بانک جهانی زیر تیغ اصلاحات

اقتصاد ایرانی: دو نفر از مدیران اجرایی بانک جهانی که ملیت های فرانسوی و چینی دارند، از مدیریت این بانک کناره گیری کردند. این کناره گیری به دنبال زنجیره یی از اصلاحات در این سازمان جهانی به وقوع پیوسته است و هدف آن مخالفت با اصلاحاتی است که «جیم یونگ کیم» رییس بانک جهانی در حال اجرای آن است.
به گزارش تعادل، بانک جهانی که یکی از مهم ترین نهادهای اقتصادی بین المللی است و به همراه صندوق بین المللی پول با اجرای نسخه های مالی و اصلاحات ساختاری، به دنبال اصلاح اقتصاد کشورهای جهان هستند اما این بار موج نا آرامی به خود بانک رسیده است. به گزارش فایننشال تایمز، این اصلاح ساختاری در بانک جهانی از چندی پیش شروع شده و به نظر می رسد که ادامه دار باشد. «جیم یونگ کیم» رییس بانک جهانی از زمان روی کار آمدن، اصلاحات ساختاری را شروع کرده که هدفش صرفه جویی ۴۰۰ میلیون دلاری در این سازمان است. اما به نظر می رسد این صرفه جویی در هزینه ها، آرامش را در این بانک برهم زده است.
یکی از کسانی که استعفای خودش را اعلام کرد «جین یونگ کای»، رییس سابق بانک گلدمن ساکس بود که در سال ۲۰۱۲ به «شرکت های مالی بین المللی» که بازوی بخش خصوصی بانک جهانی است پیوست. او در ۳۱ دسامبر امسال سمت خود را ترک خواهد کرد. کای در حالی از سمتش کناره گیری می کند که یک سال از دوره چهارساله ریاستش باقی مانده بود. جانشین او در هفته آینده معرفی خواهد شد.
از زمان روی کار آمدن جین یونگ کای بخش زیر دست او برای سرمایه گذاری و پرداخت وام به شدت تحت فشار قرار گرفته بود. از این رو برخی سرمایه گذاری ها در شرکت های خارجی خصوصا در شرکت های چینی موجب شد تا نگرانی میان سهامداران این بانک ایجاد شود. کای در دوره ریاستش شرکت مالی بین المللی را به سمت سرمایه گذاری در شرکتهای چینی سوق داد. این در حالی است که هیات مدیره شامل ۲۵ کشور بانک جهانی، به سرمایه گذاری ۳۰۰ میلیون دلاری بانک جهانی در یک بانک چینی رای داده بودند. با این حال، کشورهایی مثل انگلستان، فرانسه، آلمان، ژاپن و امریکا با این سرمایه گذاری مخالف بودند. رای ممتنع امریکا به سرمایه گذاری بیشتر این شرکت در بخش چین یکی از نشانه های نخستین مخالفت در روند سرمایه گذاری های بیشتر بود.
«برتراند بادره» تا مارس ۲۰۱۳ در بانک در سوسیاته جنرال مشغول به کار بود و بعد از آن به بانک جهانی پیوست. او دومین نفری است که این سازمان را ترک می کند. رفتن او نشانه یی از عصبانیت کارکنانی است که از بازسازی ساختاری دکتر کیم در بانک جهانی ناراضی هستند. این بازسازی موجب شده تا رییس بانک جهانی با وجود کم شدن هزینه ها و قطع بودجه برخی از شرکت های زیر مجموعه، یک جایزه نادر دریافت کند.
رفتن «برتراند بادره» برای بانک جهانی هزینه های بیشتری دارد چرا که او یکی از شخصیت های کلیدی برای اجرای برنامه های کیم در جهت افزایش قدرت مالی این سازمان در مواجهه با افزایش تقاضا در زمینه زیر ساخت ها بود. او همچنین فردی قوی برای مقابله با جریان بانک توسعه آسیایی است که چین به دنبال تاسیس آن است.
او در ایمیلی که حاوی پیام استعفایش بود نوشت که «به دنبال چالش ها و فرصت های جدیدی می گردم و به فعالیت هایم در طول این مدت در بانک جهانی افتخار می کنم.» کای هم در پیامی مشابه گفت: «به سال ها فعالیتم که با وجود فشار برای مقابله با چالش های توسعه انجام شده افتخار می کنم.»
با این حال به نظر می رسد که خروج اخیر این دو نفر به عنوان ضربه یی سخت برای «کیم» در روزهای آینده قلمداد خواهد شد. او در شرایطی سخت به دنبال اعمال اصلاحاتی است که کارکنان را ناراضی کرده و در عین حال باید با این موج نارضایتی هم کنار بیاید.

یک سازمان اصلاح گر
بانک جهانی از دو موسسه توسعه یی به نام های بانک بین المللی ترمیم و توسعه (IBRD) و کانون بین المللی توسعه (IDA) تشکیل شده است. هر دوی این موسسات نقشی متفاوت ولی حمایت کننده در ماموریت بانک جهانی برای کاهش فقر و بهبود سطح استانداردهای زندگی، ایفا می کنند. سازمان های فوق بطور مشترک برای کشورهای درحال توسعه وام های کم بهره، اعتبار بدون بهره و تامین اعتبار می کند. یکی دیگر از خدمات این سازمان کاستن از بدهی کشورهای فقیر بسیار بدهکار است. این امکان باعث می شود که این کشورها به جای بازپرداخت وام آن را صرف مسکن، آموزش و پرورش، بهداشت و برنامه های رفاهی برای مردم نیازمند، کنند.
مواد موافقت نامه بانک جهانی، این بانک را به بی طرفی اقتصادی و سیاسی ملزم می سازد. به نظر می رسد در بانک جهانی و شعبه های آن، تصمیم گیری در خصوص اعطای وام براساس اصول کامل امور بین الملل باشد، نه جهت گیری اساسی و اقتصادی دولت ها. طبق ماده ۱۰ توافقنامه بانک جهانی: «بانک و شعبه های آن در امور سیاسی هیچ یک از اعضا مداخله نمی کنند و مشی سیاسی عضو یا تمایلات اعضا در تصمیم گیری های آنها دخالت ندارد.» ولی بانک جهانی با وجود ملزم شدن به بی طرفی سیاسی و اقتصادی در امور سیاسی مداخله می کند. شریک اصلی بانک جهانی در همکاری جهت توسعه صندوق بین المللی پول است. بانک جهانی و صندوق بین المللی پول در همکاری چندجانبه جهت توسعه، سهم عمده یی ایفا می کنند.