شش ماه دیگر نفت به اقتصاد امید می دهد؟

اقتصاد ایرانی: قیمت نفت در شش ماه نخست امسال روند رو به کاهشی را تجربه کرد.درحالی که اوپک میانگین فروش قیمت نفت ایران در سال ۲۰۱۴ را نزدیک به ۱۰۰ دلار اعلام کرده بود و دولت بودجه سال ۹۳ را برمبنای نفت ۹۵ دلاری بسته بود،انتظار می رفت که قیمت ها در حوالی ۹۰ تا ۱۰۰ دلار بماند. با این حال یک سناریوی بدبینانه می گفت قیمت نفت در سال ۹۴ رو به کاهش خواهد بود، از همین رو بود که دولت بودجه سال ۹۴ را انقباضی و برمبنای دلار ۵۳ دلار نهایی کرد.

به قیمت خبرآنلاین، دولت انتظار داشت، ما به تفاوت قیمت پیش بینی شده با قیمت واقعی که ۴۰ دلار می شود، را روانه صندوق توسعه ملی کند،اما این اتفاق نیفتاد.نفت از همان روزهای اول فروردین بنای ناسازگاری گذاشت. سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در آخرین گزارش سال ۲۰۱۴ خود از کاهش ۱۵.۴۷ دلاری قیمت نفت ایران در آخرین ماه سال ۲۰۱۴ (آذر ۹۳) خبرداده بود؛ هر بشکه نفت ایران در سال ۲۰۱۴ به طور متوسط ۹۶.۱۸ دلار فروخته شده بود که نسبت به سال ۲۰۱۳ بیش از ۹.۵ دلار کمتر گزارش شد.

حالا شش ماه گذشته است؛ اگرچه بسیاری از پیش بینی ها از افزایش بهای نفت در نیمه دوم سال جاری و اوایل سال آینده میلادی خبر می دهند، اما دولت بودجه سال آینده را کمتر از ارقام سال جاری پیش بینی کرده است.محمدباقر نوبخت رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می گوید دولت در سال آینده قیمت نفت را در بودجه براساس یکی از سه سناریو نفت ۴۲/۴۵/۵۰ دلاری تدوین خواهد کرد.

متوسط قیمت نفت در شش ماهه نخست امسال برابر قیمت پیش بینی شده در بودجه است. اگر نفت از ارقام پیش بینی شده در بودجه امسال بیشتر باشد، از نگرانی های هزینه ای خواهد کاست. در غیر اینصورت دولت ناچار به ارایه متمم برای جبران کسری بودجه خواهد بود.

فروردین ساختار شکن

نفت در فروردین سال ۹۴ با قیمت هایی که ثبت کرد،به بودجه ایران عملا گفت قصد ندارد پیش بینی های کارشناسانش را محقق کند. پس از اعلام نتیجه مذاکرات، بهای نفت برنت در بازارهای جهانی با دو دلار و ۱۵ سنت ( ۳.۸ درصد) کاهش به ۵۴ دلار و ۹۵ سنت در هر بشکه رسید و نفت سبک آمریکا نیز با ۹۵ سنت (دو درصد) کاهش ۴۹ دلار و ۱۴ سنت در هر بشکه معامله شد.

قیمت نفت ایران همزمان در بازارهای جهانی بیش از ۳ دلار کاهش یافت. به طوری که قیمت نفت خام سبک و سنگین ایران در بازارهای جهانی به ترتیب با ۳ دلار و ۱۳ سنت و ۳ دلار و ۳۲ سنت کاهش به ۴۹ دلار و ۹۹ سنت و ۴۷ دلار و ۴۹ سنت برای هر بشکه رسید.

اردیبهشت مبهم

اواخر اردیبهشت ماه ماراتن مذاکرات هسته ای برای رسیدن به نتیجه نهایی آغاز شد.نفت تحت تاثیر مذاکرات، روزهای مبهمی را پشت سر می گذاشت. هیچ کارشناسی به طور قطع نمی توانست چند روز بعد بازار نفت را پیش بینی کند. با این حال احتمال به نتیجه رسیدن مذاکرات قیمت نفت را نسبت به اردیبهشت اندکی افزایش داد. قیمت سبد نفتی اوپک ۶۰ دلار و ۹۲ سنت به ازای هر بشکه به فروش رفت.

قیمت نفت خام سبک ایران  ۶۱ دلار و ۶۴ سنت برای هر بشکه رسید و به نسبت فروردین نومید کننده، قیمت بیش از ۶۰ دلار برای هر بشکه به ثبت رسید. میانگین قیمت نفت از ابتدای سال تا اردیبهشت ۵۲ دلار و ۱۱ سنت برای هر بشکه شد.

