برآوردهای جدید از صادرات نفتی ایران پس از اجرای توافق هسته‌ای
اقتصاد ایرانی: مرکز مطالعات استراتژیک و بین الملل (CSIS) در گزارشی نوشت: گذشت دهه ها پس از اولین تحریم نفتی در سال ۱۹۷۳ به وضوح نشان داده است که هیچ کس نمی تواند قیمت های نفت و گاز و درآمدهای حاصل از صادرات محصولات نفتی را پیش بینی کند. این موضوع خاصه زمانی که که صادرکنندگان کلیدی همچون عراق و لیبی درگیر جنگ بوده، و تولید نفت نیز تا حدودی تحت تأثیر تنش های بین ایران و همسایگان عرب آن قرار دارد، منابع جدید نفت وارد خط تولید می شوند و به ظاهر جهان از کاهش تقاضای چین تبعیت می کند، بیش از پیش خود را نشان می دهد.
با این حال برخی برآوردهای مهم و جدید وجود دارند که نشان می دهد که ایران به هیچ وجه با حجم عظیمی از درآمد پس از رفع تحریم ها در پی برجام مواجه نخواهد شد.
آژانس اطلاعات انرژی ایالات متحده که بخشی از وزارت انرژی این کشور است به تازگی نتایج دو مطالعه را منتشر کرده است که ابعاد مختلف تأثیرات برجام بر آینده تولید و صادرات نفت ایران را مورد بررسی قرار داده اند.
این دو مطالعه به وضوح نشان می دهند که سطح تولید نفت کنونی ایران محدود است، و اینکه عربستان سعودی و دیگر دولت های عرب از نظر تولید نفت، بازاریابی صادرات و فرصت های سرمایه گذاری در موقعیت ممتازی قرار دارند. این درحالی است که دیگر مطالعات انجام شده توسط آژانس اطلاعات انرژی ایالات متحده این موضوع را نشان می دهد که عربستان سعودی قصد دارد سطح تولید کنونی را بالا نگه دارد و در شرایطی که قیمت پایین نفت است، درآمدهای خود را به حداکثر ممکن برساند، امری که ممکن است از سوی دیگر کشورهای عربی صادرکننده نفت نیز پیگیری شود.
عربستان همچنین به وضوح نشان داده است که برای افزایش قیمت ها، تولید نفت خود را متوقف و یا کاهش نخواهد داد – خاصه زمانی که درباره دیگر اقدامات ایران عمیقا دچار نگرانی شده است.
این در حالی است که مطالعه ای که از سوی بانک جهانی انجام شده است نیز این دیدگاه را تأیید می کند. این مطالعه که در جولای ۲۰۱۵ و زمانی که قیمت نفت بالاتر از هم اکنون برآورد می شد، درباره تأثیر برداشتن تحریم ها انجام شد، نشان داد:
- با فرض قیمت ۶۶ دلاری برای هر بشکه نفت در دسامبر سال ۲۰۱۵، قیمت نفت تا ۵۶ دلار در هر بشکه کاهش خواهد یافت. بانک جهانی برآورد می کند که کاهش ۱۰ دلاری در قیمت نفت می تواند تعادل مالی را در اغلب کشورهای صادرکننده نفت به هم بریزد و تا ۵ درصد بر تولید ناخالص عربستان و ۱۰ تولید ناخالص لیبی اثر بگذارد. این مقدار به معنای از دست دادن ۴۰ میلیارد دلار درآمد سالانه برای عربستان و ۵ میلیارد دلار برای لیبی است. همچنین تعادل بودجه تمامی صادرکنندگان نفت در خاورمیانه بدتر خواهد شد.
کاهش اخیر در قیمت های نفت می تواند بدتر باشد، جایی که بانک جهانی در گزارش خود نتیجه می گیرد که این استدلال مبنی بر اینکه «ایران کمتر از دیگر کشورهای صادرکننده نفت تحت تأثیر قرار خواهد گرفته زیرا درآمدهای مازاد حاصل از افزایش صادرات نفت می تواند تأثیرات منفی ناشی از کاهش قیمت های نفت را جبران کند» دیگر معتبر نیست.
برای دریافت متن کامل این یادداشت اینجا را کلیک کنید.
***ترجمه و انتشار مقالات و گزارش ها از سوی اقتصاد ایرانی لزوما به معنی تایید محتوای آنان نیست و صرفا جهت اطلاع رسانی مخاطبین و کارشناسان صورت میگیرد.
