چهارنکته درخصوص پیمان تجاری ترانس پاسیفیک

اقتصاد ایرانی: پس از پنج سال مذاکرات رسمی، وزرای اقتصاد ۱۲ کشور همکاری ترانس- پاسیفیک (TPP) از حصول نتیجه ای موفقیت آمیز در مورد بزرگترین معاهده تجاری و قرارداد سرمایه گذاری خبر دادند. این پیمان تجاری که از سوی نماینده تجاری آمریکا بعنوان "توافقی که قوانین آینده را برای منطقه آسیا- پاسیفیک تعیین می کند"، بالغ بر ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهان را دربر می گیرد.

یک قرارداد جدید

پیمان تجاری TPP بعنوان یک "پیمان جامع بلندپروازانه نسل بعد" شناخته می شود که تجارت سنتی کالا و خدمات را بطور قابل توجهی گسترش خواهد داد. دو دهه قبل، نفتا (قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی)، سرفصل عمومی درخصوص مواردی مانند محیط زیست، نیروی کار، مالکیت معنوی (IP) و بنگاه های دولتی (SOEs) را تهیه کرد. در پیمان تجاری TPP، قوانین جامع در مورد مسائل ذکر شده و برخی موارد جدید مانند انسجام نظارت، ثبت اختراع و محصولات دارویی، مقررات جدید در تجارت الکترونیک، قوانین حفظ حریم خصوصی و جریان داده ها ارائه می شود. این پیمان فراتر از یک رویکرد ساده برای دسترسی به بازار سنتی است.

چین

چین جزو اعضای همکاری ترانس- پاسفیک (TPP) نیست. در کنفرانس مطبوعاتی، مایکل فرومان، مذاکره کننده ارشد آمریکایی از "ارسال پیام به طرف چینی برای هموار کردن مسیر برای تجارت آزاد در منطقه آسیا- پاسیفیک" خبر داد. در شرایط عمومی پیمان TPP همواره به کشورهای غیر عضو بویژه چین، توجه ویژه ای شده است.

از پیمان تجاری TPP بعنوان محلی برای ایجاد قوانین برای چین بدون چین یاد می شود. این پیمان، یک جبهه جدید برای برخورد با مسائل بوجود آمده در اختلافات عمده تجاری که در سطح چندجانبه حل نشده اند، ایجاد می کند. کل فصل SOE (این پیمان) شامل شرایط جدید برای مقابله با چنین اختلافاتی در آینده است. همچنین یک قرارداد جداگانه بر سر موضوع دستکاری در نرخ ارز برای به دست آوردن مزیت رقابتی ناعادلانه، می تواند هدف گسترده تری را در چین مدنظر داشته باشد.

چه کسانی آماده اند؟

گام بعدی پیمان TPP، استقبال از تازه واردان است. بجز عضویت احتمالی چین، کشورهایی مانند کره جنوبی و تایوان به احتمال زیاد در نوبت پیوستن به این پیمان قرار خواهند گرفت. این اقدامات، برای ارزیابی پتانسیل کامل چین برای پیوستن به پیمان TPP مورد توجه است.

با انجام مذاکرات، از جمله پیمان سرمایه گذاری بین آمریکا و چین و منطقه تجارت آزاد APEC، انتظار می رود که پیمان TPP عامل حرکت رو به جلوی سایر معاهدات تجاری منطقه ای در آسیا و فراتر از آن، از جمله پیمان تجاری و سرمایه گذاری ترانس آتلانتیک (TTIP) باشد.

سازمان تجارت جهانی

پیمان TPP هوای تازه ای را به جامعه تجاری خسته از سرخوردگی مستمر در سطح جهانی و بخصوص مذاکرات سازمان تجارت جهانی (WTO) در دوحه می دمد. (توافقنامه پیمان )TPP این پیام را به نشست وزیران سازمان تجارت جهانی در نایروبی می دهد که تجارت و سرمایه گذاری جهانی سرانجام مسیر دیگری را برای حرکت رو به جلو یافته است، هم از طریق پیمان TPP و هم از طریق مذاکرات چندجانبه مانند قرارداد موسوم به تیسا (TiSA). هیچکس این مسأله را بهتر از چین درک نمی کند، کشوری که بدلیل پیوستن دیرهنگام به سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱، متحمل ضررهای زیادی شد.

با پیمان TPP، آمریکا از لحاظ ژئوپلتیک موقعیت خود را بعنوان رهبر در منطقه آسیا- اقیانوسیه تغییر می دهد. ارزش پایدار TPP در شیوه متفاوت توجه به مسائلی مانند IP، حفاظت از محیط زیست و اجتماع، جریان داده و استانداردهای انسجام نظارتی، بروزرسانی خدمات و قوانین سرمایه گذاری، یا شفافیت و مبارزه با فساد بعنوان حداقل نیاز مشترک برای توافق پیشگام با هدف برقراری نظم و انضباط در تجارت در قرن بیست و یکم، قرار دارد.

منببع: مجمع جهانی اقتصاد