستم معاملات بانکی سوئیفت اخراج و از سیستم بانکداری بین المللی جدا شدند. علاوه براین، میلیاردها دلار از دارایی های این کشور بلوکه شدند.

با کاهش سرمایه گذاری شرکت های غربی، بیشتر بخش خصوصی متضرر شد. باوجود این کاهش سرمایه گذاری خارجی از طرف دولت های غربی، کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد تخمین زد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران در حال افزایش بوده و به ۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ رسید که (این سرمایه گذاری) بیشتر از طریق شرکت های چین، روسیه و ترکیه انجام می شود. بااین حال نرخ بیکاری طی سال های اخیر، بویژه در بین زنان که از تحصیلات بالاتری نسبت به همسالان مذکر خود برخوردار هستند، بشدت افزایش یافته است.

درحالیکه ایران چهارمین ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد، تولید نفت این کشور از دو طریق دچار آسیب شد. نخست، صادرات نفت در طول سال های اخیر محدود به یک میلیون بشکه در روز شد. دوم، قیمت های نفت از ۱۲۰ دلار در هر بشکه در پایان سال ۲۰۱۴ به ۵۰ دلار در حال حاضر رسید؛ این دو مسأله بشدت به اقتصاد ایران صدمه زد.

علاوه براین، در سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱ تولید ناخالص داخلی (GDP) به ترتیب ۷- درصد و ۴- درصد گزارش شد و تورم در سال ۲۰۱۳ به ۳۵ درصد افزایش یافت.

با این حال دولت موفق به نگه داشتن نرخ فقر زیر یک درصد شد که یک دستاورد قابل توجه در این شرایط اقتصادی محسوب می شود.

موافقتنامه موقت ۲۰۱۳ و موافقتنامه چارچوب ۲۰۱۵

اقتصاد ایران بطور قابل توجهی پس از توافق موقت با ۱+۵ بهبود یافته است. "باراک اوباما" رئیس جمهور آمریکا، توافق موقت (با ایران) را یک پیروزی کلیدی برای سیاست خارجی آمریکا توصیف کرد. با این حال اصلی ترین تأثیر موافقتنامه، آزاد شدن اقتصاد ایران است. هشدار آمریکا درخصوص تلاش های ایران برای دور زدن رژیم تحریم ها از آن زمان رنگ باخته است. در طول سال گذشته، اقتصاد ایران برای نخستین بار از زمان رکود اقتصادی بین سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۲مجددا در یک نرخ متوسط شروع به رشد کرده است.

پس از دستیابی به موافقتنامه چارچوب در لوزان، حذف قریب الوقوع اکثر یا اغلب تحریم ها به احتمال زیاد محقق خواهند شد. درحالیکه دستیابی به یک موافقتنامه نهایی هنوز دشوار به نظر می رسد، اما اگر تحریم ها بطور قابل ملاحظه ای برداشته شوند، ایران با رشد اقتصادی مواجه خواهد شد. درحال حاضر بسیاری از شرکت های اروپایی و آمریکایی در حال برنامه ریزی برای ورود به بازار پر سود ایران هستند.

در صنعت خودرو بطور مثال، تقریبا تمام تولیدکنندگان غربی بدلیل تحریم ها از ایران خارج شده اند، هرچند یک انگیزه بزرگ برای بازگشت آنها وجود دارد. خودروسازان مختلف بین المللی شامل مرسدس بنز، فولکس واگن، رنو، پژو، کیا و تویوتا علاقه مندی خود را برای ورود مجدد به بازار ایران اعلام کرده اند. همچنین، صادرات پسته که هنوز یکی از محصولات شاخص صادراتی ایران محسوب می شود، در سال۲۰۱۴ تقریبا دو برابر شده است.

نکته دیگر، درحالیکه نرخ تورم در ایران همچنان بالا و ارزش پول این کشور ضعیف است، درحال حاضر نرخ تورم ۱۷.۳ درصد است.

علاوه براین، ایران احتمالا در پی دو برابر کردن صادرات نفت از یک میلیون به دو میلیون بشکه در روز پس از رفع کامل تحریم ها است.

بااین حال، حتی قبل از دستیابی به توافق، تهران توانسته بود تحریم ها را در حوزه های کلیدی مانند ورود به بازارهای بین المللی دور بزند.

متحدان ایران: روسیه، چین و ترکیه

روسیه علاقه فراوانی به پایان دادن به تحریم ها علیه ایران دارد و می تواند تجارت و سرمایه گذاری خود را (در این کشور)  گسترش دهد. تهران برای ساخت هشت راکتور هسته ای در ایران با شرکت دولتی روس اتم قرارداد دارد.

چین نیز یکی از شرکای تجاری اصلی ایران محسوب شده و در دور زدن تحریم ها به ایران کمک کرده است. ترکیه که روابط پیچیده و پر تنشی با ایران دارد، موافقتنامه تجاری ترجیحی با ایران در ژانویه ۲۰۱۵ منعقد کرد. باتوجه به تحریم ها، تجارت دوجانبه با ترکیه از ۲۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ به ۴.۵ میلیارد دلار در حال حاضر کاهش یافت. هدف ایران، سه برابر کردن این رقم طی چند سال آینده است.

رونق اقتصاد ایران

بهبود اوضاع اقتصادی ایران و افزایش صادرات نفت می تواند به تقویت قدرت سیاسی و نظامی ایران در منطقه منجر شود.

برآورد تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران ۴۰۶ میلیارد دلار است که پس از عربستان سعودی، در جایگاه دوم خاورمیانه قرار می گیرد. جمعیت این کشور نیز ۸۰میلیون نفر است که از این لحاظ، پس از مصر در رتبه دوم خاورمیانه است.

عربستان سعودی که روابط پر تنشی با ایران دارد، احتمالا با یک چالش استراتژیک در طولانی مدت مواجه می شود. با کاهش وابستگی آمریکا به نفت ریاض، ایران در صورت دستیابی به توافق هسته ای و برداشته شدن تحریم ها می تواند به قدرت غالب منطقه تبدیل شود.

 

****انتشار گزارش های راهبردی و مطالب اندیشکده ها لزوما به معنای تایید محتوای آن توسط اقتصاد ایرانی نیست و صرفا جهت اطلاع رسانی منتشر می شود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir