هیجان دوسویه در بورس تهران

اقتصاد ایرانی: دیروز شاخص کل بورس تهران با رشد ۹۱۹ واحدی همراه شد. در حالی که ابتدای هفته، فشار فروش سنگینی در کل بازار مشاهده می شد؛ اما با جمع شدن صف های فروش در معاملات دیروز، هجوم متقاضیان روند صعودی بورس را رقم زد. نوسانات شدید قیمت ها در روزهای اخیر، به غالب بودن فضای هیجانی بر معاملات سهام تاکید دارد. سهامدارانی که بر اساس شرایط بازار در صف های خرید و فروش مرتبا جابه جا می شوند و در صورت عدم تغییر این فضا، احتمال نوسانات سنگین در قیمت سهام بالا خواهد بود.

به گزارش دنیای اقتصاد، شاخص کل بورس تهران طی معاملات روز گذشته، پس از یک دوره عقب نشینی هشت روزه، بار دیگر با جهشی ۹۱۹ واحدی مواجه شد و طی یک کانال شکنی، در عدد ۷۸ هزار و ۴۳۵ واحد ایستاد. این در حالی بود که شاخص کل تا قبل از دیروز در سه روز معاملاتی پیاپی و از انتهای هفته گذشته، بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ واحد از ارتفاع خود را از دست داده بود. شاخص بورس در روز گذشته، پس از هشت نزول پیاپی، رشد کرد که این میزان از هفتم فروردین ماه سال جاری تا کنون، بزرگ ترین میزان رشد شاخص بوده است. افت و خیزهای اخیر شاخص نشان می دهد همچنان رفتارهای هیجانی در میان سهامداران، مهم ترین پیشران روندهای قیمتی است. با توجه به آنکه ارزش معاملات بورس افزایش یا کاهش چندانی نسبت به یک ماه اخیر نشان نداده است، به نظر می رسد همان افرادی که در قیمت های بالاتر از نمادهای مختلف خارج شده بودند، حال قیمت ها را دوباره ارزنده یافته و به بازار بازگشته اند. در ابتدای هفته گفته می شد که سخنان رئیس بانک مرکزی در شورای روابط خارجی آمریکا باعث شده است فعالان بازار از تاثیر برجام ناامید شده و فرار را بر قرار ترجیح دهند، اما همان طور که در گزارش های پیشین اشاره شده بود، این سخنان بیشتر مصرف خارجی داشته و به منظور امتیاز گرفتن از طرف خارجی مطرح شده اند. حال به نظر می رسد که بازار به سرعت متوجه انحراف خود در ارزش گذاری شده و بخش بزرگی از افت روز شنبه را جبران کرده است.

یکی از نکات قابل توجه معاملات روز گذشته، مشارکت مجدد افراد حقیقی در سمت تقاضا بود. در ابتدای سال جاری، مشارکت حقیقی ها در سمت خرید به طرز محسوس و معناداری نسبت به سه ماه پایانی سال گذشته کاهش یافته بود. همان طور که پیش تر در گزارش ها اشاره شده بود، مدت ها است که تصمیم حقیقی ها، سمت و سوی بازار را مشخص می کند. نه تنها در دوره های افت و خیز شاخص کل در دوره اوج مذاکرات هسته ای، بلکه در زمستان سال گذشته نیز، بیشتر فشار خریدی که اشخاص حقیقی ایجاد می کردند باعث رشد سطح قیمت ها در بازار سهام شد. حال پس از گذشت چند هفته، به نظر می رسد حقیقی ها به بازار بازگشته اند و برآیند تصمیمات آنها باعث شده است که دوباره سطح قیمت ها رو به صعود بگذارد. در واقع همین موضوع است که سبب می شود هیجان در این روزهای بازار سهام به اوج خود برسد. هر زمان که مشارکت حقیقی ها در بازار افزایش یافته، افت و خیز قیمت ها پررنگ تر و شدیدتر بوده است.طی معاملات روز گذشته در بورس، یک میلیارد و ۴۹۳ میلیون ورقه بهادار به ارزش بیش از ۳۵۰ میلیارد تومان و در ۹۲ هزار و ۲۶۷ نوبت دست به دست شد. آمار معاملات نشان می دهد میزان تغییر مالکیت از اشخاص حقوقی به حقیقی بیش از ۶۰ میلیارد تومان بوده است. این به آن معنا است که در بازار دیروز حقیقی ها تقریبا ۶۰ میلیارد تومان بیش از آنکه فروشنده باشند، خریدار بودند. هفته گذشته و زمانی که شاخص کل به شدت در حال ریزش بود، این روند کاملا معکوس بود و حقیقی ها بیشتر در مقام فروشنده ظاهر می شدند.

تغییر ماهیت رشد شاخص

تا پیش از معاملات روز گذشته، این سهام شرکت های خودرویی بود که سمت و سوی بازار را تعیین می کرد. در واقع نمادهای خودرویی آنقدر بزرگ نبودند که بتوانند مستقیما باعث رشد شدید شاخص کل شوند، اما با رشد قیمت سهام شرکت های خودرویی، سایر سهم های بازار نیز سیر صعودی به خود می گرفتند، بنابراین شاخص بورس با رشد مواجه می شد. روز گذشته اما، شاخص کل بخش بزرگی از رشد خود را مرهون انتشار خبری در فضای مجازی در رابطه با نماد یکی از غول های معدنی بود. خبر منتشر شده حاکی از آن بود که هیات وزیران اجازه بهره برداری از معدن گهر زمین را به شرکت گهر زمین اعطا کرده است. با انتشار این خبر، برای خرید سهام شرکت گل گهر که سهامدار شرکت گهرزمین محسوب می شود صف خرید نسبتا سنگینی تشکیل شد. پس از آن در نمادهای «ومعادن» و «وامید» نیز صف خرید تشکیل شد و در نتیجه دست کم ۲۰۰ واحد از رشد شاخص بورس از طریق رشد قیمت در این نمادها شکل گرفت. نکته دیگری که باعث شد شرکت های معدنی و فلزات اساسی را با رشد قیمت مواجه کند، افزایش قیمت فلزات اساسی در بورس کالا در هفته های گذشته بود. نکته ای که در این میان مطرح است، قرار داشتن این شرکت ها در وضعیت نسبتا باثبات بنیادی است. اگرچه این شرکت ها با مشکلات خاص خود روبه رو هستند، اما دست کم در صورت های مالی خود، مانند آنچه در شرکت های خودرویی مشاهده می شود، زیان انباشته ندارند. اگرچه در روز گذشته صف های فروش در نمادهای خودرویی، جای خود را به خریداران در محدوده مثبت تابلو دادند و این فضای مثبت در گروه خودرویی، باعث شکل گیری نوعی هیجان مثبت در سایر گروه ها شد اما می توان ادعا کرد که جنس رشد شاخص کل در روز گذشته با دفعات قبل تفاوت داشت. بر این اساس، نمادهای «فولاد»، «وامید» و «کگل» بیشترین تاثیر مثبت را برای شاخص کل رقم زدند و به ترتیب شاخص را ۱۱۱، ۶۷ و ۶۵ واحد رشد دادند. «خساپا» نیز پس از افت قیمت ۲۰ درصدی از ابتدای سال جاری، با رشد تقاضا و صف خرید مواجه شد و به تنهایی شاخص کل را ۶۰ واحد ارتقا داد. در طرف دیگر نمادهای «تاپیکو»، «شبریز» و «فارس» نیز بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل گذاشته و به ترتیب آن را ۲۲، ۲۰ و ۱۵ واحد تنزل دادند.