همچنین قیمت نفت خام سنگین ایران با ۲ دلار و ۱۰ سنت افزایش به ۵۹ دلار و ۳۹ سنت برای هر بشکه رسید، میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای سال تا آخر اردیبهشت ۴۹ دلار و ۸۱ سنت برای هر بشکه گزارش شد. اوپک نیز میانگین قیمت نفت ایران در ماه آوریل به بشکه ای ۵۶.۲۶ دلار را اعلام کرد.

سراشیبی خرداد

خرداد،ماه نفس گیر مذاکرات هسته ای قیمت جهانی نفت و به تبع آن قیمت نفت ایران از نیمه سال ۲۰۱۴ روندی نزولی را طی کرد. در حالی که اوپک متوسط قیمت نفت سنگین ایران در ۷ ماهه نخست ۲۰۱۵ میلادی را ۵۱.۰۵ دلار گزارش می کرد، متوسط قیمت نفت در خرداد ماه به ۵۴.۲۸ دلار رسیده است.

برپایه گزارشی که اوپک منتشر کرد،صادرات روزانه ۱.۲ میلیون بشکه ای نفت ایران طی ماه های ژانویه تا جولای که برابر با دی ۹۳ تا تیر ۹۴ بود، کل درآمد نفتی ایران در این دوره ۱۳.۶۷۸ میلیارد دلار برآورد شد. این سازمان نوشت:" چنانچه قیمت نفت در سطح ۱۰۵.۳۳ دلار باقی می ماند درآمد نفتی ۲۶.۵۴۳میلیارد دلاری در ماه های ژانویه تا جولای عاید ایران شده است."از این ماه دولت نگران تر شد که نکند پیش بینی های بودجه ای محقق نشود.

تیر، پایان روزهای نفس گیر

روزهای نفس گیر تیر ماه با اعلام نتیجه توافق در وین به پایان رسید.درحالی که اقتصاد ایران امیدوار به نتیجه مذاکرات، خوشبینانه در انتظار روزهای خوش نشسته بود، نفت همچنان سرناسازگاری داشت. قیمت نفت ایران در هفته های آخر ژوئیه به روند نزولی خود ادامه داد و بیش از ۲ دلار برای هر بشکه کاهش یافت. قیمت نفت سبک ایران ۲ دلار و ۳۱ سنت کاهش یافت و به ۵۴ دلار و ۴۶ سنت برای هر بشکه رسید. میانگین قیمت نفت سبک ایران از ابتدای امسال تا پایان تیر ماه ۵۵ دلار و ۵۲ سنت رسید.

مرداد نومید کننده

قیمت نفت ایران مردادماه ثبات نسبی داشت. اگرچه برخی روزها رو به کاهش گذاشت و به کمتر از ٥٤ دلار در هر بشکه رسید، اما در حوالی ۵۵ دلار باقی ماند. قیمت نفت سبک ایران در هفته منتهی به ۳۱ ژوئیه یک دلار و ۴۳ سنت کاهش یافت و به ٥٤ دلار و ۷۷ سنت برای هر بشکه بود با این حال میانگین قیمت نفت سبک ایران از ابتدای امسال تا پایان مرداد ۵۵ دلار و ۶۳ سنت گزارش شد.همزمان قیمت نفت سنگین ایران نیز به ۵۳ دلار و ۵۰ سنت رسید که این میانگین از ابتدای امسال تا مرداد ماه ۵۳ دلار و ۶۰ سنت بوده است.

شهریور

اواخر مرداد ماه، جنگ ارزی آمریکا و چین به دنبال کاهش نرخ برابری یوان در مقابل دلار وارد فاز تازه ای شد. بانک مرکزی چین نرخ برابری یوآن، پول ملی این کشور در برابر دلار را ۱.۹ درصد کاهش داد که در ۱۰ سال اخیر بی سابقه بود. این اتفاق سبب شد تا سایه بحران کاهش قیمت نفت همچنان بر بازار این طلای سیاه گسترده بماند. روند رو به کاهش که از اواخر ماه گذشته آغاز شده به نیمه های شهریوز نرسیده ناگهان سقوط آزاد کرد. به طوری که قیمت هر بشکه نفت خام در بازارهای آمریکا به پایین تر از ۴۰ دلار رسید. عددی که از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۹ تاکنون بی سابقه بود. میانه شهریورماه مجدداد قیمت نفت رو به افزایش گذاشت. براساس گزارش اوپک قیمت نفت سبک ایران با یک دلار و ٧٢ سنت برای هر بشکه رسید و به ۴۶ دلار و ۴۴ سنت رسید؛ متوسط قیمت نفت سبک ایران از ابتدای امسال تا پایان شهریور ۵۴ دلار و ۱۳ سنت گزارش شد. قیمت نفت سنگین ایران نیز با یک دلار و ۶۱ سنت کاهش به ۴۴ دلار و ۸۵ سنت برای هر بشکه رسید؛ متوسط قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای امسال تا شهریور ۵۲ دلار و ۲۲ سنت بوده است.