چهره بازارمسکن پس از توافق هسته‌ای

اقتصاد ایرانی: نتیجه مذاکرات هسته ای ایران با شش قدرت جهانی و تأثیر آن بر بازارهای مختلف در این روزها نقل بسیاری از محافل است. اخباری که از محل برگزاری مذاکرات به گوش می رسد تاکنون تأثیر زیادی بر بازارهای داخلی و خارجی گذاشته است. درحالی که در کشور بازارهای طلا و ارز با کاهش قیمت و شاخص بورس با رشد چشمگیربه این اخبار واکنش نشان داده اند، بازارهای جهانی و منطقه ای نیز از آثار این مذاکرات دور نبوده اند. به طوری که بازار جهانی نفت با حساسیت بالایی اخبار مذاکرات را دنبال می کند و با انتشار اخبار مثبت شاخص قیمت ها را کاهش می دهد. اما در حوزه داخل بازار دیگری که بسیاری از مردم در انتظار تأثیر مذاکرات بر آن هستند، مسکن است.

به گزارش ایران، مسکن که نقش مهمی در رونق اقتصادی و معیشت مردم دارد در5/2 سال اخیر در رکود به سر می برد. اما نکته ای که کارشناسان و مسئولان بخش مسکن بر آن تأکید دارند این است که بازار مسکن مانند بازارهای دیگر تأثیر زودهنگامی از توافق هسته ای احتمالی نمی پذیرد و از طرف دیگر چون علت های رونق و رکود مسکن بیشتر داخلی است بنابراین موفقیت یا موفق نبودن مذاکرت نمی تواند تأثیر مثبت یا منفی آنی بر بازار مسکن داشته باشد.

اثرات رفع تحریم بر مسکن محدود است
حامد مظاهریان، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در خصوص تحرکات بازار مسکن با روند گفت و گوهای هسته ای گفت: بازار مسکن بر عکس بازارهای موازی در کوتاه مدت و میان مدت تحت تأثیر نتیجه مذاکرات قرار نمی گیرد و اثرات رفع تحریم بر بازار مسکن محدود است.
مظاهریان با اشاره به تأثیر قیمت زمین بر قیمت نهایی مسکن افزود: به عنوان مثال در تهران 60 درصد ارزش مسکن قیمت زمین آن است و این موضوعی است که در درون سرزمین است و تحریم در آن اثری ندارد. وی همچنین هزینه های ساخت را تحت تأثیر تورم عمومی دانست و افزود: قیمت و معاملات در بازار مسکن بیشتر به عوامل داخلی وابسته است تا خارجی، بنابراین پیش بینی این است که نتیجه مذاکرات تأثیر زیادی بر این بازار ندارد. با وجود این معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی معتقد است توافق هسته ای سرمایه گذاری در بخش مسکن را تحت تأثیر قرار می دهد که البته به خاطر اینکه موجودی مسکن در حال حاضر به اندازه کافی است احتمالاً در میان مدت سرمایه زیادی جذب مسکن نمی شود.
به گفته مظاهریان چون رونق بازارهای دیگر با توافق هسته ای بیشتر است سرمایه گذاران تمایل کمتری به ورود سرمایه در بخش مسکن دارند پس نباید در انتظار تغییراتی با نوسان شدید در بخش مسکن باشیم، البته در بلند مدت به علت بهبود فضای اقتصادی مسکن نیز از این فضا تأثیر می گیرد و باید منتظر رونق معاملات در سال بعد باشیم. وی گفت: مسکن از نظر تغییرات قیمتی سال آرامی را تا پایان سال دارد و همچون سال گذشته افزایش قیمت مسکن زیر تورم عمومی قرار دارد.

تأثیر توافق سال آینده در بازار مسکن نمود دارد
علی چگینی مدیرکل اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز معتقد است توافق هسته ای در میان مدت و کوتاه مدت تأثیر قیمتی بر مسکن ندارد و بعید است که قیمت ها در سال 94 نوسان زیادی به خاطر موفقیت یا موفق نبودن مذاکرات هسته ای تجربه کند.
وی افزود: البته با توافق هسته ای فضای کسب و کار در کشور بهبود می یابد بنابراین دور از انتظار نیست که شرایط بازار مسکن نیز تحت تأثیر فضای اقتصادی بهبود یابد. به گفته چگینی بهبود شرایط بازار مسکن در سال 95 نمایان می شود و رونق اقتصادی به افزایش تولید مسکن کمک خواهد کرد. وی ادامه داد: از طرف دیگر اگر مذاکرات به نتیجه دلخواه برسد وزارت راه و شهرسازی فرصت بهتری دارد تا برنامه ها و سیاست های خود را در بخش مسکن با تخصیص اعتبارات اجرایی کند.
چگینی در خصوص وضعیت مسکن در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات نیز اظهارکرد: بازار مسکن وابستگی خارجی ندارد و در چند سال گذشته مسکن به اندازه کافی تولید شده و بازار کمبودی از این نظر ندارد.
وی گفت: نتایج مذاکرات در کوتاه مدت تأثیری بر بازار مسکن ندارد اما می تواند در آینده به افزایش گرایش به معامله بینجامد که افزایش معاملات نیز ممکن است اندکی قیمت ها را افزایش دهد اما نباید در انتظار افزایش بالای قیمت در بخش مسکن باشیم.  چگینی خاطرنشان کرد: اثر مثبت مذاکرات بر بازار مسکن در طولانی مدت خواهد بود اما ممکن است به صورت موقت باعث تغییر بازیگران بازارهای دیگر از جمله ارز و بورس شود و فعلاً اثر مستقیم و کوتاه مدت بر بازار مسکن نخواهد داشت، چرا که باید ابتدا تأثیر مذاکرات بر اقتصاد دیده شود تا بعد از آن تأثیر بهبود شرایط اقتصادی بر مسکن نمایان شود و تغییرات در بازار مسکن رخ دهد.

تأثیر قطعی نتیجه مذاکرات بر مسکن
محمود جهانی، کارشناس مسکن با تأکید بر اینکه نتیجه مذاکرات هسته ای بر بازار مسکن نسبت به بازارهای دیگر با تأخیر خواهد بود گفت: البته نتیجه این مذاکرات بر بخش مسکن قطعی خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه در رکود بازار مسکن شرایط نقدینگی اجازه سرمایه گذاری در این بازار را نداد، افزود: نتیجه مذاکرات ابتدا تأثیر روانی اولیه بر بخش مسکن دارد و این تأثیر محدود است ولی بعد از چند ماه اثرگذاری خود را بیشتر نشان می دهد. وی با بیان اینکه با توافق هسته ای نخستین بازاری که بیشترین تأثیر مثبت را می گیرد بازار بورس است، گفت: در فاصله چند ماه بعد از توافق که شرایط نقدینگی و سرمایه گذار بهتر شود بازار مسکن نیز از توافق تأثیر می گیرد.
وی تصریح کرد: دوره های رونق و رکود در بخش مسکن به این ترتیب است که در هر دو دوره ابتدا معاملات است که از شرایط تأثیر می گیرد، بنابراین اگر توافق حاصل شود ابتدا معاملات مسکن رونق می گیرد که رونق معاملات با افزایش سرمایه گذاری صورت می گیرد.
وی گفت: افزایش سرمایه گذاری رونق و شوک رابه بازار مسکن وارد می کند و باعث تغییرات زیادی در این بازار می شود. به گفته جهانی بعد از افزایش معاملات و سرمایه گذاری در مرحله بعد تولید و تقاضا برای تولید و صدور پروانه ساختمانی بیشتر خواهد شد اما این حالت در سال آینده اتفاق می افتد یعنی بعد از افزایش معاملات و سرمایه گذاری که در سه ماهه پایانی سال باید در انتظار آن باشیم در سال 95 افزایش تولید مسکن رخ می دهد.  وی در خصوص تأثیر نتیجه مذاکرات بر قیمت مسکن تأکید کرد: اگر توافق حاصل شود و معاملات رونق بگیرد به طور طبیعی قیمت ها نیز تحت تأثیر قرار می گیرد و قیمت رشد می کند اما قطعاً شوک قیمتی در بازار مسکن نخواهیم داشت. وی اضافه کرد: به خاطر رکود قیمت مسکن در 5/2 سال گذشته 10 تا 15 درصد کاهش داشته است، بنابراین با رونق باید انتظار افزایش محدود قیمت ها را داشته باشیم.  به گفته جهانی بر اساس آمار بانک مرکزی نقدینگی در دوسال گذشته رشد داشته اما این نقدینگی در بخش مسکن فعال نبوده و در بخش های دیگر محبوس مانده است اما اگر با بهبود شرایط اقتصادی نقدینگی و سرمایه به سمت بازار مسکن حرکت کند شاهد ظهور دوران رونق مسکن بعد از توافق هسته ای خواهیم بود.