کاهش تولید نفت به تقویت قیمت‌ها کمک می‌کند
اقتصاد ایرانی: در حالی کمتر از یک هفته به اجلاس اوپک باقی مانده که بهای هر بشکه نفت خام اوپک در بازار جهانی ۶۰ دلار و ۴۷ سنت است؛ این در شرایطی است که بیشترین قیمت سبد نفتی اوپک در یک سال گذشته، ۲۹ خردادماه ۳۹۳ و برابر با ۱۱۰.۲۶ دلار داشت.
به گزارش خبرآنلاین، با توجه به افت شدید قیمت نفت در طول یک سال گذشته، در حال حاضر چشمان بسیاری به جلسه نیمه خردادماه اوپک و تصمیم های احتمالی این نشست دوخته شده است؛ این که آیا اوپکی ها به کاهش سقف تولید رأی می دهند و یا این که اوپک همچون جلسه قبلی تصمیم به عدم کاهش سقف تولید می گیرد؟! در این رابطه، علی مروی، رییس کمیسیون انرژی مجلس می گوید: «اگر اعضای اوپک براساس واقعیت های بازارهای جهانی و به دور از سیاسی کاری تصمیم بگیرند، به کاهش سقف تولید رای خواهند داد، اما با توجه به شرایط سیاسی منطقه بعید است چنین تصمیمی مورد اجماع واقع شود.» به اعتقاد وی، «کاهش تولید توسط اوپک علاوه بر این که سبب کاهش نفت مازاد در بازار می شود، به تقویت قیمت ها کمک خواهد کرد.» آنچه در ادامه می خوانید، مشروح گفت وگو با رییس کمیسیون انرژی مجلس درباره وضعیت بازار جهانی نفت و نشست آتی اوپک است.
* تحلیل شما از وضعیت فعلی بازار جهانی نفت چیست؟
در ماه های اخیر متاسفانه برخی کشورهای عضو اوپک برای اهداف سیاسی با افزایش تولید و تخفیف در قیمت فروش، مهم ترین عامل در به هم خوردن موازنه بازار نفت بودند. البته در خارج از اوپک نیز تحولاتی اتفاق افتاده که یکی از مهمترین آنها، افزایش تولید نفت در آمریکا از منابع شیل بود و باعث شد در پاییز سال گذشته این کشور برای اولین بار به رکورد تولید ۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه ای دست پیدا کند. به تبع آن، کاهش و بعضا قطع واردات نفت آمریکا از کشورهای آفریقایی اتفاق افتاد که سبب انباشت نفت مازاد در بازار شد.
در مجموع این اتفاقات، افت بیش از ۵۰ درصدی قیمت نفت در ۶ ماه گذشته را در پی داشت. البته روند کاهش قیمت مدتی است متوقف شده و قیمت ها که به بشکه ای ۴۵ دلار رسیده بود، کمی افزایش داشته و به حدود ۶۰ دلار رسیده است، اما عدم توازن در عرضه و تقاضا و عرضه مازاد در بازار همچنان وجود دارد.
* با توجه به در پیش بودن اجلاس اوپک، این مجمع چه تاثیری می تواند بر وضعیت بازار داشته باشد و چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد؟
همان طور که گفته شد، تصمیمات سیاسی یکی از اعضای اوپک، مهم ترین عامل به وجود آمدن وضع موجود بوده و اصلاح این اقدامات سیاسی و در نظر گرفتن منافع همه اعضای اوپک، قطعا می تواند سبب اصلاح وضع موجود شود.
در آخرین جلسه اوپک، با وجود رایزنی هایی که توسط ایران و ونزوئلا انجام گرفته بود، با کارشکنی چند کشور حاشیه خلیج فارس، تصمیم بر حفظ سقف تولید یعنی همان ۳۰ میلیون بشکه در روز گرفته شد. حتی همین سقف مورد توافق نیز توسط این کشورها نقض می شود؛ تا جایی که براساس آمار رسمی اوپک در ماه پایانی سال ۹۳ (مارس ۲۰۱۵) تولید نفت خام این سازمان به بیش از ۳۱ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز رسید. یعنی بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه بالاتر از سقف توافق شده است.
کاهش تولید توسط اوپک علاوه بر این که سبب کاهش نفت مازاد در بازار می شود، به تقویت قیمت ها کمک خواهد کرد. اگر اعضای اوپک براساس واقعیت های بازارهای جهانی و حتی براساس منافع اقتصادی کشورهایشان و به دور از سیاسی کاری تصمیم بگیرند، در روند فعلی تجدیدنظر خواهند کرد و به کاهش سقف تولید رای خواهند داد، اما با توجه به شرایط سیاسی منطقه بعید است چنین تصمیمی مورد اجماع واقع شود.
* به نظر شما، کشور ما آمادگی مواجهه با نوسانات احتمالی قیمت نفت را دارد؟
ببینید، ما در بودجه سال ۹۴ این نوسانات را پیش بینی می کردیم و به همین دلیل از تغییرات احتمالی در قیمت ها نگرانی زیادی نداریم. از یک طرف تا حد امکان سهم نفت در بودجه نسبت به سال گذشته کمتر شده و از طرف دیگر، مکانیزمی در بودجه سال ۹۴ تعبیه شده که برای ۶ ماهه دوم سال ۹۴ قیمت نفت در بودجه مورد بازنگری قرار بگیرد و براساس شرایط روز و پیش بینی های ۶ ماه آینده، قیمت جدید لحاظ شود.
اما اقدام بنیادی که باید به آن پرداخته شود تا کشور مستقل از این نوسانات اداره شود، توجه به اقتصاد مقاومتی و تقویت ساختار درونی اقتصاد براساس تولید داخل است. تا زمانی که این مهم اتفاق نیفتد و بودجه از نفت جدا نشود، این نوسانات، هر چند اندک اما تاثیر خود را می گذارند.
* در صورت رفع احتمالی تحریم ها، آیا ما برای حضور فعال تر در بازار جهانی نفت برنامه ای داریم؟ نقش اوپک چه می تواند باشد؟
قبل از تحریم های ظالمانه غرب، روزانه در حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت خام توسط کشور ما به بازار های جهانی صادر می شد، اما این میزان هم اکنون حدود یک میلیون بشکه کاهش یافته است. بعد از رفع تحریم ها ما قطعا تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا سهم خود در بازار را افزایش دهیم. علاوه بر این که ارتباط ما با مشتریان سنتی مان همچنان برقرار است و سهمی از این افزایش صادرات به آنها اختصاص خواهد یافت، به دنبال مشتریان جدید نیز خواهیم رفت. برای تحقق این افزایش صادرات، اوپک هم می تواند نقش مثبتی ایفا کند و در صورتی که بخواهد سقف تولید در اوپک رعایت شود، باید از کشورهایی که سهم ما را در بازار اشغال کرده اند، بخواهد تولیدشان را کاهش دهند.
