فرصت های سرمایه گذاری در آفریقا

اقتصاد ایرانی: اکنون قاره آفریقا به واسطه رشد سالانه با میانگین ۵ درصد و جمعیت در حال رشد این فرصت را دارد تا به عنوان منطقه ای در حال ظهور برای سرمایه گذاری معرفی شود. علاوه بر این، رونق کسب و کارهای جدید مانند خدمات گوشی های همراه باعث شده تا در عرصه خدماتی هم جذاب به نظر بیاید. با این وجود قاره آفریقا می تواند در بخش هایی مانند کشاورزی و کسب و کارهای صنعتی رشد و توسعه یابد. البته این توسعه با نرخ رشد مثبت در یک دهه اخیر اثبات شده ولی متأسفانه بخش قابل توجهی از جامعه آفریقا آن را لمس نکرده است. به بیان دقیق تر، از هر دو نفر، یک نفر در فقر شدید به سر می برد و بیشترین نابرابری درآمدی در جهان در این منطقه حکم فرماست. علاوه بر این باید این نکته را افزود که بهره وری در میان تمامی بخش های تولیدی و صنعتی و حتی خدماتی پائین است. بهره وری پائین باعث شده تا نرخ اشتغال همراه با کیفیت محصولات کاهش یابد. تمامی روش های توسعه برای مناطق مختلف با عدم اطمینان روبرو هستند. در دهه های اخیر، برای خروج از فقر تمهیداتی مانند افزایش تولیدات کشاورزی و توسعه صنعت در دستور کار بوده است.

مجمع جهانی اقتصاد در تازه ترین گزارش خود به بررسی موضوع قدرت رقابت پذیری قاره آفریقا در سال ۲۰۱۵ پرداخته و آن را در دو بخش تدوین کرده است. بخش اول با عنوان "ارزیابی رقابت پذیری آفریقا"، دست بر روی بحث گذار ساختاری در قاره آفریقا گذاشته و اذعان می کند که باید ساختار تولیدی در بخش های مختلف اقتصادی را مورد بازبینی قرار داد تا وضعیت موجود یعنی بهره وری پائین در کل سیستم کاهش داد. برای مثال در کل منطقه آفریقا، سهم کشاورزی و صنعت در تولید ناخالص داخلی رو به کاهش است درحالیکه سهم بخش خدمات در اشتغال و تولید ناخالص داخلی در حال رشد است. شاخص رقابت پذیری جهانی (GCI)، اکثر کشورهای آفریقایی را در رده های پائین رقابت پذیری در جهان علیرغم نرخ رشد بالا شناسایی می کند. از بسیاری جهات، چالش های پیش روی آفریقا شبیه به چالش های سال ۱۹۹۸ (که شامل: مؤسسات ضعیف، نقص زیرساخت ها و سطح پائین بهداشت و آموزش) است. با اینکه در بخش گوشی های همراه و فناوری های مرتبط تحولی صورت گرفته ولی هنوز این منطقه نتوانسته در مقایسه با دیگر مناطق رقابت داشته باشد. تنها یک پنجم از جمعیت کل آفریقا از اینترنت (در مقایسه با ۳۰ درصد از آسیای جنوب شرقی، ۴۰ درصد در آمریکای لاتین و ۸۰ درصد در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی) استفاده می کنند. با توجه به این موضوع، این بخش از گزارش بر مسئله گذار ساختاری در آفریقا و چالش ها و فرصت های پیش روی این منطقه را مورد بحث قرار می دهد.

بخش دوم با عنوان "دوره گذار اقتصاد آفریقا" بر لزوم صنعتی شدن بخش های مختلف این منطقه به عنوان عامل اصلی توسعه یاد کرده است اما داده ها از آفریقا حکایت از داستان دیگری دارد. برای مثال؛ بخش کشاورزی بیش از نیمی از جمعیت قاره را در اختیار دارد ولی سهم ارزش افزوده آن در طی چهار دهه اخیر (از ۳۴ درصد در سال ۱۹۶۵ به ۲۰ درصد در سال ۲۰۱۰) کاهش یافته است. با همین سیر نوشتاری مطلب، این بخش با سه زیرمجموعه اضافه شده است. بخش ۲.۱ بر مسئله افزایش قدرت رقابت پذیری در بخش کشاورزی تأکید کرده است. با وجود وسعت زیاد دشت های کشاورزی، آفریقا با مشکل سوءتغذیه در بخش های مختلف جمعیتی و حجم بالای واردات مواد غذایی به منطقه مواجه است. دلیل این امر، بهره وری پائین بخش کشاورزی و یا تولید در حد داخلی باعث شده تا وابسته به کمک های خارجی باشد. در این بخش از گزارش، بیشترین تأکید بر توجه به ایجاد زنجیره ارزش کشاورزی به منظور افزایش سود کشاورزان آفریقایی و توسعه کسب و کار کشاورزی است. بخش بعدی به بررسی نقش خدمات در اقتصاد آفریقا و احتساب مزایای آن به عنوان شیوه ای برای صادرات پرداخته است. مقایسه قیمت بهای تمام شده با دیگر نقاط، این نکته را یادآور می شود که آفریقا تنها به سرمایه گذاری نیاز دارد تا در بخش خدمات مالی و کسب و کار خدماتی به موفقیت برسد. بخش آخر هم به استفاده از پتانسیل های زنجیره ارزش جهانی در آفریقا پرداخته است. در این بخش به نقاط قوت کشورهای آفریقایی در بخش های مختلف با بررسی ابعاد گوناگون پرداخته و تأکید می کند که همکاری و مشارکت این کشورهای منطقه می تواند زنجیره ارزش برای تولید و ارائه محصولی باکیفیت را افزایش دهد. این امر با توجه به قدرت آفریقا در بخش های مختلف کشاورزی و خدماتی می تواند مورد توجه دیگر کشورها برای سرمایه گذاری و تولید محصول با قیمتی کمتر باشد. در نهایت تأکید کرده که برای عملیاتی شدن توسعه آفریقا در بخش های مختلف باید بر چالش هایی مانند حمل و نقل و زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، افزایش کیفیت آموزش، کاهش موانع تجارت و قانون های حمایتی غلبه کند.

برای اطلاعات بیشتر می توانید بر روی گزارش زیر کلیک کنید.