بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 7 بهمن 1391      0:17
انتقادهای فرشاد مومنی از ایده پرداخت یارانه 5 برابری به مردم

دولت درآمد 26 هزار میلیارد دلاری را به اشتباه 62 هزار میلیارد نوشته بود

دولت چه قصدی از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها داشت

اقتصاد ایرانی: به نظر می رسد انتشار خبر پرداخت یارانه 5 برابری به مردم در جریان فاز دون هدفمندی یارانه ها هر روز رنگی جدی تر به خود می گیرد. فرشاد مومنی استاد اقتصاد دانشگاه علامه به نقد فاز دون طرح هدفمندی یارانه ها پرداخته است.

بنظر شما توجه به شرایط اقتصادی و بحران رکود تورمی، پرداخت یارانه 5 برابری امکان پذیر است؟

این وعده که دولت می دهد بی اساس است. نباید این موضوع را جدی گرفت و حتی درباره آن حرف زد...

ممهترین دلایلی که باعث شد، دولت هدفمندی یارانه ها را اجرا کند، چه بود؟

هدفمندی یارانه ها زمانی که مطرح شد مشخص بود دولت با کسری مالی بسیار جدی روبرو شده است. مجموع دلایلی مانند کم رمقی تولید، روند کاهنده تولید نفت، فشار تحریم ها و .... باعث شد تا دولت نتواند از عهده هزینه های بی ضابطه و بغایت متورمی که برای خود تدارک دیده بود بربیاید. بنابراین اگر دولت صادقانه می آمد درباره هدفهای واقعی در اجرای هدفمندی یارانه ها سخن می گفت هیچ گاه اجازه اجرای طرح داده نمی شد. بنابراین این ایده پوشش دادن به کسرهای مالی در قالب شیک و جذابی چون طرح تحول اقتصادی و هدفمندی یارانه ها ارائه شد.

دولت اعلام کرد به دنبال ایجاد تحول اقتصادی در کشور است و طرح تحول اقتصادی در قالب 7 محور ارائه شد. در اجرای این طرح گفته شد که شوک درمانی از طریق آزادسازی نرخ حاملهای انرژی یکی از برنامه و محورهای طرح تحول اقتصادی است. از طرفی دولت پا را فراتر گذاشت و رشد و شکوفایی اقتصادی و افزایش توان رقابت اقتصاد ملی با برقراری عدالت اجتماعی را وعده داد. از سوی دیگر از افزایش کیفیت نظام تامین اجتماعی و کاهش نرخ بیکاری با اجرای طرح های زود بازده سخن گفت. اما وقتی دولت لایحه هدفمندی یارانه ها را به مجلس برد در حالیکه این گمان می رفت که دولت گوشه چشمی به توسعه ملی و رشد اقتصادی داشته باشد، اما در عمل وقایع دیگری رخ داد که در همان زمان کارشناسان اقتصادی دلسوز بر عواقب اجرای این طرح هشدارهای زیادی دادند. اما دولت که در توهمات خود غوطه می خورد و فکر می کرد از ناحیه شوک وارد کردن به قیمت های حاملهای انرژی در حدود 90 تا  110 هزار میلیارد تومان اضافه درآمد کسب خواهند کرد، اصلا به این هشدارها و تذکرات توجهی نکرد. این نکته جالبی است همان افرادیکه که سرسختانه بر درآمد 110 هزار میلیارد تومان تاکید داشتند در زمان بودجه ریزی در سال 1390 برای دولت بجای رقم90 تا 110 هزار میلیارد تومان این مبلغ را در حدود 62هزار میلیارد تومان در نظر گرفتند.

 یعنی در همان گام نخستین خودشان در حدود 50 درصد نسبت به ادعاهای اولیه عقب نشینی کرد؟

علاوه براینکه دولت در لایحه درآمد 62 هزار میلیاردی را در نظر گرفت اما وقتی که مجلس امکان پذیری تحقق درآمد 62 هزار میلیارد تومانی را مورد ارزیابی قرار داد، متوجه شد، در محاسبات دولت در این زمینه اشتباه فاحشی رخ داده است. در محاسبات دولت جای رقم 2 و 6 عوض شده بود. یعنی رقم واقعی درآمد قابل اکتساب 26 هزار میلیارد تومان است نه 62 هزار میلیارد تومان!. این درحالی بود که دولت متعهد شده بود که از محل در آمد از یارانه ها فقط  بالغ بر 40 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به مردم پرداخت کند در نتیجه دولت در همان سال اول با 15 هزار میلیارد تومان کسری مواجه شد.

با این اوصاف بنابراین کسری بودجه دولت در پرداخت یارانه نقدی و عدم پرداخت یارانه صنعت قابل پیش بینی بود؟

در قانون هدفمندی یارانه ها دولت موظف شده بود؛ علاوه پرداخت یارانه نقدی به شهروندان، یازده وظیفه جدی و مهم دیگر از جبران خسارت  و زیانی که به تولید کنندگان و صنعتگران تا جبران خسارتها یی که به نظام سلامت کشور وارد می شد، انجام دهد. اما متاسفانه دولت از دیگر مسوولیت  های خود شانه خالی کرد. این درحالی بود که افرادی به نیابت از دولت در همه جا از موفقیت اجرای قانون هدفمندی یارانه ها سخن گفتند و عده ای نیز برای دولت هورا کشیدند. در مقابل حتی دولت از 12 وظیفه یی که برعهده داشت تنها یک وظیفه آن هم بطور ناقص را اجرایی کرد و همانطور که شاهدیم در عدم انجام وظایف دولت در سایر بخش ها به ویژه در بخش صنعت بحرانی بی سابقه ایجاد شد.

بنظر شما چرا دولت در این مقطع اصرار بر ادامه هدفمندی یارانه و اجرای فاز دوم  دارد؟

بدون تردید با توجه به عملکرد دولت در اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها، جهت گیری دولت در ادامه اجرای هدفمندی یارانه ها به هیچ وجه پایه و مبنای اقتصادی ندارد. مهمترین گمان هایی که می توان زد این است که دولت بخواهد با ژست اینکه می خواستند برای مردم کار کنند اما افرادی مانع شدند این مساله را جلو ببرند. اما تا اینجا عملکرد دولت بخوبی  گواهی می دهد افرادیکه مانع اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها شده اند به شدت بفکر مردم به ویژه فقرا هستند. وقتی تعداد کسانیکه که تنها از ناحیه کمرشکن درمان به زیر خط فقیر می رسند، در عرض یکسال بیش از 500 درصد رشد می کند به این معناست که فشارهایی که بر طبقات محروم جامعه بر اثر شوک درمانی وارد می شود از دیگر گروههای اجتماعی بیشتر خواهد بود.

بروز نوسانات نرخ ارزی در یکسال گذشته چگونه ارزیابی می کنید؟

بطور طبیعی دولت وقتی توهم آلود بودن کسب درآمد از طریق وارد کردن شوک به نرخ حاملهای انرژی را در عمل مشاهده کرد، هنوز موضوع هزینه هایی بالایی که در برنامه ها داشت را منتفی نکرده بود. بنابراین در جستجوی راههای ساده و قابل دسترس حتی مخرب برای جبران کسری درآمدها برآمدند که یکی از آنها دستکاری نرخ ارز بود. این کار به اندازه ای که اهمیتی داشت، مورد توجه قرار نگرفت درحالیکه رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و رئیس سابق مرکز پژوهشهای مجلس مستندات بسیار صریح و روشنی را مطرح کردند که نشان می داد اتفاقات بدی درحال وقوع است

باتوجه به این شرایط چه ارزیابی از آینده بازار ارز دارید؟

رفتارهای دولت در بازار ارز کاملا متناقض است. از طرفی دولت ادعا می کند برای ثابت نگاه داشتن، نرخ ارز منابع کافی دارد ولی بازهم در بازار می بینید که قیمت ها رشد پیدا می کند. همزمان از سوی دیگر  ماجرای وزارت بهداشت و کمبود ارز دارو به روشنی نشان داد دولت با این توجیه که در مضیقه ارزی قرار دارد، در ورود داروهای ضروری کوتاهی کرد درحالیکه گزارشات 6 ماهه اول سال جاری نشان می دهد با ارز مرجع کالاهای لوکس چون خودروهای گران قیمت وارد کشور شده است. این عوامل کاملا تناقضات رفتاری دولت را نشان می دهد که توجیه اقتصادی منطقی ندارد.

با توجه به افزایش نرخ ارز در هفته گذشته بازهم شاهد نوسانات شدید نرخ ارز خواهیم بود؟

بستگی به این دارد که دولت در اتخاذ رویه های ثبات زدا تا چه میزان آزادی عمل داشته باشد. وقتی برای نمایندگان مجلس مشخص شده که این ثبات زدایی ها به کمبود ارز و بحران های اقتصادی ربطی ندارد، موضع گیری کردند. اما بازهم در عمل شاهدیم دولت بدنبال تامین درآمدهای خود بهر طریقی است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir