سایه پوپولیسم بر داووس

اقتصاد ایرانی: در داووس واژه های مشخصی استفاده می شود که مردم در موافقت با آن سر تکان می دهند. این واژه ها شامل «پایداری» می شود. واژه های دیگری هم است که جمعیت شرکت کننده در مجمع جهانی اقتصاد را هم نگران می کند. واژه امسال «پوپولیست» بود.

به گزارش تعادل، پوپولیست ها آن نیروهای سیاسی هستند که ایده هایی را که عموما یا خطرناک دیده می شوند یا سهل الوصول به جلو می برند. این ایده ها مثل ساختن یک دیوار برای دور نگهداشتن پناهجویان از ایالات متحده، ترک بریتانیا از اتحادیه اروپا یا هر کس دیگری که تعرفه ها را بالا ببرد یا تغییرات جوی را کنار بگذارد، است. این نیروها در حال برخاستن هستند. امسال سایه دونالد ترامپ بر داووس بسیار پررنگ بود. همین طور دورنمای پناهجویان سرازیر شده به اروپا آن قدر مورد توجه قرار گرفته که رهبرانی از قبیل آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان را تضعیف کرده است. وسیع تر نگاه کنیم، آنهایی که در داووس هستند - بازرگانان و الیت های سیاسی - مطلع هستند که آنها شدیدا نمایانگر افراد «غیر پوپولیست» هستند که مورد هدف خشم عمومی و افراد سرخورده هستند. دیر یا زود اکثر سالن های گفت وگو در داووس به سمت انتخابات ریاست جمهوری امریکا می چرخد. به تدریج بر مردمی که در کناره سوییس هستند این موضوع روشن می شود که یا آقای ترامپ یا تد کروز، سناتور تگزاس، به احتمال نامزدی جمهوری خواهان را از آن خود می کنند و ممکن است یک اتفاق غیرمنتظره روی دهد – پیروزی ترامپ یا کروز در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر.

البته کسی این تحلیل را قبول نمی کند. اریک کانتور، رهبر اکثریت جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان در یک نشست داووس گفته بود که او تردید دارد که نامزدی آقای ترامپ بتواند از مرحله اولیه انتخابات که تصمیم می گیرد چه کسی نامزد جمهوری خواهان باشد، عبور کند. اما همین آقای کانتور در انتخابات سال ۲۰۱۴ کرسی خود را به دایو برات که یک پوپولیست است، باخت.

در همین حال سیاستمداران اروپایی در نبرد پوپولیستی با یکدیگر هستند. خانم مرکل که سخنرانی اش به گرمی مورد استقبال در داووس قرار می گیرد، مجبور شد که امسال به خاطر بجران پناهجویان در کشورش بماند. در غیاب او جواشیم گاوک رییس جمهوری آلمان، صحنه را به دست گرفت تا به ظرافت و در پرده به خانم مرکل بتازد که چرا محدودیت عددی را برای تعداد پناهجویانی که آلمان می تواند قبول کند، قبول نکرده است. او بحث کرد که «اگر دمکرات ها نمی خواهند درباره محدودیت ها سخنی بگویند در این صورت پوپولیست ها و بیگانه ستیزها خواهند گفت.» آقای گاوک در هشداری نسبت به تاثیرات سیاسی جریان پناهجویان تنها نبود. مارک روت، نخست وزیر هلند هم هشدار داد که اروپا «۶ تا ۸ هفته» وقت دارد تا جریان پناهجویان را مسدود کند در غیر این صورت فشار برای تحمیل دوباره کنترل مرزها در درون اتحادیه اروپا غیرقابل کنترل خواهد شد.

در همین حال داووس درگیر این ایده هم است که شاید پادشاهی متحد [ بریتانیا ] امسال رای به ترک اتحادیه اروپا دهد. دیوید کامرون، نخست وزیر پادشاهی متحد، در سخنرانی که در داووس انجام داد و این اعتماد را به مردمی که در آنجا بودند، داد که بریتانیا در نهایت رای به ماندن در اتحادیه اروپا می دهد. اما این اطمینان در حالی صورت گرفت که نظرسنجی های اخیر نشان می داد که خروج بریتانیا بسیار محتمل است. در میانه تمام هشدارها نسبت به پوپولیسم، مردم حاضر در داووس تلاش های مفرطی می کردند تا با منشأ نارضایتی ها درگیر شوند. تمام رهبران سیاسی از نیاز به کنترل جریان پناهجویان حرف می زنند. مشکل این است که پیشنهادهای آنها راه حل های درازمدت است صلح در خاورمیانه، طرح مارشال برای آفریقای شمالی کاملا نامتقاعد کننده است. همچنان که ماجرای پناهجویان از سوریه و جاهای دیگر بدتر می شود، نگرانی عمومی در اروپا هم به آن اضافه می شود. داووس مثل همیشه با بحث های بسیار جدی نابرابری روبه رو بود و خواهان مشارکت و مسوولیت پذیری اجتماعی بود. اما حتی پیشرفت های فناوری که طبیعتا به عنوان یک کالای ناب در داووس در نظر گرفته می شود هم اکنون باعث نگرانی شده است. اکنون ترس از این است که روبات ها جایگزین کارگران کمتر ماهر شوند و بیکاری فزاینده و فقر بیشتری را به همراه بیاورد.

با این حال داووس ۲۰۱۶ برخی شواهد را رو کرد که پوپولیست ها نتوانسته اند به اهداف خودشان نایل شوند. دو برنده انتخابات اخیری که این موضوع را نشان داده اند ماریسیو ماسری، رییس جمهوری آرژانتین و جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا هستند.

هردو آنها در داووس به صراحت سخنرانی کردند. آقای ماسری، نخستین رییس جمهور آرژانتین که پس از بیش از یک دهه در داووس حضور می یابد، وعده داد که اعتماد سرمایه گذاران خارجی را برمی گرداند، بروکراسی را کاهش می دهد، فساد را از بین می برد و در زیرساختارها سرمایه گذاری می کند. آقای ترودو هم نماد یک استاندارد برای بالا بردن ارتقای مجمع جهانی اقتصاد – یعنی فمینیسم و تغییرات جوی – بود. در حال حاضر روش داووس درباره پوپولیسم بیشتر روی نگرانی عمیق و بی اطمینانی بود تا وحشت تمام عیار. اما ۱۲ ماه بعدی یک سری از آزمون های حیاتی را نشان خواهد داد. این احتمال وجود دارد هنوز محتمل هم نیست که سال بعد و زمانی که در مجمع جهانی اقتصاد دور هم جمع می شویم، آقای ترامپ رییس جمهوری ایالات متحده باشد، پادشاهی متحد رای به ترک اتحادیه اروپا داده باشد و کنترل های مرزی در سراسر اروپا به اجرا در آمده باشد. این روندها دنیای داووس را وارونه خواهد کرد.