تغییر اتمسفر مذاکرات

اقتصاد ایرانی: پس از دو روز فضای تنش آلود و نا امید کننده، اخبار رسیده از هتل کوبورگ وین حکایت از بازگشت خوش بینی به فضای مذاکرات دارد. در حالی که پس از ویدئو کنفرانس محرمانه باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده با جان کری، وزیر خارجه این کشور، به نظر می رسید واشنگتن از مواضع و تعهدات پیشین خود عقب نشینی کرده و مذاکرات را تا مرز شکست پیش برده است، اما جو مذاکرات از جمعه شب و با ابراز خشنودی طرفین از نتیجه آخرین گفت وگوها، تغییر کرد و مثبت شد. پس از آن جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید هم در سخنانی تاکید کرد که طرفین مذاکرات هیچ گاه تا این حد به یک توافق نزدیک نبوده اند. این در شرایطی است که دیروز همه وزرای خارجه کشورهای ۱+۵ به جز وزیر خارجه چین راهی وین شدند تا از نزدیک در جریان روند مذاکرات باشند. فدریکا موگرینی، هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم سفر خود به سربرنیتسا را لغو کرد و در وین ماند. فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان هم سفر مهم و تاریخی خود به کوبا را به تعویق انداخت و در کوبورگ ماند. موضوعی که می تواند نشانه ای از نزدیک بودن یک توافق باشد. همزمان یک دیپلمات ایرانی که نخواست نامش فاش شود هم گفت که «جو مذاکرات مثبت شده و ان شاءالله در مسیر توافق هستیم.»
به گزارش دنیای اقتصاد، در هتل کوبورگ وین، دوباره فضای خو ش بینی حاکم شده است و براساس اظهارنظرهایی که صورت می گیرد به احتمال بسیار زیاد تا پیش از روز دوشنبه یعنی آخرین ضرب الاجل تعیین شده، نتیجه مذاکرات اعلام خواهد شد. در شرایطی که مذاکرات روز پنج شنبه با تلخی در اظهارات مقامات ایران و آمریکا همراه بود در پایان روز جمعه جان کری، وزیر خارجه آمریکا از حل بخش قابل توجهی از مسائل باقی مانده و «پیشرفت» در مذاکرات خبر داد. درواقع دیپلمات های ارشد همگی از وجود پیشرفت در مذاکرات خبر داده اند؛ اما همزمان بر ادامه کار روی مسائل باقی مانده تاکید کردند. جان کری که روز شنبه برای شانزدهمین روز متوالی همچنان در محل مذاکرات به سر می برد، پس از مذاکره اش با محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی در پیامی در صفحه توییتر خود نوشت: «هنوز موضوعات دشواری داریم که باید حل کنیم.» همزمان کاخ سفید نیز اعلام کرد تاکنون هیچ گاه دو طرف به این اندازه به یک توافق نهایی نزدیک نبوده اند. یک دیپلمات ایرانی هم گفت که مذاکرات هسته ای از روز جمعه پیشرفت داشته است. روز شنبه روز شلوغ کوبورگ بود؛ محمدجواد ظریف و جان کری، وزرای خارجه ایران و آمریکا صبح شنبه برای بررسی آخرین وضعیت متن توافق و ضمائم و دیدگاه های طرفین مذاکره کننده تشکیل جلسه دادند. همچنین در این دیدار فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز حضور یافت. علی اکبر صالحی و ارنست مونیز هم به این نشست پیوستند. به گزارش «ایرنا»، ظریف و کری دو شخصیت محوری این مذاکرات فریادشان بلند است به طوری که گاهی صدای آنان را در خارج از فضای هتل «کوبورک» - محل مذاکرات- و خیمه های اطراف آن نیز می توان شنید و با چهره های مضطرب، نگران و پر از بیم و امید خبرنگاران و تصویربرداران مواجه شد. با وجود این اما بسیاری از ناظران بر این باورند که این تنش ها و بگو مگوها امری طبیعی است و بر فضای کلی حاکم بر مذاکرات تاثیر منفی نخواهد گذاشت و روند مذاکرات به سوی توافق نهایی و رسیدن به یک آرامش پس از توفان موجود به پیش خواهد رفت.

تلاش شبانه روزی در وین

این در شرایطی است که هم اکنون وزرای خارجه ایران و ۱+۵ به جز چین و روسیه در وین به سر می برند و گاهی برای انجام امور داخلی به پایتخت هایشان رفته و مجددا باز می گردند. قرار بود سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز روز گذشته به وین برود. با این حال اخبار بعدی حاکی از آن بود که لاوروف سفر خود را به امروز یکشنبه منتقل کرده است. همچنین فدریکا موگرینی، برنامه سفر خود به سربرنیتسا را لغو کرده و در وین مانده و سایر وزیران از جمله اشتاین مایر نیز برنامه سفر خود به کوبا را عقب انداختند. موگرینی در حساب توییتری خود نوشته که «شبانه روز برای دستیابی توافق تلاش می کنیم.» او در عین حال از مردم و دولت اتریش بابت این «مهمان نوازی طولانی» تشکر کرد. گفته می شد اگر رایزنی ها و مذاکرات نیم روز جمعه به نتیجه برسد، روز شنبه جلسه ۱+۵ یا ایران و ۱+۵ تشکیل می شود. روز گذشته مجید تخت روانچی، مذاکره کننده هسته ای و معاون وزیر خارجه که برای حضور در مراسم ترحیم مادر همسر خود به تهران سفر کرده بود نیز به محل مذاکرات بازگشت.

احتمال تمدید تا سپتامبر

باوجود تمدید چند باره مذاکره همچنان درخصوص پایان این گفت وگوها اما و اگر وجود دارد. همزمان با آنکه برخی منابع نزدیک به مذاکرات اعلام کرده اند که مذاکرات بیشتر از دوشنبه به طول نمی انجامد، براساس تحلیل های رسانه ای در صورتی که مذاکرات به هر دلیل تا دوشنبه به نتیجه نرسد احتمال تمدید آن تا اوایل سپتامبر پیش بینی می شود، در عین حال به نظر نمی آید کسی در وین به تمدید فکر کند. البته همزمان خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از دیپلمات ها درباره مذاکرات هسته ای وین نوشت که مشخص نیست مذاکره کنندگان قادر به نیل به توافق تا ضرب الاجل روز دوشنبه باشند.

خو ش بینی در کوبورگ

فضای خو ش بینی حاکم بر محل مذاکرات هسته ای از سخنان مقامات آمریکا قابل لمس است؛ در حالی که مهلت دستیابی به توافق در مذاکرات ایران و گروه ۱+۵تا روز دوشنبه ۲۲ تیرماه تمدید شده است، کاخ سفید اعلام کرد تاکنون هیچ گاه دو طرف به این اندازه به یک توافق نهایی نزدیک نبوده اند. به گزارش خبرگزاری رویترز، جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید در یک کنفرانس خبری گفت: «آمریکا و دیگر کشورهای عضو گروه ۱+۵ تاکنون هیچگاه به این اندازه به توافق نزدیک نبوده اند ولی صبر هیات آمریکایی نامحدود نیست.» سخنگوی کاخ سفید افزود: «باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، به هیات مذاکره کننده ایالات متحده گوشزد کرد تا زمانی که فکر می کنند مذاکرات مفید است، گفت وگوها را ادامه دهند.» همزمان جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز فضای مذاکرات در روز جمعه را «سازنده» خوانده و گفت: «برخی از مسائل باقی مانده را حل کردیم و پیشرفت داشتیم.» لورا روزن، خبرنگار المانیتور که در محل مذاکرات وین حضور دارد، در صفحه توییتر شخصی خود نقل قول هایی را از وزیر امور خارجه آمریکا منتشر کرد که خبر از پیشرفت هایی در مذاکرات اخیر در وین دارد. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، روزن همچنین در توئیت خود به نقل از وزیر امور خارجه آمریکا گفته است برخی از دشوارترین مسائل که بین دو طرف اختلاف وجود داشت، در دیدارهای جاشوا بلک، رئیس کمیته نظارت بر تحریم های سازمان ملل و آمریکا علیه ایران و پل ایروین، مدیر بخش عدم اشاعه شورای امنیت ملی آمریکا، حل و فصل شدند. در همین حال تحلیلگر کانال دوم تلویزیون رژیم صهیونیستی می گوید به دنبال امتیازات گسترده آمریکا و صرف نظر کردن آن از درخواست بازرسی های فوری از ایران، توافق هسته ای اوایل این هفته امضا خواهد شد.

ضرب الاجل ما را هدایت نمی کند

از سوی دیگر مارک تونر، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا ضمن تاکید بر ادامه حضور جان کری در محل مذاکرات، از پیشرفت های حاصل شده درخصوص توافق جامع خبر داد. تونر افزود: «با این حال چند مساله سخت هنوز حل نشده باقی مانده اند و به همین دلیل است که ما در روزهای آینده به کار خود ادامه می دهیم. » به گزارش «ایسنا»، او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر روز دوشنبه توافقی حاصل نشود چه اتفاقی خواهد افتاد، گفت: «اگر توافقی حاصل شود چیزی که ما روی آن کار می کنیم یک توافق خوب خواهد بود. ما این را بارها تکرار کرده ایم که نمی خواهیم ضرب الاجل ها ما را هدایت کنند. ما ترجیح می دهیم به بهترین توافق ممکن دست یابیم.» تونر ابراز امیدواری کرد که مذاکره کنندگان بتوانند مسائل باقی مانده را حل کنند.

گزارش شرمن برای اسرائیل

همزمان با آخرین روزهای گفت وگوهای هسته ای در وین و تلاش های رژیم اسرائیل برای به شکست کشاندن این مذاکرات، روزنامه جروزالم پست، گزارش داد تیم مذاکره کننده آمریکایی در مذاکرات هسته ای با ایران به مقام های رژیم صهیونیستی درباره وضعیت این مذاکرات گزارش داده است. این روزنامه نوشت، وندی شرمن، معاون امور سیاسی وزیر امور خارجه آمریکا که نقش مذاکره کننده ارشد این کشور در مذاکرات هسته ای با ایران را ایفا می کند اخیرا با یوسی کوهن، مشاور امنیت دولت اسرائیل گفت وگو داشته است. وندی شرمن پیش از این نیز در پایان ماه ژوئن زمانی که برای نخستین بار وارد شهر وین شد یوسی کوهن را در جریان مذاکرات قرار داد.

گره اصلی مذاکرات

تلاش های بی وقفه ایران و گروه ۱+۵ در وین و تمدید چند باره گفت وگوها حکایت از آن دارد که دو طرف نمی خواهند این مذاکرات با شکست مواجه شود. اما سوال اینجاست که مهم ترین موانعی که مذاکرات را از رسیدن به نتیجه تا به امروز بازداشته است، چیست. به گزارش پایگاه خبری الف، تلاش غرب برای دسترسی به مراکز نظامی ایران، طول مدت محدودیت هایی که علیه ایران اعمال می شود، چگونگی رفع تحریم ها و درخواست ایران برای لغو تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل از جمله مواردی است که در روزهای پایانی گفت وگوها، مذاکره کنندگان را با موانعی در رسیدن به توافق مواجه کرده است. این در شرایطی است که روز گذشته خبرگزاری ایتارتاس به نقل از یک دیپلمات غربی گزارش داد که ایران و ۱+۵ از دستیابی به راه حلی برای تحریم های تسلیحاتی ناکام ماندند.