بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 15 مهر 1394      13:13

به هلدینگ ها فشار مالیاتی بیاورید

در ایران اگر قرار باشد جایگزینی برای درآمدهای نفتی وجود داشته باشد، آن منبع درآمدی مطمئن و بی پایان ، مالیات خواهد بود. از اثرات کوتاه مدت جایگزینی مالیات ، کاهش رانت خواری، توسعه نامتوازن و فاصله طبقاتی است و از طرفی دیگر با باز توزیع درآمدها در نظام اقتصادی کشور تضادهای طبقاتی و اجتماعی را کاهش میدهد و عدالت نسبی را محقق می سازد

اقتصاد ایرانی: مالیات بنا بر تعریف سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) پرداختی است الزامی و بلاعوض. مالیات رکن اصلی درآمد دولت ها به ویژه درکشورهای توسعه یافته و حتی در حال توسعه است. در دنیای کنونی یکی از پایه های ارائه خدمات عمومی به مردم دریافت مالیات است. مالیات در برخی از کشورهای صنعتی جهان ۹۰ تا ۹۸ درصد بودجه عمومی دولت را تامین می کند.

در ایران اگر قرار باشد جایگزینی برای درآمدهای نفتی وجود داشته باشد، آن منبع درآمدی مطمئن و بی پایان ، مالیات خواهد بود. از اثرات کوتاه مدت جایگزینی مالیات ، کاهش رانت خواری، توسعه نامتوازن و فاصله طبقاتی است و از طرفی دیگر با باز توزیع درآمدها در نظام اقتصادی کشور تضادهای طبقاتی و اجتماعی را کاهش میدهد و عدالت نسبی را محقق می سازد. دولتی که عمده درآمد خود را از طریق مالیات بدست می آورد برای طراحی و اجرای هر پروژه ای مجبور خواهد بود به دموکراتیک ترین شکل ممکن منافع تمام اقشار و اصناف جامعه را در نظر بگیرد و در برابر آنها پاسخگو باشد. علی القاعده مالیات خواهد توانست انضباط مالی و ثبات سیاست های پولی و مالی دولت ها را افزایش داده و آنها را تکثراگرا کند.

در ایران به دلیل وابستگی بودجه سالیانه دولت به درآمدهای نفتی تقریبا همه چیز برعکس است. تلاش ها برای افزایش درآمدهای مالیاتی صرفا بعلت تمرکز بر حقوق بگیران و برخی مشاغل خاص و عدم همکاری آنها با وجود پیشرفت های جزیی کافی نبوده است بطوریکه عدالت مالیاتی رعایت نشده و سهم مالیاتی حقوق بگیران بزرگ تر از سهم مشاغل می باشد.

در حال حاضر نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی ایران (تلاش مالیاتی (tax effort) ) به عنوان یکی از شاخص های مهم اقتصادی ۳.۶ درصد است در حالی که این شاخص برای مالزی ۲۱ درصد، ترکیه ۲۵ درصد و در کشورهای اسکاندیناوی حدود ۵۰ درصد می باشد. متوسط نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در مقیاس جهانی معادل ۱۴ درصد (بیش از دو برابر ایران) و اروپا و آسیا معادل ۱۹ درصد است. از آنجایی که بر اساس مطالعات انجام شده همبستگی مثبتی میان تلاش مالیاتی و رشد اقتصادی وجود دارد، این آمار موید سطح رفاه پائین شهروندان ایرانی است.

در جدول زیر که از داده های بانک جهانی استخراج شده است، نسبت(درصد) مالیات از تولید ناخالص داخلی برخی کشورها مانند ایران، هند، ایتالیا و کره جنوبی قابل مشاهده است. همان طور که مشاهده می کنید این شاخص برای ایران در سال ۲۰۰۹ تنها ۸ درصد است این در حالی است که این میزان برای ایتالیا در همان سال ۲۲ درصد می باشد.

کاهش تدریجی وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی و افزایش پایه مالیاتی منجر به رقابتی شدن اقتصاد ایران می شود و زمینه را برای حضور سالم بخش خصوصی فراهم می کند. یکی از دلایل مفاسد عدیده مالی در اقتصاد ایران درآمدهای باد آورده نفتی و بی توجهی به نظرات عمدتا تجربی اصناف و بخش خصوصی است. دولت به این علت که عمده منابع درآمدی بودجه را از طریق فروش نفت تامین می کند خود را ملزم به پاسخگویی ندانسته و در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مستقل و سیاسی عمل می کند.

رئیس سازمان امور مالیاتی کشور، ۴۰ درصد اقتصاد ایران را معاف از مالیات دانسته است که عمدتا هم از سازمان های اقتصادی غیردولتی اند. این رقم به این معناست که در ایران اصل عمومی بودن مالیات نقض می شود در حالی که شرکت دخانیات فیلیپ موریس حدود ۶ میلیون اندونزیایی را تحت استخدام دارد، و به تنهایی بیش از شش میلیارد دلار مالیات غیرمستقیم به صندوق دولت اندونزی می پردازد. اما در ایران عمده هلدینگ های بزرگ اقتصادی که در مالکیت بخش عمومی اند و در شرایط ویژه اقتصادی و بعضا انحصاری فعالیت می کنند، از پرداخت مالیات به دولت معاف اند. ابراهیم نکو عضو کمیسیون اقتصادی مجلس می گوید: "مودیانی وجود دارند که از راه های مختلف از پرداخت مالیات به دولت شانه خالی می کنند، اینها طیف خاصی هستند. اگر بخواهیم مجددا بنگاه هایی کوچک اقتصادی و واحدهای تولیدی کوچک را متهم کنیم تعداد اندکی از آنها از پرداخت مالیات خودداری می کنند، اما بعضی بنگاه های بزرگ و متوسط به گونه ای از پرداخت یارانه نقدی فرار می کنند و این رقم هم رقم قابل توجهی است."

مالیات، جایگزینی مطمئن و متغیری درونزا برای جانشینی متغیر یرون زا و غیر مطمئن نفت در ایران است و در صورت وجود اقتصادی کارا و دولتی توسعه گرا منجر به ارتقاء سطح زندگی اقشار کم درآمد و شکاف درآمدی می شود. مالیات، دولت ها را ملزم به پاسخگویی می کند و عقلانیت را بر تصمیم گیری های اقتصادی حاکم می سازد. مالیات، فضای اقتصاد ایران را رقابتی می کند، خلاقیت را افزایش می دهد و بنگاه های انحصاری را از بین می برد.

 درآمد مالیاتی (بجای نفت) ؛ رانت خواری و مفاسد اقتصادی را کاهش می دهد و حتی از وقوع آن پیش گیری می کند. البته همه این موارد به ضرر برخی هلدینگ های اقتصادی و بازارهای انحصاری است که تحقق آن جزء با اراده دولت و مجلس محترم و همکاری تمام بخش های اقتصاد ایران غیرممکن خواهد بود.

 


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir