پایان ماه عسل آمریکا و عربستان

اقتصاد ایرانی: روزنامه واشنگتن پست روز شنبه در یکی از گزارش های اصلی خود به چشم انداز رابطه آمریکا و عربستان سعودی پرداخت. واشنگتن پست با تاکید بر اینکه آل سعود در دو مقطع زمانی مهم و استراتژیک از پشت به ایالات متحده آمریکا خنجر زده، نوشته است: دوستی آمریکا با عربستان سعودی به پایان خود رسیده است. این روزنامه در ادامه می افزاید: «اعراب باید به خاطر داشته باشند که نفت شیل در حال به بار نشستن است. اتفاقی که باعث می شود اتکای نفتی ایالات متحده و دیگر قدرت های اقتصادی به اعراب کمتر شود. اکنون عربستان با تزریق نفت به بازار می کوشد تا قیمت ها را پایین بیاورد، سهم خود را در بازار حفظ کند و توسعه نفت شیل از سوی آمریکا را تضعیف کند؛ اما نمی تواند. این کشور فعلا در یمن و سوریه گرفتار است.»
به گزارش دنیای اقتصاد، روزگاری ترکی الفیصل، رئیس سابق سازمان اطلاعاتی عربستان گفته بود: «طی ۵۰ سال گذشته ما بهترین دوست آمریکا بودیم.» او از زمان گذشته برای توصیف این دوستی استفاده کرد. توصیف او به روابط آمریکا و عربستان در سال ۱۹۶۵ مربوط بود اما چرا «بهترین دوست؟» اسکار وایلد می گوید: «بهترین دوستان به شما از جلو خنجر می زنند.» «کولبرت کینگ»، ستون نویس واشنگتن پست، می نویسد ما سال ۱۹۷۳ از عربستان خنجر خوردیم؛ زمانی که سعودی ها به دلیل حمایت نظامی ما در جنگ سال ۱۹۷۳ از اسرائیل در برابر مصر و سوریه تحریم نفتی را بر ما وضع کردند.

این «بهترین دوست» آمریکا باعث دو برابر و سپس چهار برابر شدن قیمت های سوخت در آمریکا شد. عربستان با اینکه فشار بر اقتصاد ما را می دید اما هیچ نشانه ای از پشیمانی از خود بروز نداد. تردیدی نیست که پادشاهی سعودی می خواست به ما درسی بدهد: اینکه هر وقت بخواهند می توانند بر ما فشار آورند. سال ها گذشت تا می ۲۰۰۸ فرا رسید؛ سالی که قیمت نفت ۱۲۷ دلار در هر بشکه بود. جورج بوش، رئیس جمهوری وقت، بار دیگر از عربستان خواست با افزایش تولید قیمت ها را پایین بیاورد. این بار هم سعودی ها گفتند: «نه.» این بار دوم بود که نه می گفتند. «کینگ» می نویسد این «بهترین دوستان» ما طی ۴ دهه گذشته با دلارهای نفتی که روزگاری ۱۱۶ میلیارد دلار در سال تخمین زده می شد، چه کردند؟ البته بخشی از این پول ها صرف ساخت پل ها، مدرسه ها، بیمارستان ها، هتل های لوکس، فرودگاه ها و ... شد اما بخش بیشتری از این پول های بادآورده به جاهای دیگر راه یافت: شبکه ای از مدارس دینی که وهابیت را آموزش و توسعه می داد و زمینه ظهور القاعده را فراهم کرد.

آن پول و تسلیحاتی که از طالبان حمایت می کرد از کجا آمد؟ 

ستون نویس واشنگتن پست می افزاید: وقتی طالبان در سپتامبر ۱۹۹۶ بر کابل تسلط یافت، عربستان در زمره سه کشوری بود که روابط دیپلماتیک با این گروه برقرار کرد. عربستان اما در سپتامبر ۲۰۰۱ به خطای خود اعتراف کرد آنجا که پادشاه این کشور اعلام کرد طالبان «چیز خوبی نیست» چرا که از شهروندان سعودی عضو می گیرد تا «اقدامات جنایتکارانه» علیه قانون اسلام انجام دهد. در این دوستی ۵۰ ساله، آنها هر وقت توانستند بر ما خنجر زدند و آخرین آن حضور نیافتن ملک سلمان در نشست اخیر میان آمریکا و اعراب حاشیه خلیج فارس بود.

ستون نویس واشنگتن پست با اشاره به سخن ملک عبدالله به جورج بوش می نویسد: «ملک عبدالله در سال ۲۰۰۱ نامه ای به بوش نوشت و گفت زمانی خواهد آمد که دولت ها و ملت ها از هم جدا شوند. ما در یک چهار راه هستیم. زمان آن رسیده که آمریکا و عربستان به دنبال منافع جداگانه خود بروند. این را قطعا ترکی الفیصل به یاد دارد.» 

امروز اما عربستان و متحدانش در کشورهای حاشیه خلیج فارس دیگران را علیه رقیب خود – ایران- ترغیب می کنند و این بزرگ ترین کار آنها است. آمریکا نمی تواند آنها را از شر خودشان نجات دهد. کولبرت کینگ با مروری بر روابط نفتی آمریکا و اعراب می نویسد: «اما اعراب باید به خاطر داشته باشند که نفت شیل در حال به بار نشستن است. این باعث می شود اتکای ما به اعراب کمتر شود.» وی خطاب به ترکی الفیصل می نویسد: «پاسخ «بهترین دوست» ما چیست؟» اکنون عربستان با افزایش تولید نفت می کوشد تا قیمت ها را پایین بیاورد، سهم خود را در بازار حفظ کند و توسعه نفت شیل از سوی آمریکا را تضعیف کند اما نمی تواند. این کشور فعلا در یمن و سوریه گرفتار است.