گمانه زنی در مورد نصف شدن یارانه‌ها !
اقتصاد ایرانی: روند حذف یارانه اقشار پردرآمد با سرعتی لاک پشتی پیش می رود و تاکنون یارانه دو میلیون نفر حذف شده است. هر چند برخی از مخالفان دولت مدعی هستند که با توجه به برگزاری انتخابات مجلس در سال جاری، دولت برای غربال یارانه بگیران مصمم نیست اما اظهارات سخنگوی دولت که یکشنبه در یک برنامه تلویزیونی سخن می گفت نشان می دهد که دولت بنا دارد حذف یارانه اقشار پردرآمد را با حداقل خطای ممکن جلو ببرد تا به اشتباه، نیازمندان دریافت یارانه حذف نشوند.
به گزارش آفتاب یزد، سخنگوی دولت گفت: به هرحال با توجه به این که بانک های اطلاعاتی تمامی اطلاعات را در اختیار نداشته و کامل نیستند در برخی موارد اشتباهاتی نیز اتفاق می افتد و ما نیز با راه اندازی سامانه فرصت شکایات مردم را فراهم کردیم، بنابراین حذف همراه با خطای ۲۰ هزار نفری در بین دو میلیون یارانه بگیر حذف شده چندان غیرمنطقی نیست.نوبخت در ادامه به هزینه های سنگین خرج شده از سال ۱۳۸۹ برای اجرای قانون هدفمندی یارانه ها تاکنون اشاره کرد و افزود: نه تنها براساس قانون هیچ رقمی به سمت تولید و یا خزانه دولت روانه نشد، بلکه در این مدت ۵۰ هزار میلیارد تومان از خزانه برداشت شده و به همراه تمامی منابع ناشی از افزایش حامل های انرژی صرف توزیع نقدی شده است.وی با اعلام این که دولت یازدهم با صرفه جویی انجام شده در منابع هدفمندی و بعد از آن غربالگری یارانه بگیران تاکنون ۴۸۰۰ میلیارد تومان به طرح تحول سلامت پرداخته و هزینه های درمان ارزان شده گفت: در حال حاضر با مراجعه به بیمارستان فقط شش درصد هزینه درمان پرداخت می شود در حالی که پیشتر مردم قبل از اعلام بیماری باید به صندوق بیمارستان ها مراجعه و ارقام میلیونی پرداخت می کردند.رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی در رابطه با این که چرا روند معکوس را در حذف یارانه بگیران در پیش نگرفته و به جای حذف پردرآمد ها، نیازمندان را شناسایی نکرده اند، گفت: این هم می تواند یکی از راه حل ها باشد که تنها افراد تحت پوشش و مورد حمایت را یارانه بدهیم اما در این بین باید توجه داشت که ما باید یارانه ۶۶ میلیون نفر را حذف می کردیم و فقط به ۱۰ میلیون نفر تحت پوشش یارانه نقدی می پرداختیم. آنگاه افراد نیازمندی که تحت پوشش سازمان بهزیستی و یا کمیته امداد امام خمینی (ره) و سایر بخش های پوششی نیستند، ولی در بین آن ۶۶ میلیون نفر دیگر قرار دارند حذف می شدند.نوبخت تصریح کرد: برای ما گواراتر این است که پردرآمد ها تا هنگام شناسایی و حذف یارانه بگیرند، ولی یارانه نیازمندانی که تحت پوشش نیستند حذف نشود، چرا که در بین آنها افراد نیازمندی وجود دارند که گزارش های ما نشان می دهد ساعتی قبل از واریز یارانه نقدی پای دستگاه های خودپرداز منتظر می ایستند.
باید فقط به سه دهک یارانه داد
مهدی پازوکی اقتصاددان ضمن دفاع از اظهارات نوبخت گفت که حذف یارانه اقشار پردرآمد نیازمند داشتن بانک های اطلاعاتی دقیق و کامل است. وی تصریح کرد: اینکه دولت افراد پردرآمد را شناسایی تا بدین وسیله یارانه آنها را حذف کند کار خوبی است.پازوکی گفت: هدفمندی یارانه ها از همان آغاز اجرا توسط دولت قبل به بدترین شکل ممکن اجرا شد. در حال حاضر نزدیک به ۹۸ درصد از مردم کشور یارانه می گیرند. این سیستم پرداخت یارانه نقدی کاملا اشتباه است. وی افزود: من اعتقاد دارم که اصولا یارانه نقدی فقط و فقط باید حداکثر به سه دهک پایین جامعه پرداخت شود. به عبارت ساده تر یارانه باید فقط به افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی داده شود. پازوکی در پاسخ به این سوال که برای شتاب بخشیدن به روند حذف یارانه پردرآمدها باید چه راهکارهایی را انتخاب کرد؟ گفت: برای این کار نیاز به پایگاه های اطلاعاتی دقیق و کامل داریم. خود آقای نوبخت هم گفته است که هنوز بانک های اطلاعاتی کامل و دقیقی در اختیار دولت نیست. من این نگرانی را دارم که اگر بانک های اطلاعاتی دولت جامع و کامل نباشد تندروهای سیاسی مخالف دولت از این موضوع سوء استفاده کنند. من با حذف کامل یارانه ها موافق هستم و معتقدم که یارانه باید فقط به افراد پوشش کمیته امداد و بهزیستی پرداخت شود. اما در عین حال بر این عقیده ام که زمان حذف کامل یارانه ها شهریور ۹۶ باید باشد زیرا ممکن است تندروهای سیاسی مخالف دولت از برخی اشتباهات در حذف یارانه ها برای مقابله و تخریب دولت استفاده کنند.در عین حال در شرایط کنونی حذف یارانه اقشار پردرآمد باید ادامه پیدا کند.
آیا یارانه نقدی ۲۰ هزارتومان می شود؟
از سوی دیگر سایت اصولگرای تابناک با اشاره به اظهارات نوبخت در تحلیلی نوشت:از خلال سخنان نوبخت می توان به خوبی برنامه های دولت روحانی در رستاخیر هدفمندی یارانه ها در فاز سوم را بیرون کشید. دولت که از مدتها پیش عزم خود را برای کم کردن شر یارانه نقدی جزم کرده است، از مدتی پیش مقدمات اجرای سناریوی یارانه ای جدید را فراهم کرده و به احتمال بسیار و بنا به فرمول جدید برای ادامه هدفمندی یارانه ها گام برخواهد داشت.اولین نکته در این سناریو به احتمال بسیار مدنظر قرار دادن ماده هفت قانون هدفمندی یارانه ها به همان شکلی است که در متن صریح قانون آمده است: ۵۰ درصد درآمد حاصل از آزادسازی قیمت ها برای پرداخت نقدی و خدمات تامین اجتماعی از جمله مسکن محرومان و طرح های سلامت اجتماعی.این موضوعی است که نوبخت نیز به آن اشاره کرده و البته در کنار آن موضوع ماده هشت قانون یعنی حمایت از بنگاه های تولیدی را نیز مد نظر قرار داده است.سه ضلعی دولت برای این منظور از چند ماه پیش فعالیت خود را به شدت آغاز کرده است. این سه ضلعی عبارت اند از: سازمان مدیریت و برنامه ریزی به ریاست نوبخت، که کار برنامه ریزی و تدوین استراتژی و مدیریت را بر عهده دارد، وزارت اقتصاد با سکانداری طیب نیا، که عملا با طرح هایی در زمینه شفاف سازی اطلاعات اقتصادی، بستر ساز این سناریو و تامین کننده زیر ساخت های اطلاعاتی و اجرایی آن است و در نهایت ضلع سوم یعنی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با هدایت علی ربیعی، که بازوی اجرایی این مثلث در مواردی نظیر حذف یارانه بگیران و اقدامات اجرایی بعدی طبق اطلاعات وزارت اقتصاد و استراتژی سازمان مدیریت و برنامه ریزی است. این سه ضلعی با پیگیری ها و دستورهای مستقیم روحانی، وظیفه حساس و خطیر دو نیم کردن مصیبت عظمای یا همان یارانه نقدی را بر عهده دارند؛ دو نیم کردنی که نوبخت به آن اشاره کرد و احتمالا نتیجه آن کاهش رقم یارانه نقدی به حدود ۲۰ هزار تومان خواهد بود البته این موضوع پیامدهای اقتصادی و اجتماعی خاص خود را نیز دارد که به احتمال بسیار سازمان مدیریت و برنامه ریزی مسئول مدیریت این آثار و عواقب است. بدون شک برای کاهش یارانه نقدی به نصف رقم فعلی، الزام اول دولت به کاهش هزینه های جانبی خانوار است که راهکار اصلی آن را باید در تامین خدمات اجتماعی گسترده و تسهیلات دیگر دنبال کرد.اما پرسش اساسی پیش روی دولت و مردم این است که آیا این خدمات و راهکارها با توجه به زیرساخت های فعلی قابلیت اجرایی دارد یا نه و آیا هزینه های آن ها از پرداخت یارانه نقدی کمتر است یا خیر؟
نتیجه گیری
به هر حال اینکه دولت چه راهکاری برای ادامه هدفمندی داشته باشد هنوز مشخص نیست. اما یک موضوع روشن است و آن این است که ادامه هدفمندی به روال کنونی نه به مصلحت است و نه دولت خواهان آن است. به هر حال باید منتظر ماند تا معلوم شود هدفمندی در آینده با چه تغییراتی اجرا می شود.
