حبس نیمی از منابع بانکی

اقتصاد ایرانی: رئیس کل بانک مرکزی روز گذشته دو دلیل عمده بالا ماندن نرخ سود بانکی را برشمرد. ولی الله سیف انجماد نیمی از منابع بانک ها و همچنین روش توزیع سودهای علی الحساب را از موانع کاهش نرخ سود در نظام بانکی کشور دانست. وی با اشاره به اینکه نرخ سود در حال حاضر به دلیل تنگنای منابع به صورت افراطی مثبت است، گفت: باید برای کاهش نرخ سود به تمامی جوانب توجه شود. رئیس کل بانک مرکزی با رد کاهش دستوری نرخ سود گفت: در شرایط کنونی تعیین نرخ دستوری سود بانکی توجه به معلول است و می تواند تبعات منفی در سایر بانک ها ایجاد کند.
به گزارش دنیای اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی انجماد نیمی از منابع بانک ها و روش توزیع سودهای علی الحساب را از دلایل بالا ماندن نرخ سود بانکی با وجود کاهش نرخ تورم دانست. ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در نخستین همایش مالی اسلامی از نرخ سود بالا به عنوان یکی از معضلات کنونی اقتصاد نام برد و به تحلیل چرایی آن پرداخت. وی با طرح این پرسش که چرا نرخ سود بانکی کاهش نمی یابد، گفت: اقتصاد ایران در سال های زیادی شاهد نرخ سود بانکی منفی بوده و در طول ۳۰ سال گذشته کمتر شاهد نرخ سود مثبت بوده ایم، اما هم اکنون نرخ سود بانکی به صورت افراطی مثبت است. به گفته وی، در حالی که نرخ تورم ۱۳.۷ درصد است، نرخ سود بانکی ۲۴ و ۲۵ درصدی قابل قبول نیست. وی ادامه داد: یکی از اهرم هایی که می تواند مورد استفاده قرار گیرد و تاکنون توجهی به آن نشده است، توجه به صورت های مالی بانک ها است به گونه ای که سود علی الحساب پرداختی در طول دوره از سود قطعی بیشتر بوده است.

سیاست گذار بازار پول کشور با تاکید بر اینکه بانک ها باید سودعلی الحساب را براساس محاسبات دقیق و پیش بینی های تا پایان سال پرداخت کنند، گفت:این پیش بینی ها می تواند حاشیه امنی را برای بانک ایجاد کند به گونه ای که نرخ علی الحساب بیشتراز نرخ پایان دوره نباشد. وی اظهارکرد: در شرایط کنونی، بی تفاوتی نسبت به این موضوع باعث شده است امکان کاهش نرخ سود بانکی وجود نداشته باشد زیرا رقابت های غلط و نظام پاسخگویی نادرست و بدون ترمز، مشکلاتی را ایجاد کرده است. وی گفت: وضعیت نظام بانکی در سال های گذشته به گونه ای بود که برخی از بانک ها تبلیغ می کردند؛ به طور نمونه سود قطعی 2درصد بیشتر از سود علی الحساب است، اما هم اکنون خبری از مابه التفاوت نیست، زیرا رقم سود علی الحساب بیشتر از حق اصلی سپرده گذاران است.

رئیس کل بانک مرکزی درخصوص راهکار این بانک برای خاتمه این رقابت غلط افزود: با ابلاغیه جدید بانک مرکزی، بانک ها مقید می شوند تا نرخ سود علی الحساب را بیش از نرخ سود پایان دوره پرداخت نکنند. وی گفت: به طور نمونه یکی از بانک ها در حالی که سود قطعی ۲۲ هزار میلیارد ریالی به دست آورده که نزدیک به ۳۳ هزار میلیارد ریال سود علی الحساب پرداخت کرده بود؛ بنابراین ۱۱ هزار میلیارد ریال پرداختی اضافه داشته است. سیف با اشاره به اینکه«برخی این رقم را هبه می دانند به طرح این سوال پرداخت که این هبه از جیب چه کسی پرداخت می شود؟ او در پاسخ به سوال طرح شده گفت: این سوالی هیچ پاسخی ندارد جز اینکه این پول از جیب سهامدار پرداخت می شود.» وی ادامه داد:در برخی موارد از مجمع، مصوبه ای در این زمینه دریافت می شد اما این رقم حق تک تک سهامداران بوده و اشکال بزرگی است.

نسبت پایین کفایت سرمایه

رئیس کل بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنانش در تبیین دلیل دیگر بالا ماندن نرخ سود بانکی به یکی از بحث های روز اقتصاد ایران اشاره کرد. برخی از چهره ها به طور مداوم این توقع را مطرح می کنند که شورای پول و اعتبار باید به صورت دستوری و درقالب یک مصوبه اقدام به کاهش نرخ سود کند. رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به این توقع مطرح شده برای اولین بار از یک آمار به صورت رسمی رونمایی کرد. او گفت: به دلیل تنگنای مالی، ۴۵ درصد از منابع نظام بانکی منجمد شده است و فقط ۵۵ درصد از منابع بانکی را می توان تسهیلات داد. به گفته وی از ۴۵ درصد منابع منجمد شده ۱۵ درصد مربوط به مطالبات نظام بانکی از دولت است. وی با اشاره به استانداردهای بین المللی درباره کفایت سرمایه گفت: براساس استاندارد های بین المللی این رقم باید ۱۲ درصد باشد، اما در همین حال نسبت کفایت سرمایه در بانک های کشور بین ۴ تا ۴.۵ درصد است؛ البته این رقم در برخی از بانک ها منفی است.

سیف با معرفی وضعیت موجود در منابع نظام بانکی به عنوان دلیل دیگر بالا ماندن نرخ سود به امکان سنجی توقع تعیین دستوری نرخ سود پرداخت. او گفت: وقتی بانک ها با تنگنای منابع روبه رو هستند تعیین نرخ دستوری سود بانکی با توجه به این وضعیت توجه به معلول است و می تواند تبعات منفی در سایر بانک ها ایجاد کند. سیف بار دیگر راه کاهش نرخ سود از منظر بانک مرکزی را یادآور شدو گفت: ورود به بازار بین بانکی برای جلوگیری از تبعات این امر در دستور کار قرار گرفت و این رقم از ۲۹ درصد به حدود ۲۱ درصد کاهش یافته است. رئیس کل بانک مرکزی بار دیگر دامنه مجاز نرخ سود را اعلام و اظهار کرد: از نظر بانک مرکزی نرخ سود قابل قبول معادل نرخ تورم به علاوه یک تا ۲ درصد ریسک است.

حجم نقدینگی به ۹۰۷ هزار میلیارد تومان

رئیس کل بانک مرکزی حجم نقدینگی در آخر آبان ماه امسال را ۹۰۷ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: این رقم در پایان سال ۱۳۹۲ معادل ۵۸۰ هزار میلیارد تومان بود که نشانه رشد ۵۶ درصدی است اما بخشی از این افزایش به دلیل ساماندهی ۶ بانک و چهار موسسه اعتباری از ابتدای پارسال تا پایان آبان امسال بوده است. سیف گفت: رشد نقدینگی در سال گذشته ۲۰.۹ درصد و در طول هشت ماه امسال معادل ۱۴.۸ درصد بوده است. وی گفت:حجم نقدینگی بدون احتساب ۱۰ بانک و موسسه ساماندهی شده معادل ۸۰۵ هزار میلیارد تومان است، بنابراین ۱۰۲ هزار میلیارد تومان از حجم نقدینگی مربوط به ۱۰ بانک و موسسه ساماندهی شده است.

سیف ادامه داد: با احتساب حجم نقدینگی مربوط به این ۱۰ بانک و موسسه، رشد نقدینگی در هشت ماه پارسال معادل ۱۳.۷ درصد، در پایان سال گذشته معادل ۲۲.۳ درصد و در طول هشت ماه امسال معادل ۱۶ درصد بوده که البته با توجه به اقدامات انجام شده برای خروج از رکود در کشور، این میزان رشد نقدینگی قابل قبول است. سیف ادامه داد: رشد نقدینگی در پایان آبان ماه امسال، ۲۴.۷ درصد و در سال منتهی به پایان آبان ماه پارسال، ۲۲.۴ درصد بوده است، بنابراین رشد نقدینگی در سال اخیر ۲.۳ درصد از سال گذشته بیشتر بوده است. وی با بیان اینکه «حفظ ثبات بازارها، ارتقای نظام مالی، هدایت منابع به سمت تولید و کنترل تورم» از اهداف دولت بوده است، گفت: روند نزولی نرخ تورم به گونه ای است که این رقم در پایان آذرماه امسال به ۱۳.۷ درصد کاهش یافت؛ ضمن اینکه رشد نقدینگی در پایان آبان ماه امسال نسبت به ابتدای سال، ۱۶ درصد بوده است. رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه این بانک به شدت پایبند به آرای آمار درست و قابل اتکا است، گفت: بانک مرکزی مقید است دقیق ترین آمار را ارائه دهد.

کاهش ۲۰ درصدی دامنه نوسان نرخ ارز

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه پیش از شروع کار دولت یازدهم با نوسانات شدید در بازار ارز مواجه بودیم، گفت: دامنه نوسانات نرخ ارز در یک سال اخیر نسبت به مدت مشابه پارسال، ۲۰ درصد کاهش یافته است. به گفته وی، قیمت متوسط ارز (برابری ریال و دلار) در هشت ماه امسال نسبت به دوره مشابه گذشته ۵.۷ درصد افزایش یافته است؛ البته نسبت یورو با ریال ۱۱.۹ درصد کاهش یافته است. سیف یادآور شد: این ارقام در شرایط تحریم و کاهش قیمت نفت به دست آمده است. سیف در ادامه از پرداخت ۲۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در هشت ماه امسال خبر داد و گفت: ۶۳ درصد از این تسهیلات در بخش سرمایه در گردش بوده که سهم بخش صنعت نیز ۸۲.۶ درصد است. وی با بیان اینکه نظام مالی اسلامی باید دو ویژگی کارآیی و اخلاق محوری را در دستور کار خود قرار دهد، گفت: رفتارهایی که در بانکداری بدون ربا انجام می شود، قابل عرضه به محافل بین المللی است.

موافقت با بازار مشتقه ارزی

سیف درباره بازار مشتقه ارزی نیز گفت: این موضوع در شورای عالی بورس مطرح شده است؛ این بازار از ابزارهایی است که می تواند در بازارهای مالی ما ثبات ایجاد کند اما اجرای آن به بعد از برجام و یکسان سازی نرخ ارز برمی گردد و بانک مرکزی موافق راه اندازی بازار مشتقه ارز است.

درباره کارت اعتباری عجله نکنید

رئیس کل بانک مرکزی درمورد کارت های اعتباری نیز گفت: دستورالعمل آن از سوی بانک مرکزی به همه بانک ها ابلاغ شده است؛ بانک ها نیز براساس ارزیابی خود از مشتریان آن را صادر خواهند کرد. همچنین یک کارت اعتباری سراسری نیز در حال عملیاتی شدن است.

وی یادآور شد:کارت های اعتباری مربوط به کالاهای بادوام در این هفته به جامعه هدف مشخص شده از سوی نهادهای مربوطه اعلام می شود. وی افزود: دراین طرح بیشتر زوج های جوان و احتمالا کارکنانی که حقوقشان از سقف معین پایین تر است در نظر هستند البته وضعیت کارت های اعتباری تا پایان هفته مشخص خواهد شد. رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه درباره عملکرد کارت های اعتباری زود قضاوت نکنید، گفت: باید اجازه داد این محصولات جای خود را در بازار پیدا کنند. سیف با بیان اینکه اگر اکنون درباره کارت های اعتباری قضاوت کنیم این امر منجر به التهاب خواهد شد، ادامه داد: اینکه از ابتدای ورود این محصولات قضاوت نامناسب درباره آن انجام شود کار منطقی نیست؛ باید اجازه داد ۶ تا ۸ ماه از زمان ورود این محصولات بگذرد و سپس درباره آن قضاوت کنیم. به گفته وی، بانک مرکزی ارائه کارت های اعتباری عقد مرابحه را به کل بانک ها ابلاغ کرده و بانک ها هم اکنون در حال صدور آن هستند.

ولی الله سیف خبر داد

اقدام حقوقی برای مقابله با برداشت پول های بلوکه شده ایران 

رئیس کل بانک مرکزی گفت: این بانک از طریق وکیل خود در حال اقدام و پیگیری برای توقف مصوبه برداشت ۱.۷ میلیارد دلار از سوی کنگره آمریکا از دارایی های بلوکه شده ایران است. ولی الله سیف در حاشیه نخستین همایش مالی اسلامی در جمع خبرنگاران، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اقدامات بانک مرکزی درباره مصوبه کنگره آمریکا درباره برداشت حدود ۲ میلیارد دلار ازحساب بلوکه شده ایران افزود: رقم ۲.۵ میلیارد دلار شامل سود اضافه شده به رقم اصلی ۱.۷ میلیارد دلار است؛ این پرونده همچنین ازطریق دفتر نهاد ریاست جمهوری و وزارت امور خارجه در حال پیگیری است که امیدواریم نتیجه آن را دریافت کنیم. سایت مجلس نمایندگان آمریکا با انتشار گزارشی از مسدود کردن دارایی های بانک مرکزی ایران در آمریکا خبر داد که در آن ۲۲۶ نماینده کنگره به برداشت ۱.۷۵ میلیارد دلار از حساب های بلوکه شده بانک مرکزی رای دادند. پیش از این نیز نمایندگان کنگره طرح هایی برای بلوکه کردن دارایی های ایران پیشنهاد داده بودند. چهارشنبه هفته گذشته نمایندگان احزاب جمهوری خواه و دموکرات در طرحی ضدایرانی، خواستار برداشت از منابع مالی متعلق به بانک مرکزی ایران شدند که توسط آمریکا مسدود شده است. این طرح موسوم به «دادگاه یار» از سوی کنگره برای پشتیبانی از فرآیند ادعایی رسیدگی به پرونده اقدامات تروریستی منتسب به ایران تصویب شده است.