بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 28 آذر 1394      9:11

نرخ سود بانکی از نگاه تولید کنندگان

اقتصاد ایرانی: یکی از بخش هایی که همواره از نظام بانکی گلایه دارد حوزه تولید است. تولیدکنندگان معتقدند که نظام بانکی نمی تواند مشکلات بخش صنعت را حل کند. جدول ارائه تسهیلات بانکی طی یکسال هم نشان می دهد که صنعت با توجه به گستردگی فعالیت های خود سهم قابل توجهی ندارد.

به گزارش ایران، آمارهای بانک مرکزی گویایی آن است که در سال ۹۳ شبکه بانکی کشور بالاترین میزان تسهیلات مالی را در اختیار بخش خدمات قرار داده است. بر این اساس سهم خدمات از تسهیلات پرداختی ۱۲۴ هزار میلیارد تومان معادل ۶.۳۶ درصد بوده است. صنعت نیز تا پایان سال ۹۳ حدود ۱۰۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده است که به اعتقاد بنگاه های صنعتی درست است که نسبت به سال ۹۲ این سهم ۵.۴۴ درصد افزایش یافته است اما در مجموع نمی تواند چالش های بخش صنعت را برطرف کند. این حوزه بشدت نیازمند نقدینگی است. اما به غیر از سهم ناکافی از تسهیلات بانکی و نبود نقدینگی مناسب معضل دیگری که این روزها دامنگیر واحدهای صنعتی شده رکود است. حال برخی از کارشناسان می گویند برای برون رفت از وضعیت پیش آمده کاهش نرخ سود بانکی می تواند درمانی برای حال آنها باشد. هر چند که گروهی کاهش نرخ سود بانکی را با رونق تولید بی معنا تفسیر می کنند اما گروهی دیگر می گویند با کاهش هزینه های تولید می توان قیمت نهایی را کاهش داد و در گردونه رقابت با رقبای خارجی حرفی برای گفتن داشت. بر اساس اعلام بانک جهانی، ایران بالاترین نرخ سود به سپرده ها را در بین کشورهای دنیا می پردازد، به طوری که ایران در سال ۲۰۱۲ میلادی در بین ۱۳۸ کشور جهان رتبه پنجم را دارد متوسط نرخ سود سپرده در ایران در همین سال ۸.۱۴ درصد اعلام شده است. اما طبق قانون، شورای پول و اعتبار موظف است نرخ سود علی الحساب سپرده های یکساله را حداقل به میزان میانگین نرخ تورم سال قبل و پیش بینی سال مورد عمل تعیین کند. بنابراین نرخ سود تسهیلات متناسب با نرخ سود سپرده ها و سود مورد انتظار بانک ها توسط شورای پول و اعتبار تعیین می شود. با این تفاسیر تولیدکنندگان می گویند اگر نرخ سود بانکی تغییر نمی کند حداقل برای بخش تولید نرخ سود تک رقمی تعیین شود. در این خصوص با چند تن از تولیدکنندگان گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه می آید.

سید عبدالوهاب سهل آبادی رئیس خانه صنعت و معدن ایران درباره وضعیت صنعت کشور و اینکه تولیدکنندگان منتظر کاهش نرخ سود بانکی هستند به خبرنگار ما گفت:تولیدکنندگان بشدت در انتظار تصمیم دولت در کاهش نرخ سود بانکی هستند؛ به علت وجود تحریم و سایر شرایط خاص تولیدکنندگان با شرایط دشواری روبه رو بودند و حال برای آنکه بتوانند به فعالیت مناسب بپردازند نیازمند حمایت مالی هستند. وی تصریح کرد: فشاری که در دوران رکود اقتصادی به تولیدکنندگان وارد شده بسیار زیاد بوده و برای حل این مشکل بانک ها باید با کاهش سود سپرده ها و دادن تسهیلات به حمایت از صنعتگران بشتابند. تولیدکنندگان فشار زیادی با دریافت تسهیلات به دلیل بالا بودن نرخ بالای سود بانکی تحمل می کنند و این امر رونقی به بخش تولید نمی دهد. سهل آبادی افزود: بیشتر بانک های کشور بنگاه داری می کنند و برای حمایت از صنعت و تولید به درستی وارد عمل نمی شوند.

 یارانه تولید به بانک ها می رود

همچنین سید علی صدری رئیس خانه صنعت، معدن جوانان درخصوص کاهش نرخ سود بانکی به خبرنگار ما گفت: همان گونه که دولت در کاهش نرخ تورم موفق عمل کرد می تواند نرخ سود بانکی را با توجه به نرخ تورم ۱۴ درصد تنظیم کند.یکی از دلایلی که اقتصاد کشور وارد رکود شده نبود پول در چرخه اقتصادی است.اگر بانک ها نقدینگی مورد نیاز واحدهای تولیدی را تأمین کنند این چرخه وارد مدار درستی خواهد شد و به طور قطع از رکود خارج می شویم. وی افزود: در دولت گذشته زمانی که بخش تولید با رکود مواجه می شد تنها راهکار چاپ پول بود و ادامه آن تورم بیش از ۴۰ درصد را رقم زد. ولی دولت یازدهم با منطق اقتصادی جلو می رود و ضمن کنترل تورم می خواهد رونق اقتصادی را برگرداند. از این رو مهم ترین کاری که دولت باید انجام دهد حرکت سیستم بانکی و تولید به سمت استانداردهای جهانی است. وی تأکید کرد: استاندارد جهانی می گوید تسهیلات بانکی با نرخ سود تک رقمی باید به دست تولیدکنندگان برسد، لذا از دولت می خواهیم به جای آنکه به تولیدکنندگان یارانه مستقیم بدهد آن را در اختیار بانک ها بگذارد و بانک ها با نرخ سود پایین به تولیدکنندگان تسهیلات پرداخت کند.در چنین شرایطی شاهد تولید رقابت پذیر، توسعه سرمایه گذاری داخلی و خارجی و افزایش کیفیت محصولات داخلی خواهیم بود. چالش اصلی تولید دسترسی نداشتن به منابع مالی ارزان قیمت است حال با چنین راهکاری که در دولت مطرح شده است می توان به آینده صنعت خوشبین بود. رئیس خانه صنعت، معدن و جوانان اظهار داشت: اگر نرخ سود بانکی با نرخ فعلی تورم هم برابر شود این امر می تواند مقدمات خروج از رکود را فراهم کند.

 کاهش نرخ سود بانکی منجر به خروج از رکود نمی شود

حسین ساسانی تحلیلگر توسعه پایدار و عضو اتاق بازرگانی نیز درباره مرتبط بودن نرخ سود بانکی با رکود صنعت به خبرنگار ما گفت:کاهش نرخ سود بانکی به عنوان یک مؤلفه اقتصادی است. حال اگر این مؤلفه اقتصادی دستکاری شود سایر بخش های اقتصاد هم از آن اثر می گیرند. با توجه به چنین شرایطی سیاستگذاران باید به صورت دقیق بررسی کنند که کاهش و افزایش نرخ سود بانکی چه تأثیری در کل اقتصاد و بخصوص حوزه صنعت دارد. وی تصریح کرد: نکته مهم در نرخ سود بانکی دستوری نبودن آن است. عرضه و تقاضا بهترین تعیین کننده نرخ واقعی سود بانکی است. وقتی نرخ سود بانکی در مسیر کاهش قرار گیرد، هزینه تمام شده تولید تنزل پیدا می کند و در نهایت مصرف کننده با قیمت مناسب تر می تواند محصول مورد نیاز خود را خریداری کند. وی اظهار داشت: کاهش نرخ سود بانکی باعث خروج از رکود و رونق اقتصادی نمی شود. چرا که رکود به عوامل مختلفی بستگی دارد که باید برای حل آن راهکارهای خوبی استخراج شود.از این رو دستکاری نرخ سود بانکی که برخی ها آن را به دولت توصیه می کنند تأثیر جزئی در رونق اقتصاد دارد. متأسفانه در دوره های گذشته برای برونرفت از شرایط بد اقتصادی راهکارهای موقتی تجویز می شد و هیچ زمان مشکلات صنعت ریشه ای حل نشد. حتی در دولت گذشته زمانی که نرخ سود بانکی دستوری کاهش یافت دیدیم که بانک ها آن را اجرا نکردند. آن تصمیم بر فعالیت هیچ بنگاهی اثرگذار نبود. از این رو دولت یازدهم باید از آزمون و خطا بپرهیزد و مسیر درستی را انتخاب کند. وی تأکید کرد: وقتی نرخ سود بانکی کاهش پیدا کند، مردم سپرده گذاری خود را کاهش می دهند و در نهایت دسترسی تولید کنندگان به تسهیلات قطع می شود. بدین جهت دولت نباید این چرخه معیوب را فعال کند. اما اگر دولت از طریق سیستم بانکی، تسهیلات یارانه ای به بخش تولید بدهد تا حدی مشکلات حل خواهد شد. البته در مقطع فعلی که قیمت نفت کاهش یافته و درآمدهای دولت رو به تنزل است دولت با هر اقدام حمایتی بیش از گذشته بدهکار خواهد شد. این عضو اتاق بازرگانی تأکید کرد: به دولت یازدهم توصیه می کنم از راهکارهای مقطعی فاصله بگیرد هیچکدام از مسکن ها نمی تواند خروج از رکود را رقم بزند.طی ۵۰ سال گذشته هیچ زمان معضلات صنعت ریشه ای حل نشد اما دولت یازدهم قادر است از چنین بحرانی مدبرانه عبور کند. اگر راهکاری منجر به از بین رفتن برخی از صنایع شود هم در مجموع قابل قبول است.

 صف طولانی وام فساد ایجاد می کند

آرمان خالقی عضو خانه صنعت و معدن نیز درخصوص کاهش نرخ سود بانکی و تأثیری که این بخش بر حوزه تولید خواهد گذاشت به خبرنگار ما گفت:کاهش نرخ سود بانکی در شرایطی که بانک ها در پرداخت تسهیلات اقدامی انجام ندهند کارساز نیست، لذا دولت، قبل از آنکه در مورد کاهش نرخ سود بانکی به نتیجه برسد ابتدا باید مشحص کند که تولیدکنندگان چه میزان سهم از تسهیلات بانکی داشته باشند.وی افزود: نرخ تسهیلات بانکی باید از سود منطقی برخوردار باشد و در اختیار همه تولیدکنندگان قرار گیرد. وقتی تولیدکنندگان به منابع مالی دسترسی داشته باشند قیمت نهایی تولید کاهش پیدا خواهد کرد و از طرفی کیفیت و توان رقابتی تولیدکنندگان داخلی افزایش خواهد یافت. رقبای خارجی از تسهیلات بانکی تا ۵ درصد بهره مند هستند و این در حالی است که نرخ سود بانکی برای ما بیش از ۲۰ درصد است.وی با بیان اینکه کاهش نرخ سود بانکی به نفع تولید خواهد بود و می تواند تا حدی رکود حاصله را از بین ببرد اظهار داشت: مشکلات تولیدکنندگان با بانک ها تنها نرخ سود بانکی بالا نیست بلکه تضمین هایی که بانک ها می گیرند که سبب افزایش هزینه های تولید می شود؛ تأمین وثیقه های سنگین، هزینه های اضافی و... از جمله چالش ها است. خالقی تأکید کرد: یکی از مواردی که باعث رانت در فضای اقتصادی شده صف طولانی برای دریافت وام است. زمانی که بانک ها برای دریافت تسهیلات موانع مختلف تعریف می کنند برخی ها برای دور زدن آن به سراغ کارهای خلاف قانون می روند و این امر در نهایت منجر به فساد اداری می شود.بدین جهت ضروری است که روند پرداخت تسهیلات به تولیدکنندگان واقعی تسهیل شود.

 دولت نرخ سود بانکی را طبقه بندی کند

همچنین یونس ژائله عضو اتاق بازرگانی ایران درباره کاهش نرخ سود بانکی و تأثیر آن بر بخش تولید به خبرنگار ما گفت: کاهش نرخ سود بانکی می تواند به صنعت کشور کمک کند اما به طور قطع راه خروج از رکود با چنین کاهشی اتفاق نخواهد افتاد. لذا برخلاف کسانی که معتقدند رونق صنعت با افت نرخ سود بانکی است باید بگویم که تأثیر آن در تمام بنگاه ها جزئی است.از طرفی باید به این امر توجه کرد که هرگونه کاهش نرخ سود بانکی منجر به خروج پول های مردم از بانک ها می شود. وی با بیان اینکه دولت در کاهش نرخ سود بانکی باید با وسواس تصمیم گیری کند اذعان داشت:تصمیم های عجولانه و کارشناسی نشده احتمال دارد که به تشدید رکود صنعت منجر شود.ابتدا باید بررسی شود که در صورت کاهش نرخ سود بانکی چند درصد از مردم دیگر سپرده گذاری نمی کنند و به سمت بازارهای کاذب چون طلا و ارز می روند. این تولیدکننده خاطرنشان کرد: وضعیت منابع بانکی مناسب نیست بدین جهت اگر نرخ سود بانکی در مسیر نزولی قرار گیرد معلوم نخواهد بود که روند وام دهی به تولیدکنندگان چگونه دنبال خواهد شد. از این رو توصیه می شود که دولت نرخ سود بانکی را طبقه بندی کند. نرخ سود بانکی نباید برای تولیدکنندگان، کشاورزان، سایر بنگاه ها و مردم یکسان باشد.وی توضیح داد: در تمام کشورها نرخ سود بانکی برای مشاغل مختلف متفاوت است. به عنوان مثال بخش کشاورزی با نرخ سود بانکی ۲۲ درصد نمی تواند فعالیت های خود را توسعه دهد.بر این اساس دولت وظیفه دارد با پرداخت سوبسید این بخش ها را حمایت کند و به آنها انگیزه دهد که فعالیت های خود را گسترش دهند.ژائله پیشنهاد کرد:دولت با تضمین سود بخش تولید و بخصوص حوزه کشاورزی می تواند به رونق تولید کمک کند. البته راهکارهای حمایتی متعددی وجود دارد که دولت با شرایط فعلی خود توان انجام آن را دارد.

 نرخ سود براساس عرضه و تقاضا

علی اکبر زارع کارشناس اقتصادی نیز با بیان اینکه نرخ سود بانکی در کشور تابع عرضه و تقاضا نیست به نوعی دولت با توجه به متغیرهایی چون تورم، نرخ سود بانکی را مشخص می کند گفت: در صورتی که عرضه و تقاضا تعیین کننده نرخ سود بانکی باشد این اتفاق می تواند به نفع بخش تولید کشور باشد. تصمیم گیران اقتصادی باید برای اصلاح نظام بانکی و توسعه بازار سرمایه و نیز انضباط مالی دولت برنامه ریزی کنند تا در نتیجه آن، بورس و بانک در خدمت بنگاه های تولید قرار بگیرند. این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه مسئولان باید برای پیگیری و اجرای برنامه های اقتصادی قاطعیت داشته باشند افزود: یکی از اساسی ترین مشکلات زیرساختی در اقتصاد کشور موضوع های مربوط به نظام بانکی است که بر تولید بنگاه ها و نیز بازار سرمایه اثرگذار است.رشد منفی اقتصاد و نیز رکود حاکم بر آن، بر کاهش سودآوری و ارزش سهام شرکت ها و نیز افت شاخص بورس تأثیر گذاشته است.این کارشناس ادامه داد: در حوزه بازار پول یکی از مشکلات اساسی، کاهش قدرت بانک ها در پرداخت تسهیلات به بنگاههای تولیدی است که نتیجه آن رکود حاکم بر اقتصاد کشور است؛ چرا که وقتی رشد اقتصاد منفی و رکود اقتصادی حاکم می شود کاملاً طبیعی است که توانایی مالی مردم برای سپرده گذاری در بانک ها کاهش پیدا کند  و در نتیجه نیز بانک ها، پرداخت تسهیلات را محدود می کنند.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir