بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : شنبه 21 فروردين 1395      14:35

مشکلات مالی گروه تروریستی داعش

گروه تروریستی افراطی داعش که زمانی ثروتمندترین و پولدارترین گروه تروریستی در جهان بود، هم اکنون با مشکل مالی قابل توجهی مواجه شده است.

اقتصاد ایرانی: گروه تروریستی افراطی داعش که زمانی ثروتمندترین و پولدارترین گروه تروریستی در جهان بود، هم اکنون با مشکل مالی قابل توجهی مواجه شده است. حملات هوایی ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا، بحران های مالی در عراق و سوریه، و قیمت های پائین بی سابقه نفت در بازارهای جهانی، همه و همه منجر شده تا این گروه تروریستی به شدت تحت فشار و آسیب قرار بگیرد.

موفقیت ائتلاف در مقابله با داعش و محدود ساختن راه های تأمین مالی این گروه، به طور عمده نشأت گرفته از دو عامل مهم است. اولین آن، کارزاری هوایی است تحت عنوان عملیاتی موسوم به «موج خیزان دو» ( Operation Tidal Wave II ) ، برای مقابله با (منبع) درآمدهای نفتی داعش. این عملیات هوایی که در اکتبر سال گذشته آغاز شد، باعث شد تا داعش از رسیدن به ده ها میلیون دلار از دلارهای نفتی که ناشی از کنترل اکثر میادین نفتی سوریه بود، محروم گردد. در حالی که عملیات هوایی مذکور، اولین تلاش نیروهای ائتلاف برای هدف قرار دادن نفت داعش نبود؛ پیش از شروع این عملیات، درآمد داعش از صادرات نفت در حدود ۵۰ میلیون دلار در ماه، بود. اما با آغاز این کارزار هوایی، بنا به برآوردهای منابع اطلاعاتی نیروهای ائتلاف، درآمدهای نفتی این گروه تروریستی تا ۳۰ درصد کاهش یافت.

اما دومین اقدام مؤثر، هدف قرار دادن منابع مالی داعش، به صورت مستقیم و ردیابی و مسدود ساختن حساب های مالی این گروه در عراق بود. حملات هوایی ائتلاف بین المللی، بیشتر پول های داعش، موسوم به «بیت المال»، و نیز مکان هایی را که گروه افراطی مذکور نقدینگی اش را در آنجا نگه می دارد، ویران کرده است. بنا به گفته سرهنگ «استیو وارن» سخنگوی نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا، پس از انجام دو عملیات هوایی در ماه ژانویه علیه دو بانکی که توسط داعش در موصل اداره می شد، حدود «ده ها میلیون» تا «یک میلیارد» دلار از اسکناس های داعشی از بین رفت. علاوه بر این، حملات هوایی دیگر در ۱۴ فوریه سال جاری، منجر به وارد شدن تلفات و خسارات سنگین به چهار بانک دیگر داعش و ابزارهای توزیع پولش، از جمله شعبه بانک مرکزی عراق در موصل گردید- همان بانکی که بنا به گزارش ها، داعش پس از تحت کنترل آوردن شهر در ماه ژوئن ۲۰۱۴ میلادی، چیزی در حدود ۴۰۰ میلیون دلار از سرمایه آن را به یغما برد.

این کارزار هوایی برای مبارزه با [افزایش و تجمیع] «بیت المال» داعش در عراق، مکمل اقدامات ائتلاف علیه تأسیسات نفتی تحت کنترل گروه افراطی مذکوردر سوریه است، چرا که داعش بخش کوچکی از تأسیسات نفتی عراق را در کنترل خویش دارد از همین رو، درآمدش از منابع نفتی عراق محدود و کم است. در عوض، داعش در عراق بر زورگیری و اخاذی، وضع مالیات و دیگر تمهیدات مالی، تکیه دارد تا بتواند منابع مالی مورد نیاز برای بمبگذاری ها و حملات تروریستی، و نیز اعمال شریعت اسلامی بر بخش بزرگی از مناطق تحت تصرفش را تأمین کند.

علاوه بر اقدامات نیروهای ائتلاف برای از بین بردن پایه های مالی اصلی داعش، اقتصادهای بحران زده عراق و سوریه نیز باعث شده تا توانایی داعش برای درآمدزایی کم تر و کم تر شود. دولت عراق به دلیل بحران اقتصادی، پرداخت حقوق به هزاران کارمند دولتی که در قلمرو تحت تصرف داعش زندگی می کنند، را متوقف ساخته است؛ کارمندانی که داعش آن ها را موظف به پرداخت مالیات های سنگین نموده است. همچنین، افت بی سابقه بهای نفت در بازارهای جهانی، سودمندی عملیات نفتی داعش را کاهش داده است. دشواری های تولید و قاچاق نفت ارزان در فراسوی مرزها، داعش را وادار ساخته تا اکثر منابع نفت اش را، در محدوده عراق و سوریه، با تخفیف های بسیار زیاد، به فروش برساند.

با در نظر گرفتن همه این موارد، اقدامات نیروهای ائتلاف موجب شده تا داعش از دستیابی به صدها میلیون دلار از مبالغی که برای طراحی و اجرای عملیات نظامی و تروریستی و اعمال قوانین شریعت اسلامی، برنامه ریزی کرده بود، محروم گردد. در واقع، این بدان معناست که هم اکنون داعش مجبور است تا راه های جدیدی برای ادامه حیات مالی اش پیدا کند.

علیرغم موفقیت اقدامات به اجرا گذاشته شده از سوی آمریکا و متحدانش در مبارزه با افزایش منابع مالی داعش، هنوز خیلی زود است که این گروه تروریستی را از لحاظ مالی، نابود شده به حساب آوریم. داعش برای تأمین مالی اش به کجا روی خواهد آورد؟ خب پاسخ این سؤال معلوم است «به اقتصاد».

در غیاب نیروهای امنیتی سوریه و عراق و نیز عدم توانایی نیروهای مخالف برای بازپس گیری قلمروهای تحت کنترل داعش، این گروه تروریستی به تحت کنترل در آوردن منابع مالی و اقتصادی مهم در بخش کشاورزی، و بخش تولید و بخش های مالی عراق و سوریه ادامه خواهد داد. سؤال اینجاست که آیا داعش قادر خواهد بود که این منابع را به کار و اقتصاد پایدار در خلافت خودخوانده اش، تبدیل کند، به طوری که درآمد مالیاتی کافی برای تأمین مالی عملیات نظامی و نیز حکومت داری اش، در اختیار داشته باشد؟

هیچ گروه تروریستی دیگری با چنین فشار فزاینده ای در اعمال حاکمیت اقتصادی کلان، روبرو نشده است. بر خلاف دیگر گروه های تروریستی مانند القاعده، داعش به طور بی سابقه ای از تکیه بر تأمین کنندگان سخاوتمند مالی احتراز نموده است. در عوض، داعش زیرساخت ها و لوازم وضع مالیات و اخاذی را در مناطق تحت کنترلش گسترش داده است. هم اکنون، گزارش ها و نشانه هایی از افزایش بهای کالا ها و خدمات در مناطق مذکور، افزایش مالیات ها و اخاذی همراه با خشونت بیشتر، توسط «پلیس مالی» داعش، وجود دارد. علاوه بر این، داعش اقدامات ریاضتی را به اجرا گذاشته تا از هزینه های این گروه کم کند- چشمگیرترین و شدیدترین این اقدامات، کاهش ۵۰ درصدی حقوق برای همه اعضای داعش است.

برخی از تحلیلگران که به عدم تخصص و تبحر فنی نیروهای داعش و نیز سیاست های مداخله جویانه این گروه تروریستی اشاره می کنند، توانایی آن برای نظارت بر اقتصاد پایدار را نادیده می انگارند. با این حال، نگاهی بر سیاست های اعلام شده گروه مذکور، این نکته را به ذهن متبادر می سازد که شاید، دورنمای اقتصادی داعش، آنچنان که برخی از تحلیلگران آن را تیره می خوانند نیز نباشد. برای نمونه، داعش سیاست حفظ متخصصان فنی دولتی و نیز بخش خصوصی پیشین را در پیش گرفته است. در یک چارچوب بزرگتر، سیاست های اقتصادی داعش به طور قابل ملا حظه ای با بسیاری از توصیه هایی که نهادهای مالی بین المللی ارائه می کنند، مانند مالکیت حداقلی دولت بر بخش های صنعتی- محدود به وضع مقررات و مالیات- همخوانی دارد؛ علاوه بر این، بررسی های پیشین، بیانگر آن است که داعش در برقراری موازنه میان درآمدها و هزینه ها، توانمند و ماهر است. توانایی داعش در دوام آوردن در برابر اقدامات ریاضتی، به این معناست که، با وجود فشارهای مالی بر ضدش ، احتمالاً گروه مذکور می تواند به حیات خود به عنوان یک تهدید تروریستی، ادامه دهد- و رشد کند.

آمریکا و متحدانش، به منظور مقابله کارآمد با داعش، در این مرحله از جنگ اقتصادی، باید فشار بیشتری بر عملیات نفتی داعش و ذخایر مالی این گروه تروریستی صورت دهند. اما یافتن راه های جدید برای متوقف ساختن چرخه کنترل داعش بر اقتصاد، کاری حیاتی است. بهترین کار برای این منظور، بسیار ساده است و آن چیزی نیست جز: جدا ساختن داعش از جمعیتی که منبع درآمدش است. تحکیم مجدد حاکمیت در سرزمین هایی مانند الرمادی و تکریت، که تحت کنترل داعش می باشد، مثال های خوبی از این موفقیت است. همکاری کارآمد با نیروهای امنیتی توانمند برای بازپس گیری موصل و رقه، پایتخت داعش در عراق و سوریه، و نیز برچیدن برنامه های مالیاتی رسمی و غیررسمی، اقداماتی ضروری برای شکست دادن و از بین بردن این گروه تروریستی خطرناک به شمار می آیند.

منبع: موسسه رند


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir