بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : سه شنبه 31 شهريور 1394      12:29

مشکل جدی در منابع اقتصادی دولت

اقتصاد ایرانی: دسترسی آسان به بخش خدمات سلامت یکی از خواسته های به حق مردم در سراسر دنیاست، حتی اصل ۲۹ قانون اساسی دسترسی عادلانه به خدمات سلامت را وظایف دولت برشمرده است. با صراحت قانون مسوولان باید اطمینان حاصل کنند که دارو برای بیماران و توان تهیه دارو وجود دارد.
بیماران باید دسترسی عادلانه به بخش سلامت داشته باشند و خدمات برای تمام افراد جامعه یکسان باشد، به گونه یی که سیاست ها انجام شود و امکان بهره مندی برای نیازمندان بخش سلامت توزیع شود.
مهم ترین پیامد ایجاد دسترسی یکسان به خدمات ارتقای سطح سلامت است. حداکثر کارآمدی و عدالت انتظاری است که جامعه از بخش سلامت دارد.
به گزارش تعادل، اگر به سمت عدالت صرف برویم کفه کارآمدی پایین خواهد آمد و اگر کارآمد کامل باشد مسلما در برخی موارد عدالت را زیر پا خواهد گذاشت. برای تعادل بین این دو بخش متولیان بخش سلامت باید کیفیت خدمات را ارتقا داده و دسترسی یکسان را در دستور کار خود قرار دهند. دارو هم در بحث خدمات یکسان جای می گیرد. تقریبا یک سوم جمعیت دنیا به خدمات دارویی دسترسی ندارند و متاسفانه در کشورهای حوزه منطقه ما حدود ۵۰ تا ۹۰ درصد پرداخت از جیب مردم است. البته باید اذعان داشت که در کشور ما این عدد بسیار پایین است. در کشورهای امریکای لاتین ۳۵ درصد، آسیایی ۱۰ درصد پوشش بیمه یی وجود دارد و در کشورهای آفریقا فقط ۸ درصد. نخستین کنگره کشوری آکادمی اقتصاد سلامت با رویکرد دسترسی عادلانه و آسان به سلامت به میزبانی سازمان غذا و دارو در دو روز برگزار می شود. در روز اول این کنگره میزبان شخصیت های مهم سیاسی و سلامت هستند. آیت الله هاشمی رفسنجانی (رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام)، دکتر سیدحسن هاشمی قاضی زاده (وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی)، دکتر رسول دیناروند (رییس سازمان غذا و دارو) و معاونان شان در این نشست حضور به هم رساندند.
در این جلسه میهمانان خارجی هم کم نبودند. شاید میهمانانی که ایران را بازار هدف سرمایه گذاری خود قرار داده اند. نخستین سخنران این نشست دکتر دیناروند رییس سازمان غذا و دارو بود.

تراز اقتصاد دارویی را مثبت می کنیم
دیناروند بااشاره به اینکه تم این همایش البته عمدتا دارویی خواهد بود و اقتصاد دارو مورد توجه خواهد بود، می افزاید: «واقعیت این است که بازار دارو در جهان بسیار گسترده است. سال گذشته، گردش مالی بازار دارو از ۱۰۰۰ میلیارد دلار عبور کرد و کشور ما هم با جمعیت حدود یک درصدی از کل جمعیت جهان، حدود ۰.۴ درصد از این بازار را دراختیار دارد. بازار داخلی ما نیز حدود ۴ میلیارد دلار است که به نسبت جمعیت ما، سهم بازار کمتر است. ولی اگر شاخص دیگری را درنظر بگیریم که سهم هزینه های دارویی در کل هزینه های سلامت است، این نسبت در ایران حدود ۱۵ درصد است که در مقایسه با کشورهای دیگر، مطلوب است. نه از نظر میزان، چراکه هرقدر این عدد بالاتر باشد، وضعیت نامناسب تر تلقی می شود و نشان دهنده این است که آن کشور در سلامت هزینه کمتری کرده است.»
رییس سازمان غذا و دارو بر این باور است که کشورهایی که جایگاه خوبی در بحث سلامت دارند، سهم هزینه دارو در کل هزینه های بخش سلامت شان حدود ۱۰  درصد است.
«همین نسبت در کشورهای فقیر آفریقایی، به ۷۰ درصد هم می رسد و این یعنی سرمایه گذاری این کشورها در حوزه سلامت به قدری پایین است که ۷۰ درصد از هزینه های آنها برای تامین دارو صرف می شود، ضمن آنکه هزینه های دارویی این کشورها، نسبت به نرم های جهانی پایین است. این نسبت در ایران انصافا مطلوب است و ما سعی می کنیم این نسبت را به کمتر از ۱۵ درصد هم برسانیم. از نظر شاخص ها در وضعیتی قرار داریم که نسبت به تولید ناخالص داخلی ما همخوانی دارد.» این را هم دکتر دیناروند می گوید و ادامه می دهد: «از دو دیدگاه می توان دارو را در اقتصاد سلامت بررسی کرد؛ اول اینکه دارو می تواند موتوری در توسعه اقتصادی و علمی و فناوری باشد. کشورهایی وجود دارند که بخش مهمی از تولید ناخالص داخلی آنها متکی به صنعت داروسازی است و نخستین رقم صادرات شان داروست. به عبارتی دارو به عنوان مهم ترین محور و موتور صادراتی اقتصاد آنها شناخته می شود. در مقابل کشورهایی هم وجود دارند که دقیقا برعکس، دارو عامل نگرانی و دغدغه آنهاست و کمبود آن و مسائلی که درمورد عدالت در بحث دارو وجود دارد، به پسرفت آنها بینجامد.»
رییس سازمان غذا و دارو در ادامه با بیان اینکه در ایران ما دو نگاه در این مورد داریم، تاکید می کند: «براساس این دو دیدگاه برنامه ریزی می کنیم؛ اول اینکه تا سال ۱۴۰۴، تراز تجاری دارو در کشور مثبت شود. این بدان معناست که ما از یک طرف تمام همت خود را بر توسعه علم، فناوری و صنعت در حوزه دارو بگذاریم تا بتوانیم از محاسن تجاری آن استفاده کنیم، به همین دلیل باید سرمایه گذاری کنیم. در حال حاضر تراز تجاری ما در حوزه دارو منفی است. واردات ما حدود یک میلیارد دلار بوده و صادرات مان حدود ۲۰۰ میلیون دلار. در سال ۱۴۰۴ این باید مثبت باشد. دیدگاه دوم این است که ما می خواهیم سهم تولید کننده داخلی از کل بازار دارویی کشور، حداقل به ۷۵ درصد از کل بازار برسد. این عدد در سال گذشته حدود ۶۷ درصد بوده، به عبارتی تقریبا دوسوم بازار داخلی ما وابسته به تولیدات داخلی بوده است. هدف ما هم این است که تولیدات داخلی در بازار را به سه چهارم برسانیم. مقصد دیگری که مورد توجه شخص وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است و در سند بیماری های غیرواگیر این وزارتخانه تنظیم شده، بحث دسترسی عادلانه به داروست. ما در حال حاضر داروهایی داریم که دسترسی عادلانه به آنها وجود ندارد. دلیل آن هم می تواند عدم حمایت های لازم ازسوی دولت باشد یا درمورد بعضی داروها قیمت منطقی نبوده است
وی به عنوان جمع بندی صحبت هایش می گوید: «در چارچوب سیاست های کلی کشورمان و توصیه های سازمان WHO، سعی داریم مسائلی ازقبیل دسترسی، قابلیت قدرت خرید مردم و چیزهایی از این دست را بیشتر مورد توجه قرار دهیم.»

دسترسی به تجهیزات مرغوب پس از تحریم
پس از دیناروند، نوبت به وزیر دولت تدبیر و امید می رسد که پشت تریبون قرار گیرد. دکتر سیدحسن قاضی زاده هاشمی می گوید: «نگاه دولت ها به موضوع سلامت مردم متفاوت است اما به طور کلی دولت ها در این مورد به دو دسته تقسیم می شوند؛ گروهی عقیده دارند که مردم و سلامت آنها نیازمند توجه ویژه است و بنابراین هزینه کرد در این بخش را نوعی سرمایه گذاری می دانند، مثل آموزش وپرورش. بعضی هم افتخار می کنند که جاده و کارخانه و امثال آن بسازند، چراکه اینها بر جای می مانند، اما دارو و تجهیزات، حداکثر از معلولیت جلوگیری می کند و بعد اثر ظاهری شان از بین می رود، این هم چیزی نیست که دولتی که ظاهربین باشد بتواند به آن افتخار کند.»
او می افزاید: «ما خوشحالیم که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سلامت به عنوان حقی اساسی و همگانی دیده شده و دسترسی به آن را وظیفه دولت ها تعیین کرده اند. دولت موظف شده و دولت ها و مجالسی که آمده اند و رفته اند، هر کدام به فراخور درکی که از قانون اساسی داشته اند، خوب یا بد اثری از خودشان در این زمینه به جا گذاشته اند. دولت یازدهم هم به دلیل وعده هایی که رییس جمهور در دوران تبلیغات برای انتخابات ریاست جمهوری بر آن تاکید داشت، به این حوزه ورود پیدا کرد. به نظر هم می رسد که مردم و گروه های مختلف سیاسی و اجتماعی، از طرح تحول سلامت، رضایتمندی نسبی داشته اند. یکی از اتفاقاتی که در دوره بعد از تحریم رخ خواهد داد این است که مردم ما به داروها و تجهیزات پزشکی مرغوب تر و با کیفیت تر دسترسی خواهند داشت و از سمومی در کشاورزی استفاده خواهد شد که کیفیت بیشتری داشته باشد.»
 وزیر بهداشت بااشاره به اینکه ادعا می شد که دارو در فهرست تحریم ها نیست، تاکید می کند: «اما عملا حتی دارو هم تحریم بود و ما امیدواریم که به زودی این مسائل هم مرتفع شود.
در عین حال، فرصت سرمایه گذاری در بخش سلامت برای کمپانی های بزرگ خارجی هم فراهم است. ایران کشوری است که در نقطه بسیار مهمی از جهان واقع شده و توانایی های بسیار زیادی دارد. ما در حوزه علم و فناوری هم در منطقه بی نظیر هستیم، آن هم باوجود اینکه بیش از۴ دهه است ما را تحت فشار گذاشته اند. علاوه بر این به نظر من سرمایه گذاری در ایران، سرمایه گذاری در یک کشور ۸۰ میلیونی نیست، بلکه سرمایه گذاری در منطقه یی است که ایران در آینده نقش بسیار محوری در پیشرفت آن خواهد داشت. ما باید امکان سرمایه گذاری های مشترک را هم فراهم کنیم که دقیقا در مسیر اقتصاد درونزایی است که همان اقتصاد مقاومتی است. امیدوارم در کمتر از ۲ ماه آینده، بتوانیم در وزارت بهداشت، همه فرصت های سرمایه گذاری را چه در بخش سرمایه گذاری داخلی و چه در بخش سرمایه گذاری خارجی در یک همایش مفصل، به تصویر بکشیم و از این رهگذر بتوانیم مشکلات حوزه سلامت را مرتفع کنیم. حاصل چنین جلساتی باید به وجود آمدن فرصت های عینی سرمایه گذاری در ایران باشد اما سرمایه گذاران فقط هم نباید به بازار ایران فکر کنند، بلکه باید کشورهای اطراف و بازارهای بین المللی را هم درنظر داشته باشیم.»

هزینه سلامت در دنیا رو به افزایش است
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام میهمان نخستین کنگره کشوری آکادمی اقتصاد سلامت نیز با تاکید بر اینکه اعتدال باید در همه زمینه ها سرلوحه کارها باشد سخنان خود را آغاز کرد.
آیت الله هاشمی رفسنجانی به سالگرد آغاز هفته دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: جنگی بر مردم ایران تحمیل شده بود که بی نظیر بود، چون شرق، غرب و ارتجاع منطقه، پشت سر شخصیت بیمار و جلاد صدام قرار گرفته بودند تا انقلاب نوپای مردم ایران را بشکنند.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با یادآوری دلاوری های مردم و فرزندان این آب و خاک در طول ۸ سال دفاع مقدس، گفت: سرانجام پیروزی سیاسی ایران در سازمان ملل ثبت شد.
هاشمی رفسنجانی به نقش پزشکان در طول سال های جنگ اشاره کرد و گفت: چون خودم فرمانده جنگ بودم، می دیدم که پزشکان چه اقدامات حیاتی و ارزشمندی در خطوط مقدم، درمانگاه های صحرایی و بیمارستان ها ارائه می کردند.
وی در ادامه سخنان خویش به موضوع کنگره پرداخت و با بیان این سخن پیامبر(ص) که «نعمتان مجهولتان الصّحه و الامان»، سلامت و امنیت را دو نعمت مانند آب و هوا در زندگی انسان ها دانست و گفت: باید بیشتر قدر این نعمت را بدانیم.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید مجدد بر اهمیت سلامت در زندگی فردی و اجتماعی انسان ها، به پیشرفت برنامه بهداشت و درمان در کشورهای اروپایی ازجمله آلمان اشاره کرد و گفت: با توجه به رشد علمی، داروها و مباحث مربوط به سلامت، باید به روز باشد.
وی افزود: اگر امروز به زندگی در همه ابعاد آن توجه کنیم، متوجه می شویم که اعتدال باید در همه زمینه ها سرلوحه کارها باشد.
وی با بیان شروط انفاق درست، اقتصاد سلامت را برای جامعه بسیار مهم دانست و با یادآوری نقش داروها و بیمه ها در اقتصاد سلامت، گفت: هزینه سلامت در دنیا رو به افزایش است و مسوولان باید برنامه ریزی کنند تا این هزینه ها متعادل شود.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به راه هایی که بعضی از کشورهای جهان برای کم کردن هزینه های سلامت و از طریق بیمه های تامین اجتماعی پیموده اند، گفت: اگرچه بیمه جامع تامین اجتماعی، خوراک، مسکن، درمان، شغل و تحصیل را شامل می شود، اما دارو و تحصیل با توجه به نقشی که در زندگی دارند، اهمیت بیشتری دارند.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش دیگری از سخنان خویش با ملامت تبعیض انسان ها در برخورداری از تحصیل و دارو، گفت: باید همه انسان ها بتوانند آنچه را که حق طبیعی آنهاست، داشته باشند و یکی از کارهای خوب دنیا در این مسیر بیمه های تامین اجتماعی است.
هاشمی رفسنجانی با تشریح برنامه های استعماری بعضی از کشورها که با چپاول منابع و منافع ملت ها، سرمایه هایی برای خود جمع کرده اند، گفت: پس از آن است که امنیت انسان ها توسط انواع تروریست ها که دستاورد نامبارک استبداد و استعمار است، مخدوش شده است.
وی با یادآوری سخنان خویش در گفت وگو با مسوولان یکی از سازمان های جهانی، گفت: به ایشان گفتم که تروریست ها به خاطر ظلم شما ایجاد شده اند که مثلث استعمار، استبداد و تندروی را خلق کردید.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر این نکته که استعمار و استبداد مکمل و حامی همدیگر در چپاول منابع ملت ها هستند، گفت: وقتی مردم به ستوه می آیند و برمی خیزند، همین استبداد و استعمار با مجموعه عوامل خویش، تندروها را به جان مردم می اندازند که اوضاع مردم مصر بهترین مصداق این شیوه است. پس از سقوط قذافی هم شهرها و روستاهای لیبی خاستگاه تروریست ها شده و امنیت دیگر کشورهای منطقه را هم تحت الشعاع قرار داده است.
وی با ابراز نگرانی از تشدید ناامنی ها در کشورهای منطقه و با اشاره به برقراری امنیت در جمهوری اسلامی ایران گفت: این امنیت مرهون اراده مردم است که اگر نتوانیم خواسته های این مردم را برآورده کنیم، دشمنان کینه جو و دست های مرموز، درصدد ایجاد ناامنی در کشور هستند. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به حضور داعش و دیگر تروریست ها در شرق و غرب کشور، گفت: هشدار ایران که اگر به ۳۵ کیلومتری کشور نزدیک شوند، نابود می شوند، آنان را سر جای خود نشاند. وی در بخش دیگری از سخنان خویش، به تصویب سیاست های کلی سلامت در مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و گفت: شما متخصصان با نگاه به اصول و سیاست های کلی، می توانید برنامه ریزی کنید.
هاشمی رفسنجانی ابراز نارضایتی از عملکرد عده یی که به اسم انقلاب و اسلام در مسیر بررسی برجام سنگ اندازی می کنند، گفت: با توجه به سفر آمانو به ایران که قبلا به امریکا و کنگره رفته بود و در سفر به ایران در کمیسیون برجام مجلس نیز حضور یافت، باید برای اجرای توافقنامه، هر دو طرف جدی باشند؛ البته آنها عجله یی برای برداشتن تحریم ندارند ولی این تحریم ها ظالمانه است و حداقل برای تامین نیازهای پزشکی باید تحریم ها را از بین ببریم. اگر برنامه مذاکرات به نتیجه مطلوب برسد، آنها باید تحریم ها را لغو کنند، همان گونه که شورای امنیت در نیم ساعت ۶ قطعنامه را برداشت. وی در پایان سخنان خویش گفت: امیدوارم نتیجه بحث شما در کنگره کشوری آکادمی اقتصاد سلامت، راه های عملی امکان پذیر در راستای سلامت کشور باشد.

دولت باید نظارت داشته باشد نه دخالت
حمیدرضا راسخ دبیر این کنگره در حاشیه این کنگره کشوری می گوید: ما محور اصلی در این همایش داریم. محور اول بیمه ها و روند فعالیت آنهاست. بخش بعدی درخصوص تامین منابع است برای ارائه خدمات سلامت. منابع ما مثل تمام کشورهای دیگر محدود و انتظارات مردم در سراسر دنیا به حداکثر رسیده است. اینکه بین این دو توازن به وجود آید محور اصلی این همایش است. قیمت گذاری دارو هم دیگر محور این همایش است.
ریاست گروه مدیریت و اقتصاد دارو دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به این سوال که به قیمت گذاری تجهیزات پزشکی و دارو توسط دولت انتقاداتی وارد است و باید قیمت را بازار تعیین کند، پاسخ می دهد: «در مورد کالاهای عمومی می توان با این دید نگاه کرد که عرضه و تقاضا قیمت بازار را تعیین می کند اما در مورد دارو این موضوع کمی متفاوت است؛ زیرا دارو یک کالای استراتژیک محسوب می شود. در مورد تجهیزات پزشکی هم به مورد آن بستگی دارد. دولت باید بر قیمت دارو و تجهیزات پزشکی نظارت داشته باشد. اما این نظارت به آن معنا نیست که دخالت کند. اگر سلامت مردم به خطر بیفتد، حاضرند همه دارایی خود را فدای سلامت خود کنند و این می تواند خطرناک باشد زیرا می تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. اگر پرسنل پزشکی بدانند که مردم حاضرند همه چیز خود را بدهند ممکن است بعضی مواقع سوءاستفاده کنند، حتی در کشورهای پیشرفته و کشورهایی که اقتصادشان باز است؛ این مساله باعث شده که آنها هم کنترل ها و ابزار بر قیمت گذاری غذا و خدمات سلامت را داشته باشند.
وی در مورد وضعیت بیمه های ایران می افزاید: «هر وقت این توازنی که در اول صحبت هایم مطرح کردم، به هم بخورد، یا سلامت مردم به خطر می افتد، یا منابع اقتصادی دولت دچار تهدید می شود. ما در قسمت دوم مشکل جدی داریم. یعنی متاسفانه توازن در دوره های گذشته دچار مداخله جدی توسط دولت شد، بدون آنکه نگاه اقتصادی به آن شود و در حال حاضر منابع و تامین آن دچار چالش شده است. یکی از بحث های جدی ما در این مورد خواهد بود اما اینکه امیدوار باشیم با یک همایش علمی بتوانیم جهش اساسی در عملکرد داشته باشیم، توقع زیادی است.»


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir