برگزاری همایش در دوران بی پولی

اقتصاد ایرانی: «بنده هم می دانم که ما دچار کمبود منابع ایم و تحریم هم تاثیر داشته است در این کمبود منابع - اینرا ما شکی نداریم - لکن وقتی انسان کمبود منابع دارد، باید چه کار کند؛ باید دو دستی به سر خودش بزند؟ باید شیون کند؟ نه، راه علاج پیدا کنید. راه علاج دارد؛ یکی از راه های علاج صرفه جویی است، صرفه جویی کنید؛ در تقسیم و توزیع منابع داخلی، اولویت ها را رعایت کنید؛ اینها راه علاج است.» این شاید کلیدی ترین سخن رهبری در مورد منابع اقتصادی باشد، سخنانی که به مناسب سالروز رحلت امام خمینی (ره) در حرم مطهر عنوان شد.
به گزارش آفتاب یزد، نکته ای که در این میان جلب توجه می کند، تاکید مقام معظم رهبری در مسئله «صرفه جویی» جهت رفع کمبود منابع است. حضرت آیت الله خامنه ای در سخنان اخیرشان علاوه بر صرفه جویی، به موضوع «رعایت کردن اولویت ها در تقسیم وتوزیع منابع داخلی» هم اشاره نموده اند.
اما به نظر می رسد دولت فعلی هم مانند دولت قبلی، دقت چندانی در استفاده از بیت المال و منابع نداشته است و در واقع، اولویتی در تقسیم و توزیع منابع، مدنظر قرار نداده است.

بیماری واگیر دار برگزاری همایش
«هزینه های میلیاردی برای انتخابات قابل تامل است؛ هزینه مسافرت به شهر های مختلف را خودم پرداخت می کنم ؛ می توان هزینه های گزاف را صرف پیشرفت کشور کرد؛ برخی فکر می کنند با صرف هزینه های میلیاردی می توانند مردم را به شوق بیاورند.»، اینها جملات محمود احمدی نژاد، در شعارهای انتخاباتی اش است. اما ۸ سال بعد، همه چیز برخلاف اینها بود، بدهی های هنگفت به صندوق توسعه ملی، بانک مرکزی و ... تنها گوشه ای از ولخرجی های دولت قبل بود. بعد از آن، حسن روحانی در دوران کاندیداتوری اش برای انتخابات ریاست جمهوری، بارها به استفاده های بیهوده دولت احمدی نژاد انتقاد می کرد، اما متاسفانه دولت یازدهم در برگزاری همایش های مختلف، مشی دولت قبل را برای خود برگزید، هر چند که تعداد آن به مراتب کمتر از تعداد همایش های برگزار شده دولت دهم است. یکی از این موارد، اولین گردهمایی بین المللی گردشگری و توسعه پایداری بود که به رئیس میراث فرهنگی و گردشگری مجوز برگزاری همایش تا سقف ۴۵۰ میلیون تومان داده شد. این در حالیست که بر طبق مصوبه دولت، سقف هزینه پرداختی دستگاه های دولتی برای برگزاری سمینارها و کنگره های بین المللی ۱۵۰ میلیون تومان مقرر شده است اما با این وجود به نظر می رسد حسن روحانی به عنوان ریاست قوه مجریه، باید هر چه سریعتر به فرموده مقام معظم رهبری مبنی بر «رعایت اولویت ها جهت مصرف منابع داخلی و صرفه جویی»، جامه عمل بپوشاند. همایش و مراسم ها به اصطلاح ریخت و پاش است، منابع صرف می شود و چیزی هم تولید نمی شود.

مهدی تقوی، اقتصاددان به بررسی اولویت ها در تقسیم و توزیع منابع داخلی و چگونگی صرفه جویی پرداخت. این اقتصاددان در خصوص مسئله کمبود منابع به ما گفت: «منظور از این منابع، منابع ارزی است، ما امروزه دچار کمبود ارز شده ایم. یک دلیل آن هم تحریم هاست که رهبری هم به آن اشاره کرده است، اما دلیل دیگر پایین آمدن قیمت نفت است که از حدود ۱۰۰ دلار به چیزی حدود ۶۰ دلار کاهش پیدا کرد. در واقع منابع ارزی در اقتصاد کمتر شده است.» تقوی در ادامه، در رابطه با اولویت بندی در توزیع این منابع گفت: «این دو نکته دارد. یکی اینکه کمبود منابع ارزی ممکن است مردم را وادار به جانشینی کالاهای خارجی کند، یعنی کالاهای ایرانی خریداری کنند. فرض کنید به جای ماشین خارجی، ماشین داخلی مثل پیکان یا پژو بخرند. این یک حسن دارد و آن این است که اقتصاد را رشد می دهد. هرچه بتوانیم بیشتر از کالاهایی که از خارج وارد می شود، کالاهای داخل را جایگزین کنیم، وضعمان در حوزه اقتصاد بهتر می شود. هم اشتغال و هم نرخ رشد مان بالاتر می رود و هم قیمت ارز بالاتر از این نمی رود. ما اگر بتوانیم تولید خودمان را در داخل اضافه کنیم، دیگر محتاج به کالاهای خارجی نیستیم. پس در واقع هر چه از کالاهای داخلی استفاده بیشتری کنیم، صرفه جویی هم بیشتر حاصل می شود.»
اما این اقتصاددان در خصوص ریخت و پاش های هنگفتی که برای  همایش ها یا مراسم هایی که در گوشه کنار برگزار می شود، بیان کرد: «آن مسائل، مربوط به چیزهای دیگری می شود. در کشور یک نظام سیاسی وجود دارد که می خواهد این دست همایش ها را برگزار کند و در واقع خرج هم دارد؛ اما نکته ای که در این میان مهم است این است که آن تصمیمات سیاسی است و نه اقتصادی. رئیس جمهور ممکن است دستور دهد که الان وقتش است همایش بگذاریم، پس این تصمیم سیاسی است. اما اگر از من اقتصاددان بپرسند، من می گویم این همایش ها را بگذارید کنار و خرج کارهایی بکنید که اشتغال ایجاد کند. حالا ممکن است بین حرف رهبری و رئیس جمهور تناقض ایجاد شود، رئیس جمهور باید حرف رهبری را قبول کند. اینکه گفته می شود ما کمبود منابع داریم و نباید منابعمان بیهوده هدر رود خیلی مهم است. در این همایش ها فقط یک عده می روند می نشینند و هزینه هایی برایشان دارد و خرج های بیهوده هم می شود. اینها به اصطلاح ریخت و پاش است، منابع صرف می شود و چیزی هم تولید نمی شود. بنابراین بهتراست در اینها صرفه جویی شود.»
بخش بزرگی از منابع مالی ما که مقامات مربوطه آنرا حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می کنند، در بانک های خارجی است.
بهمن آرمان، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران هم در اینباره، گفت: «در مورد کمبود منابع، سخن مقام معظم رهبری کاملا درست است؛ زیرا که ما برای هر نوع سرمایه گذاری که بخواهیم انجام دهیم، نیازمند تکنولوژی و ماشین آلات خارجی هستیم که آنهم نیاز به ارز دارد. در حال حاضر هم بخش بزرگی از منابع مالی ما که مقامات مربوطه آنرا حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می کنند، در بانک های خارجی است و ما دسترسی به آن نداریم. شرکایی هم که ما برای خودمان در نظر گرفته بودیم، مثل چین، از انجام تعهداتشان سرپیچی می کنند، زیرا که قرار بوده حدود ۲۲ میلیارد دلار درآمد نفت ما که شاید الان به حدود ۳۰ میلیارد دلار رسیده است و در چین نگهداری می شود و ما دسترسی به آن نداریم، به نسبت ۳ برابر آن یعنی حدود ۷۰ میلیارد دلار پروژه های توسعه ای را در ایران تامین منابع مالی کنند که متاسفانه این کار اتفاق نیفتاده است و امید می رود با سفر رئیس جمهور چین به ایران، این مشکل حل شود.» آرمان اما در مورد «کمبود منابع» تفسیر دیگری دارد: «اما آنچه در سخنان مقام معظم رهبری مهم است، مسئله تجهیز منابع است. ما در حال حاضرچندین فعالیت های اقتصادی داریم که این فعالیت های اقتصادی ارتباط چندانی با ارز ندارد. در کشور نیازمند حداقل ۱۲ کیلومتر آزادراه هستیم تا از کشته شدن ۲۵ تا ۲۸ هزار نفر هر سال در جاده های کشور بکاهیم و در نهایت هم می شود با پیش بینی های لازم زمینه سرمایه گذاری شرکت های ساختمانی ایرانی که توانایی انجام این کار را دارند، فراهم کرد. چندین هزارهکتار بافت های فرسوده در کشور داریم که می توان با تجهیز منابع داخلی و شرکت های سهامی عام و در ابعاد بزرگ از طریق بورس و بازار سرمایه، منابع مالی مورد نیازشان را تامین کرد و این در اصل ارتباطی با تحریم ندارد. اینها همه کارهایی است که منشاء آنها هزینه کردن های زیادی است و می توان با صرفه جویی در سایر بخش ها، به آنها سر و سامان داد.»
دیگر این نکته بر هیچکس پوشیده نیست که کشور ایران، در زمره کم پول ترین کشورها قرار دارد، هر چند ممکن است نتایج نشست اوپک تا حدی به نفع بازار نفتیمان باشد و قطعا در صورت رفع تحریم ها، شرایط اقتصادی بهبود خواهد یافت، اما باز هم باید در نظر بگیریم که در دوران کمبود منابع ارزی قرار داریم.
اما اخیرا اعلام شد «۱۵ میلیون نفر زیر خط فقر قرار دارند»، ۱۵ میلیون نفری که شاید هیچگاه نفهمند در گوشه کنار، چه همایش ها و مراسم هایی برگزار می شود.