چشم انداز نفت چگونه خواهد بود؟

اقتصاد ایرانی: یکی از داستانهای این دهه، افت ناگهانی قیمت نفت خام بود. شرکت های نفتی با قیمت هر بشکه ۱۰۰ دلار، جذب پول می کردند و ظرف یک سال اوضاع به طور چشمگیری تغییر کرد اما آیا این دوره ارزان شدن نفت یک امر موقت است؟

کاهش تقاضا و مقادیر زیاد عرضه، افت اقتصاد جهانی و قدرتمند شدن دلار بر سقوط قیمت نفت خام دامن زد. این بدان مفهوم است که از زمان افت قیمت نفت، شرکت ها برای افزایش سرمایه تلاش می کنند.

جنگ فرسایشی عربستان به کندی پیش می رود که البته هزینه هایی را به همراه دارد. به عنوان مثال گزارشی درباره عرضه نفت شمال نشان داده است که تجارت در دریای شمال از زمان کاهش قیمت نفت از بشکه ای ۱۱۵ دلار در ژوئن سال گذشته به حدود بشکه ای ۵۰ دلار در حال حاضر دشوار شده است. این گزارش ها تأکید دارد که حتی اگر قیمت نفت مجدداً بازگردد، زندگی احتمالاً برای کاشفان نفت دشوار خواهد بود زیرا ۷۰ دلار برای سودمندسازی اکتشاف نیاز است.

افت قیمت نفت موجب شده است که توجه تولیدکنندگان نفت به سوی بقای خود متمرکز شود. تولیدکنندگان نفت در حالیکه پول های نقد خود را ذخیره و نگهداری می کنند، حجم تولید نفت خام آمریکا در نهایت رو به کاهش می رود. دولت آمریکا در ماه آوریل تولید داخلی را به اوج رساند و پیش بینی کرد که تولید آمریکا در سال آینده میلادی روزانه ۴۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد داشت. مفهوم آن این است که تنها شرکت نفت شیل آمریکا در این جو در حال رشد است. این شرکت حوزه پرمین تگزاس است. شرکت منابع قاره (Continental Resources)، پیشرو تولید نفت شیل، این ماه اعلام کرد که قصد دارد هزینه سرمایه ای را حدود ۱۲ درصد کاهش دهد تا به گفته خود «به نحو بهتری هزینه ها را با جریان نقدینگی با قیمت کنونی کالاها هم تراز کنند». این شرکت در حال کاهش سکوهای حفاری از ۱۰ سکوی کنونی به ۸ سکو در  میدان «باکن» است.

شواهدی از سوء کاهش قیمت نفت پیش روی ما قرار دارد. قرارداد آتی با تاریخ سررسید نزدیک تر نفت خام «وست تگزاس اینترمیدیت»، حدود هر بشکه ۴ درصد از آغاز مارس کاهش داشته است اما نفت برای تحویل در ماه دسامبر ۲۰۱۶ معادل ۵۲ دلار است.

بازار در قیمت گذاری روند افزایشی را در پیش گرفته است. با اینحال، آیا می توانیم انتظار داشته باشیم که به بالاترین قیمت سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ برسیم؟ نه نمی توانیم. در حال حاضر قیمتی که نفت شیل سودآورد باشد، حدود بشکه ای ۵۸ دلار است. ما هنوز ۱۳ دلار کمتر از آن قیمت هستیم اما در حالیکه شرکت ها، بهره وری خود را افزایش دهند، قیمت ها نیز شروع به رسیدن به ثبات می کند. فراموش نکنیم که قیمتهای نفت هفته گذشته بعد از آن افزایش یافت که سازمان اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)  اعلام کرد که موجودی نفت خام آمریکا در هفته ای که پایان آن ۱۱ سپتامبر بود،۲.۱ میلیون بشکه کاهش داشته است.

در ماه گذشته، قیمت نفت شروع به افزایش یافت. نفت خام آمریکا نیز بعد از یک جلسه تجاری متلاطم، افزایش یافت. این در نتیجه، داده های مثبت آمریکا و جدیدترین مطلب درباره تعداد سکوهای نفتی آمریکا بود که در آن شرکت صنعتی «بیکر هاگ» کاهش ۴ سکوی نفتی را نشان داد و این چهارمین افت متوالی سکوهای نفتی بود و نشانه ای مبتنی بر این بود که با کاهش عرضه، قیمت نفت افزایش خواهد داشت.

یکی از تحلیلگران گلدمن ساش، با مدیریت «جفری کوری» رئیس تحقیقات کالاهای جهانی، معتقد است: قیمت هر بشکه نفت خام به زودی به ۲۰ دلار می رسد. عاقلانه نیست که من مخالف این ایده باشم آیا ما می توانیم آینده قیمت نفت را ۲۰ دلار پیش بینی کنیم؟ گیریم که، قیمت نفت به آن نقطه رسیده باشد اما جهان به یک مکان متفاوت تبدیل شده است. بله درست است. بازار در حال حاضر از نفت اشباع شده است اما چه کسی از کاهش قیمت نفت سود می برد؟ آیا آمریکا، عربستان، امارات متحده عربی و روسیه از این قیمت پایین نفت سود می برند؟ آیا شرکت ها نفت از این مسئله سود می برند؟ آیا صنایع سبز و زیست محیطی از این مسئله سود می برند؟ پاسخ کوتاه به این سوالات، «خیر» است. هیچ کس از این مسئله سود نمی برد. قیمت بشکه ای ۶۰ دلار واقع بینانه تر است. ممکن است من اشتباه کنم. اقتصاد کلان می گوید در حال حاضر نیاز کمتری به نفت وجود دارد و در بازاری که موجودی آن اضافی است، قیمت ها تنها برای یک مدت کوتاه کاهش می یابد. با این وجود، فکر نمی کنم در طولانی مدت، افراد از کاهش قیمت نفت خرسند باشند. به علاوه آنکه، داده های اقتصادی جهانی تا این حد هم بد نیست. به عنوان مثال، چین مجدداً در سال جاری میلادی در مسیر سبقت گیری از آمریکا قرار گرفته است و این به واسطه بزرگترین بازار  خودرو جهانی است. ما همچنین احتمالا باید در سال ۲۰۱۵ شاهد افزایش تقاضا برای نفت باشیم و این تقاضا به حد ۵ ساله ۱.۷ میلیون بشکه در روز افزایش می یابد. بنابراین شاید قیمت ها افزایش یابد و فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم آورد.