بازسازی چهره تجاری ایران در غرب

اقتصاد ایرانی: گروه تجارت رییس دولت یازدهم در نخستین سفر رسمی خود پس از اجرای «برجام»، به همراه هیاتی دیپلماتیک و تیم اقتصادی صد نفره راهی اروپا شد تا به فرانسه و ایتالیا سفر کند. این سفر رییس جمهور که غیر از اهداف سیاسی، رویکردهای اقتصادی نیز دربردارد، از چند ماه قبل بخش خصوصی ایران را برای مذاکرات اقتصادی با بخش خصوصی ایتالیا و فرانسه ترغیب کرده است. به همین دلیل مقدمات اقتصادی قابل توجهی برای سفر رییس جمهور به اروپا فراهم شده؛ به گونه یی که یک مقام آگاه ایتالیایی از قرارداد ۱۷ میلیارد یورویی در سفر روحانی به قاره سبز خبر داده است که به نظر می رسد، این نوع قراردادها بیشتر حوزه هایی همچون صنایع هواپیمایی، خودرو و معدن را شامل می شود. برخی اخبار از عقد قرارداد همکاری میان ایران خودرو و پژو نیز به طور مشخص طی این سفر حکایت دارد. بر اساس این گزارش سفر روحانی به فرانسه که نخستین سفر یک رییس جمهور اسلامی ایران به این کشور از ۱۹۹۹ تاکنون است، فرصت هایی را برای بهبود روابط با کشوری که از نظر تاریخی مناسبات نسبتا دوستانه یی با ایران داشته ایجاد می کند. به گفته فعالان بخش خصوصی در جریان این سفر، دیدارها و نشست های اقتصادی زیادی طراحی شده که نشان دهنده نگاه ویژه دولت به امور اقتصادی در فصل جدید روابط ایران با غرب است. البته پیش از این نیز حسن روحانی رییس جمهور کشورمان، گسترش روابط با کشورهای اتحادیه اروپا را از سیاست های تهران در دوران پسابرجام عنوان کرده بود. رییس اتاق ایران نیز در این باره گفته است: هدف هیات ایرانی در سفر اروپایی، بازسازی چهره ایران نزد افکارعمومی جهانیان است. این ادامه راهی است که دولتمردان ما از رییس جمهور روحانی تا ظریف و نهاوندیان در صحنه سیاسی از ژنو تا وین تا داووس دنبال کرده اند. نخستین سفر اروپایی ریاست جمهوری ایران به اروپا نقش موثری در این راستا دارد. هیات اقتصادی نیز به عنوان نیمی از هیات کشورمان باید در این مهم نقش آفرینی جدی کند. این مهم است که طرف اروپایی چهره یی حرفه یی، روزآمد، جدی و قابل اعتماد از جامعه فعالان اقتصادی ایران مشاهده کند تا فصل جدید روابط تجاری ایران و غرب، به طور مطلوب رقم بخورد.
به گزارش تعادل، ایتالیا به عنوان یکی از چهار قدرت برتر اتحادیه اروپا (پس از انگلیس، فرانسه و آلمان) و یکی از اعضای مهم ۸ کشور صنعتی جهان  (G8)، جایگاه مهمی از نظر اقتصادی، صنعتی و تجاری در سطح منطقه یی و جهانی دارد و جایگاه صنعتی این کشور این امکان را برای ایران فراهم کرده تا برخی نیازهای خود را از ایتالیا تامین کند تا آنجا که در ردیف مهم ترین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپا قرار گیرد و همواره در بین ۱۰ کشور اولی که با ایران رابطه تجاری دارند، حضور داشته باشد. ایتالیا که سابقه یی طولانی در روابط اقتصادی با ایران دارد، به دنبال افزایش سطح تجارت با ایران در دوران پس از برجام است و طی ماه های گذشته، هیات هایی از این کشور راهی ایران شدند تا در زمینه سرمایه گذاری های مشترک در حوزه های پرپتانسیل ایران رایزنی کنند. سابقه طولانی تجارت با ایتالیا موجب شده است تا زمینه همکاری های جدید نیز با سرعت بیشتری نسبت به سایر کشورها فراهم شود. در سال های پیش از تحریم سطح تجارت با ایتالیا به ۷ میلیارد دلار در سال هم رسیده؛ این موضوع درحالی است که در سال های اخیر به دلیل تحریم های نابرابر علیه ایران، حجم تجارت میان این دو کشور در سطح پایینی رقم خورده است. آمارهای گمرک نشان می دهد که در ۹ ماهه سال جاری معادل ۵۹۴ میلیون دلار کالا از ایران به ایتالیا صادر شده است. ایتالیا نیز در این ۹ ماه، ۹۵۱ میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده است. بر اساس گزارش اداره آمار ایتالیا نیز مبادلات تجاری ایتالیا و ایران از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۱ روندی صعودی داشته است؛ به طوری که پس از کاهش مختصری که سال ۲۰۰۹ و آن هم به واسطه بحران اقتصادی بین المللی به چشم می خورد، سال ۲۰۱۱ حجم مبادلات تجاری دو کشور به بالاترین سطح یعنی ۷ میلیارد یورو رسیده بود. اما طی سال های بعد تشدید تحریم های یک جانبه و غیرقانونی امریکا و اتحادیه اروپا و در کنار آن اعمال محدودیت های شدید مالی و تجاری باعث شد مبادلات تجاری ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا از جمله ایتالیا با کاهش شدیدی روبه رو و به نوعی نیز این سطح روابط قطع شود. همچنین آمارها در ۶ ماهه اول ۲۰۱۵ نیز حاکی از آن است که واردات ایران از ایتالیا بالغ به ۵۶۳ میلیون یورو رسیده که این رقم معادل دوبرابر صادرات به این کشور یعنی ۲۵۱ میلیون یوروست.

قرارداد ۲ میلیارد دلاری فولادی

در همین حال رییس اتاق بازرگانی ایران از انعقاد قرارداد دومیلیارد دلاری با شرکت فولاد ایتالیا در سفر جاری رییس جمهور به رم خبر داد. محسن جلال پور با اشاره به سفر رییس جمهور به رم گفت: در سفر رییس جمهور به رم قرار است قرارداد همکاری با شرکت «دنیلی» ایتالیا درباره صنایع فولاد، به مبلغ دو میلیارد دلار به امضا برسد.
وی افزود: در این سفر قرار است تفاهمنامه انجمن فنی و مهندسی ایران نیز با مجموعه ایتالیایی درباره کارهای ساختمانی نظیر راه، جاده و ریل به ارزش یک میلیارد دلار به امضا برسد. علاوه بر این موضوعات، هیات اقتصادی همراه رییس جمهور همچنین چندین تفاهمنامه دیگر درباره همکاری های دارویی و مواد غذایی با صنایع متوسط و کوچک ایتالیا امضا خواهند کرد. وی با اشاره به حضور هیات ۱۰۰ نفره فعالان اقتصادی در جریان این سفر گفت: در سفر به ایتالیا قرار است با اعضای اتاق بازرگانی ایتالیا و فعالان اقتصادی این کشور و بانکداران ایتالیایی جلسات مشترک برقرار و مذاکره کنیم. جلال پور با اشاره به سفر رییس جمهورمان به فرانسه نیز خاطرنشان کرد: در سفر به فرانسه علاوه بر مذاکره با اعضای اتاق بازرگانی این کشور و فعالان اقتصادی و بانکی قرار است قرارداد ساخت وساز انجمن خدمات فنی و مهندسی ایران با یکی از بزرگ ترین شرکت های فرانسوی به امضا برسد. رییس اتاق ایران گفت: در سفر به فرانسه همچنین قراردادهای دیگری در زمینه صنایع خودرو سازی و قطعات، صنایع غذایی، گیاهی، پتروشیمی و ای سی تی میان فعالان اقتصادی ایران و فرانسه به امضا خواهد رسید.

سرمایه گذاری معدنی ۵میلیارد یورویی

از سوی دیگر رییس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی گفت: تفاهمنامه هایی به ارزش ۵ میلیارد یورو برای سرمایه گذاری در صنایع معدنی با ایتالیا آماده شده است. مهدی کرباسیان افزود: همچنین شرکت فولاد مبارکه و شرکت «ایریتک» تفاهمنامه جداگانه یی برای سرمایه گذاری در بخش های دیگر از جمله ساخت نیروگاه آماده کرده اند که در سفر رییس جمهور و هیات همراه به ایتالیا نهایی خواهد شد و با مشخص شدن محل تامین مالی این طرح ها حدود همکاری ها معین می شود. وی گفت: در تفاهمنامه هایی که با شرکت «پرشین متالیک» ایتالیایی به صورت ۶۰ درصد سهم ایتالیا و ۴۰ درصد سهم ایمیدرو آماده شده است نیز سرمایه گذاری هایی مشترک در حوزه فولاد و زنجیره فولاد در جنوب کشور از چابهار تا بندرعباس یا جاسک انجام می شود. کرباسیان در عین حال با بیان اینکه مرحله دوم طرح سالکو (آلومینیوم جنوب) را با چینی ها و ایتالیایی ها در منطقه چابهار در دستور کار داریم، افزود: تفاهمنامه یی هم درباره صنایع پایین دستی آلومینیوم با شرکت «فیو» فرانسه در چارچوب همکاری های اقتصادی دوکشور آماده کرده ایم که در آینده نزدیک اجرایی خواهد شد.

استقبال ایتالیا از سفر رییس جمهور

در همین حال یک مقام ایتالیایی گفت: قرار است، رییس جمهور ایران در سفر خود به ایتالیا، قراردادهایی به ارزش حدود ۱۷میلیارد یورو (۱۸.۴ میلیارد دلار) با این کشور به امضا برساند. وی افزود: انتظار می رود روحانی قرارداد خرید ۱۱۴ جت ایرباس را نهایی کند و قراردادی را با شرکت های خودروسازی پژو سیتروئن و رنو به امضا برساند. همچنین روزنامه «لارپوبلیکا» نیز در زمینه سفر رییس جمهور ایران به ایتالیا نوشت: «در بین قراردادهایی که انتظار می رود در طول این سفر به امضا برسد، یک قرارداد ۵ میلیارد دلاری با شرکت «سایپم» برای توسعه خطوط لوله نفت نیز منعقد می شود.»

فرصتی برای جبران روابط اقتصادی

در همین راستا «پائولو جنتیلونی»، وزیر امور خارجه ایتالیا گفت: توافق هسته یی فرصتی برای جبران روابط اقتصادی ایتالیا و ایران خواهد بود و ایتالیا یقینا در دوران تحریم ها از نظر روابط اقتصادی با ایران رنج دیده است. وی افزود: توافقی که در وین حاصل شد، به ما فرصت جبران تدریجی روابط اقتصادی را می دهد و در این روابط نکته مهم ایجاد یک مشارکت و نه فقط افزایش مبادلات تجاری فیمابین است.

ایتالیا؛ نخستین شریک تجاری ایران

همچنین «فدریکا گوئیدی»، وزیر توسعه اقتصادی ایتالیا نیز گفت: در آینده نزدیک و با وجود لغو تحریم های بین المللی، روابط میان ایتالیا و ایران را احیا می کنیم. ایتالیا همواره روابط اقتصادی و تجاری بسیار عالی با ایران در زمان پیش از تحریم ها داشته و ما نخستین شریک تجاری ایران بودیم و مبادلات تجاری میان دو کشور در سال ۲۰۱۱ میلادی به بیش از ۷ میلیارد یورو می رسید، در حالی که امروز به کمی بیش از یک میلیارد یورو کاهش یافته است. وی ادامه داد: تقریبا تمام شرکت های بزرگ ایتالیایی در بازار ایران حضور داشتند؛ بنابراین تمایل ما ازسرگیری روابط اقتصادی دوجانبه میان ایتالیا و ایران در پی توافق هسته یی و چشم انداز لغو تحریم ها از سال ۲۰۱۶ است. در تلاشیم تا حجم مبادلات خود با جمهوری اسلامی ایران را به سطح پیش از تحریم های بین المللی، یعنی سالانه هفت میلیارد یورو برسانیم. همچنین «ساکه»، آژانس اعتبارات صادراتی ایتالیا گفته صادرات کالاهای ایتالیایی به ایران ممکن است طی ۴ سال و در فاصله سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ حدود ۳ میلیارد یورو افزایش یابد. ارزش کل صادرات ایتالیا به ایران در سال گذشته ۱.۵۶ میلیارد یورو بود.

نخستین جلسه هیات ایران با «ساچه»

این گزارش حاکی است، نخسین جلسه هیات اقتصادی ایران با گروه «ساچه» ایتالیا صبح دوشنبه پنجم بهمن ماه جاری در رم شروع شد. گروه بیمه یی ساچه ایتالیا در تسهیل امور همکاری های اقتصادی بین شرکت های ایتالیایی و دیگر کشورها فعال بوده و از طریق صدور بیمه نامه های صادراتی و تضمین تسهیلاتی که توسط بانک های ایتالیایی به صادرکنندگان ایتالیایی ارائه می کند، زمینه صدور انواع ماشین آلات و کالا ها و خدمات فنی و مهندسی را فراهم می آورد.