نقش استعداد در برابر سرمایه در قرن ۲۱

اقتصاد ایرانی: درحالیکه سیاست گذاران در تلاش برای ترویج رشد اقتصادی هستند، در جستجوی راه های جدیدی برای رها شدن از بند سرمایه هستند. باید نقشی که استعداد در تولید و تحقق ایده ها ایفا کرده و رشد را امکان پذیر می سازند، مدنظر داشت. در واقع، در آینده ای با تغییر تکنولوژیکی سریع و اتوماسیون گسترده، عامل تعیین کننده – یا محدودکننده – برای نوآوری، رقابت و رشد، احتمالا وجود نیروی کار ماهر خواهد بود، نه در دسترس بودن سرمایه.

نیروهای ژئوپلیتیک، جمعیتی و اقتصادی بی وقفه در حال تغییر شکل دادن بازارهای کار هستند. فناوری بخصوص، در حال تغییر دادن ماهیت کار، تبدیل کل بخش ها و منسوخ کردن برخی مشاغل است، درحالیکه صنایع و طبقات شغلی کاملا جدید ایجاد می کند. بر اساس برخی برآوردها، تقریبا نیمی از حرفه های امروزی تا سال ۲۰۲۵ ماشینی می شوند. از پیش بینی فرصت های غیرمنتظره تا موج گسترده بیکاری، گمانه زنی هایی هستند که درخصوص جایگزین شدن نیروی کار انسانی با ماشین ها مطرح می شوند.

نخستین نشانه های این اختلال در حال حاضر قابل مشاهده هستند. بر اساس گزارش سازمان بین المللی کار (ILO)، نرخ بیکاری در جهان به ۲۱۲ میلیون نفر رسیده است؛ همچنین اگر اقتصاد جهانی بدنبال فراهم کردن زمینه اشتغال برای جمعیت رو به گسترش از تازه واردان به بازار کار است، باید سالانه ۴۲ میلیون شغل جدید ایجاد شود. درعین حال، سال گذشته ۳۶ درصد کارفرمایان در سراسر جهان از مشکلات پیش رو در یافتن افراد مستعد خبر دادند که بالاترین نرخ در هفت سال اخیر است.

پرداختن به مسأله عدم تطابق در عرضه و تقاضا (در بازار کار) نیازمند غلبه دولت ها، رهبران کسب و کار، موسسات آموزشی و افراد بر انگیزه هاست تا بتوانند بر وضعیت کوتاه مدت تمرکز کرده و طرحی را برای آینده آغاز کنند. مفهوم یادگیری، ماهیت کار، نقش ها و مسئولیت های ذینفعان، نیازمند بازنگری است تا بتواند استفاده حداکثری نیروهای کار در سراسر جهان از توانایی های خود را تضمین کند.

بر اساس نتایج اولیه نظرسنجی انجام شده توسط مجمع جهانی اقتصاد، مدیران منابع انسانی در برخی از بزرگترین شرکت های جهان، بروز اختلالات عمیق ناشی از پذیرش اینترنت موبایل و فناوری رایانش ابری، استفاده از حجم بالای داده ها، فناوری چاپ سه بعدی، مواد پیشرفته و منابع جدید انرژی را پیش بینی کرده اند. دیدگاه آنها از تأثیر کلی بر سطوح اشتغال در صنایع برای اکثر قسمت ها مثبت بود – درصورتیکه مهارت های نیروهای کار جدید بتواند بسرعت در بازار کار بصورت گسترده تر توسعه پیدا کند.

در کنار رشد فزاینده فناوری در بخش اشتغال، مهارت های رفتاری و غیرشناختی مورد نیاز برای همکاری، نوآوری و حل مسأله همچنان ضروری باقی خواهند ماند. مدارس و دانشگاه های امروز که تحت سلطه رویکردهای یادگیری اساسا فردی و رقابتی قرار دارند، باید مورد بازنگری قرار بگیرند تا بر یادگیری و کسب مهارت های مورد نیاز برای همکاری با دیگران متمرکز شوند. مهارت های منحصربفرد انسان مانند توانایی کار گروهی، مدیریت روابط، درک احساسات فرهنگی، برای تمامی بخش های کسب و کار حیاتی بوده و باید به هسته اصلی آموزش نسل آینده تبدیل شوند.

علاوه بر این، با توجه به اینکه آموزش بطور فزاینده به یک هدف دائمی تبدیل شده است، کسب و کار باید نقش خود را برای آماده کردن یک نیروی کار رقابتی مورد بازنگری قرار دهد. برخی شرکت ها این مسأله را درک کرده و در حال سرمایه گذاری در آموزش مستمر، مهارت آموزی مجدد و ارتقای توانایی کارکنان خود هستند. با این حال، اکثر کارفرمایان هنوز هم انتظار دارند که استعدادهای آموزش دیده از مدارس، دانشگاه ها و سایر شرکت ها را جذب کنند.  

برای کمک به سیستم آموزشی جهت تأمین نیازهای بازار کار، کسب و کار باید بصورت مستمر با مراکز آموزشی (دانشگاه) و دولت در ارتباط باشد. باتوجه به تغییر سریع در مجموعه مهارت های مورد نیاز برای بسیاری از مشاغل، باید تغییر مسیری در سرمایه گذاری تا یادگیری مستمر، بخصوص برای آموزش جوانان تازه وارد به بازار کار ایجاد شود.

چرخه های کسب و کار از لحاظ اجتماعی باید نمونه های موفق مانند کوکاکولا، آلکوا (Alcoa)، شرکت آرامکو عربستان، شرکت Rainbow Minerals آفریقا و گوگل را در کاهش نرخ بیکاری و افزایش توانایی های یادگیری دنبال کنند.

دولت ها نیز در ایجاد یک محیط که در آن شهروندان می توانند به توانایی های بالقوه خود دست یابند، نقش مهمی ایفا می کنند. سیاست گذاران باید از معیارهای قوی تر برای ارزیابی سرمایه انسانی و بازبینی سرمایه گذاری در آموزش، طراحی برنامه درسی، ادغام زنان در نیروی کار، سیاست بازنشستگی، قانون مهاجرت و سیاست های رفاهی استفاده کنند. پشتیبانی قانونی از کارآفرینی و شرکت های کوچک و متوسط، یکی از مفاهیم کمتر استفاده شده خلاقیت، افزایش رشد و اشتغال زایی است.

شناسایی استعدادهای پنهان و بهره مندی از ظرفیت کامل آنها برای رشد، ما را ملزم به نگاهی فراتر از چرخه کسب و کار و گزارش های فصلی می کند. آینده سرشار از پتانسیل است، به شرطی که به اندازه کافی هوشمند – و به اندازه کافی شجاع – باشیم تا آن را درک کنیم.

منبع: مجمع جهانی اقتصاد