سود کسبه در ارزان بودن کالا است

محمد هیراد حاتمی: هنوز  چند روزی از زمستان سال جاری نگذشته بود که رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت تهران از برگزاری 5 نمایشگاه بهاره در پایتخت با 15 درصد تخفیف خبرداد. اتفاقی که به سنت سال های گذشته در روز های پایانی سال اجرایی خواهد شد تا بر اساس آن پاسخی برای تقاضای بالای شهروندان در روزهای پایانی سال باشد. امسال نیز بر اساس آنچه اعلام شده 400 مرکز عرضه مستقیم کالا در سراسر کشور در روزهای پایانی سال فعالیت خواهند کرد تا به دنبال آن شهروندان با قیمت پایین تری بتوانند نیاز های خود را خریداری کنند. اینکه چرا چنین مراکزی در سراسر سال دایر نیستند و همچنین کنکاش در جزییات برگزاری نمایشگاه های عرضه مستقیم کالا سبب شد تا به سراغ قاسم نوده فراهانی، رییس شورای اصناف کشور برویم تا او در این رابطه توضیح دهد. فراهانی اعتقاد دارد که کسبه در طول سال فعالیت دارند و برای این فعالیت هزینه هایی برای مالیات، آب، برق و ... پرداخت می کنند. بنابراین نمی توان در تمام سال مراکز عرضه مستقیم کالا را راه اندازی کرد. او همچنین در بخشی دیگر از گفته های خود به تفاوت ها گرانی و گران فروشی اشاره می کند و در رابطه با نظارت و بازرسی بر عملکرد اصناف توضیح می دهد. آنچه در ادامه خواهید خواند متن کامل گفت و گو با قاسم نوده فراهانی، رییس شورای اصناف کشور است: 

روزهای پایانی سال نزدیک است. قاعدتا تنظیم بازار در این روز ها به دلیل در پیش بودن سال جدید اهمیت بیشتری به خود می گیرد. اصناف آمادگی کامل برای این شرایط دارند؟
به طور معمول در پایان سال تغییراتی در عرضه و تقاضا به وجود می آید. برای اینکه بتوانیم بازار را تنظیم کنیم یک اقداماتی را در حوزه اصناف با همکاری روسای مجامع امور صنفی مراکز استان ها و شهرستان ها و همچنین مسئولان اتحادیه ها پیگیری می کنیم. امسال هم این کار را انجام دادیم. باید عرض کنم که ما در 400 مرکز در کشور، مرکز عرضه مستقیم کالا را برنامه ریزی کردیم.
تعدا غرفه ها به چه شکلی است؟
400 مرکزی که در سراسر کشور تشکیل شده حدود 40000 غرفه را در بر خواهد گرفت.
فعالیت هایشان از چه زمانی آغاز خواهد شد؟
کارشان را به طور معمول از 9 اسفند شروع می کنند و به ترتیب تا 25 اسفند ادامه دارد. البته در تهران باید عرض کنم که ما پنج مرکز را پیش بینی کردیم. یک مرکز از بیست و پنجم بهمن آغاز می شود و تا 5 اسفند ادامه دارد که به مواد غذایی و شوینده اختصاص دارد.
4 نقطه دیگر به چه شکلی است و در چه مکان هایی قرار گرفته اند؟
4 نقطه دیگر در پارک ارم، حکیمیه تهرانپارس، فرهنگسرای خاوران و پارک ولایت است.
یعنی به لحاظ جغرافیایی تقسیم بندی شده است؟
دقیقا چهار نقطه شهر تهران بزرگ را در بر می گیرد. از روز 9 اسفند شروع می کنند و تا بیستم ادامه خواهد داشت.
معنی عرضه مستقیم و دست اول چیست؟ یعنی اینکه آنهایی که در این سازمان دهی قرار نمی گیرند و در کوچه و خیابان ها کالا های خود را می فروشند، آزاد هستند به هر قیمتی کالای خود را بفروشند؟ یا اینکه آنهایی که در این سازمان قرار می گیرند اجبار دارند که بر اساس یک قیمتی کالای خود را بفروشند؟
آنهایی که در کوچه و بازار هستند فروشی را در طول سال دارند که کار خودشان را ادامه می دهند. اشاره کردم که در ماه اسفند تغییراتی در عرضه و تقاضا ایجاد می شود. هدف این است که به خصوص حمایت از تولید داخلی انجام شود. ما هم از یک ماه پیش برنامه ریزی کردیم. دعوت نامه هایی ارسال کردیم و در رسانه ها هم اعلام کردیم. بر این اساس از تولید کنندگان داخلی دعوت کردیم در این مجموعه ها حضور پیدا کنند. دلایل مان هم روشن است. هم حمایت از تولید داخلی و هم وقتی می گوییم کالایی را یک درصدی تخفیف دهد، مصداق همان از تولید به مصرف باشد.
از تولید به مصرف یعنی واسطه ها حذف شده اند؟
وقتی می گوییم از تولید به مصرف یعنی تولید کننده به مراکز عرضه مستقیم کالا می آید و کالا را مستقیما به دست مصرف کننده می دهد. اما تولید کننده در طول سال چه کار می کند؟ تولیدات خود را به دست یک بنکدار می دهد یا اینکه مرکز پخشی دارد که خودش به واحد های صنفی پخش می کند. واسطه ها در این مراکز حذف می شوند.
ولی قاعدتا اجاره غرفه وجود دارد؟
یک هزینه ای غرفه دارد. یک زمینی در اختیار مجموعه ای که عرض کردم قرار می گیرد که اکثرا اجاره ای است. اجاره می کنند. اینها یک هزینه هایی دارد. هزینه غرفه بندی و نگهداری دارد. شهرداری و اورژانس باید باشد. تمام این موارد امنیتی باید در نظر گرفته شود که این جمعیتی که مراجعه می کنند با خیال راحت بیایند و بروند. این نیست که همینطور و بدون حساب باشد. دقیقا هزینه های مجموعه را حساب می کنند و آن را بین غرفه ها تقسیم می کنند.
این روند نمی تواند در طول سال ادامه داشته باشد یا اینکه صرفه اقتصادی ندارد؟
اگر بگوییم نمی صرفد یک بعد قضیه است و اگر بگوییم چرا در طول سال انجام نمی شود پاسخ این است که ما این همه کسبه داریم. این کسبه در طول سال مالیات، بیمه، هزینه های آب و برق و ... پرداخت می کنند. در هر صورت آنها هم باید کسب و کاری داشته باشند. این چند روزی که در تمام مراکز استان ها نمایشگاه های عرضه مستقیم برگزار می شود، ما زیر سوال کسبه زیر مجموعه خودمان هستیم.
تولید های داخلی که در این نمایشگاه ها عرضه می شود چگونه است؟
در حال حاضر در کشور تولیدات بسیار عالی ای داریم. یعنی اگر شما یک ارزیابی از تولیدات داخلی داشته باشید به این نتجه خواهید رسید که اصلا با پنج سال قبل قابل مقایسه نیست. با اینکه ما در حوزه تولید عقب هستیم و باید تولیدات ما خیلی وسیع تر و پویا تر از این باشد اما مردم هنوز فکرشان این است که تولیدات داخلی شاید تولیدات ده سال قبل است. اما کیفیت کالا و برنامه ریزی هایی که در عرصه تولید در حال حاضر اتفاق افتاده و دارد می افتد برای تولیدکنندگان قابل تحسین است. لوازم خانگی، آشپزخانه و ... اگر مورد ارزیابی قرار گیرد اصلا تولید فعلی با تولید گذشته قابل مقایسه نیست.
به طور کلی اگر از نمایشگاه های عرضه مستقیم کالا فاصله بگیریم اوضاع و احوال کسبه در حال حاضر چطور است؟
بد نیست اما با مشکلاتی که همه درگیر هستند به هر حال اصناف هم با آنها مواجه هستند. واقعا این را می خواهم بگویم که در حوزه اصناف، اصناف یک پایبندی های خاصی دارند. به « الکاسب حبیب الله » که اسم روی اصناف گذاشتند واقعا اعتقاد دارند. از روی اعتقاد واقعا ایمان دارند و عمل می کنند. به هر حال برخی هم به صورت جزیی هستند که تخلف می کنند. در همه قشری هست و ما این را رد نمی کنیم ولی آنهایی که تخلف می کنند و حقوق مصرف کننده را رعایت نمی کنند نظارت هایی وجود دارد. بر این اساس با آن مجموعه نظارتی ما که برخورد هایی می کند نباید گله می کنند. اگر یک واحد صنفی یک کالایی عرضه می کند و مردم محتاج هستند از آن خرید کنند، خود آن فروشنده تعداد قابل توجهی کالا را برای زندگی خود خرید می کند. پس باید حساب این را بکند اگر به مردم رحم کرد و ملاحضات مردم را کرد باید توقع داشته باشد دوستان و همکاران او هم اینگونه رفتار کنند.
به دفعات شنیده ایم و گفتند که حساب گران فروشی از گرانی جداست. شما این دو موضوع را چگونه تحلیل می کنید؟ چرا برخی از اجناس گران شده است؟
همانطور که اشاره کردید گرانی و گران فروشی دو مقوله جداست. اولا باید این را عرض کنم که سود کسبه در ارزان بودن کالاست. یعنی مردم خرید شان بیشتر است و اشتیاق به خرید پیدا می کنند. موضوع گرانی در حوزه اصناف اتفاق نمی افتد. در حال حاضر شما حساب کنید کالایی گران دست واحد صنفی می رسد که دلایل خاص خودش را دارد. کلیه واحد های صنفی در سراسر کشور هر کدام شان ضرایب سود خاص دارند که هر ساله این ضرایب سود شان در کمیسیون های تخصصی وزارت امور اقتصاد و دارایی کارشناسی می شود و ابلاغ می شود. اگر از آن درصد سودشان چیزی اضافه از مردم طلب کنند، تخلف است که برخورد خواهد شد.
این در واقع گران فروشی است؟
دقیقا. اما گرانی در حوزه ما نیست. فرض کنید یک کالایی را وارد کننده و یا تولید کننده داخلی به سازمان حمایت از مصرف کننده می برد و قیمت گذاری می کند. بر مبنای آن قیمتی ابلاغ می شود. این مبلغ را ما دست بازرسان مان برای بازرسی و نظارت در سطح جامعه می دهیم و بر اساس آن نظارت و کنترل در بازار خواهد شد.