عصر باتری ها هنوز ادامه دارد

اقتصاد ایرانی: بیش از دو قرن و نیم از آن زمان گذشته است که بنیامین فرانکلین تعدادی از شیشه های دارای بار الکتریکی شارژ شده را در کنار همدیگر قرار داد و با استفاده از یک اصطلاح نظامی آن را باتری نامید.

۲۵ سال از آن زمان گذشته است که شرکت سونی نسخه تجاری از باتری قابل شارژ لیتیومی را عرضه کرد و اکنون به طور نامحدودی در انواع تلفن های هوشمند، لپ تاپ ها و سایر دستگاه های الکترونیکی استفاده می شود. در عصر روبات ها و هواپیماهای بدون سرنشین، هوش مصنوعی و واقعیت مجازی، باتری لیتیومی فاقد زرق و برق چشمگیری است. ولی کمبود آن به طور کاملی مشهود و نمایان است: ایستگاه های شارژ در اطراف فرودگاه ها کاملا نمایان است.

به طور فزاینده ای باتری های لیتیومی در حال تبدیل به ابزارهای قدرت در خودروها، خانه ها و حتی نیروگاه های برق هستند. خودروسازان آمریکایی، چینی و ژاپنی برای تامین عرضه باتری های لیتیومی برای خودروهای برقی نسل آینده، عجله و شتاب زیادی دارند. با این حجم گسترده از تلاش ها، لیتیوم که به اندازه ناچیزی در هر باتری مورد استفاده قرار می گیرد، امروز به یکی از کالاهای داغ در جهان تبدیل شده است. قیمت کربنات لیتیوم وارداتی به چین در دو ماه آخر ۲۰۱۵ میلادی بیش از دو برابر افزایش یافته است.

تا به حال، محدودیت های مربوط به استفاده از باتری ها شامل ظرفیت ذخیره سازی، هزینه و مدت زمان شارژ مجدد بود. ولی تولید در مقیاس بزرگ بر این مشکلات غلبه کرده است. محصول برتری که در نمایشگاه این هفته خودروی دیترویت به نمایش گذاشته شد، یک خودرو نبود بلکه یک باتری بود که روی شورولت بولت ۲۰۱۷ نصب شده بود. مری بارا رئیس شرکت جنرال موتورز آمریکا درباره آن گفت: این باتری برد طولانی و زیاد را همراه با قیمت مناسب و مقرون به صرفه در اختیار دارد.

تسلا تولید کننده خودروی برقی قول داده است تا تولید انبوده این باتری لیتیومی را امسال آغاز کند. این کار قرار است در کارخانه عظیم ایالت نوادا آغاز شود. بی وای دی رقیب چینی این شرکت بیکار ننشسته است. در ده ماه سال گذشته شرکتهای چینی خودروهای برقی بیشتری نسبت به تلسا از سال ۲۰۰۸ میلادی تاکنون فروختند. تاکید بیشتر بر باتری ها بخش مهمی از برنامه ۵ ساله ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ صنایع خودروسازی چین است.

افزایش قدرت

خودروهای برقی تنها منبع تقاضا نیست. باتری ها نقش مهمی را نیز در تامین انرژی پاک تر و شبکه های برق ایفا می کنند. در آفریقای جنوبی، استرالیا، آلمان و امریکا، تسلا امسال فروش یک دیوار برقی ۳ هزار دلاری را آغاز خواهد کرد تا صاحبخانه ها انرژی خورشیدی را از روی سقف های خود ذخیره سازی کنند. استفاده از باتری های لیتیومی گسترده تر نیز شده است. آنها در حال نصب میلیون ها باتری لیتیومی در نیروگاه های برق هستند تا عرضه برق در زمان های اوج مصرف و نوسانات شبکه را تنظیم کند.  کالیفرنیا به شرکت برق خود دستور داده است تا ۱.۳ گیگاوات ظرفیت ذخیره سازی برق غیر آبی را طی ۵ سال ارائه دهد. این مساله با کل ظرفیت تولید برق ۱۰۰۰ گیگاواتی آمریکا مقایسه می شود ولی بیش از دو برابر باتری های نصب شده ۰.۵ گیگاواتی در شبکه های برق سراسر جهان است. در سال ۲۰۱۶ میلادی، یک نیروگاه خورشیدی با باتری های لیتیومی در هاوایی راه اندازی خواهد شد که قیمت برق عرضه شده آن کمتر از دیزل خواهد بود.

البته هنوز راهی طولانی در پیش است. همان طور که باتری های لیتیومی هنوز ظرفیت لازم برای ذخیره مقادیر زیادی از برق را برای بیشتر از چند ساعت ندارند. هزینه ها نیز هنوز بیش از حد بالاست. و افزایش چشمگیر قیمت لیتیوم نیز پژوهشگران را بر آن خواهد داشت تا به سوی سایر انواع باتری ها روی آورند. افزایش تقاضا و رشد قیمت در نهایت منجر به عرضه بیشتر لیتیوم خواهد شد.

منبع: اکونومیست