وام ۲ میلیارد دلاری بانک‌جهانی
اقتصاد ایرانی: سفر هیات های تجاری-اقتصادی کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی که در پسابرجام با حضور در ایران و دیدار با مقامات ایرانی تمایل خود را برای سرمایه گذاری ابراز می کنند همچنان ادامه دارد.
به گزارش تعادل، در پی ورود «نارندرا مودی» نخست وزیر هند به همراه یک هیات بلندپایه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که روز یک شنبه ۲ خرداد به دعوت حسن روحانی، رییس جمهور ایران به تهران انجام شد، رخدادهای مهمی در حوزه های اقتصادی، صنعت و انرژی هر دو کشور به وقوع پیوست. از ابتدای سفر نخست وزیر هند به ایران، امضای بیش از ۱۴ سند و موافقت نامه در حوزه های اقتصادی، سرمایه گذاری، تجاری، حمل و نقل، توسعه بنادر، فرهنگی، علمی و دانشگاهی در فهرست برنامه های هیات همراه وی قرار داشت و در دیدار مودی با رییس جمهوری ایران، موضوعاتی مانند گسترش روابط دو جانبه در حوزههای گوناگون، مسائل مربوط به صلح و ثبات منطقه یی و بینالمللی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. به دنبال حضور هیات اقتصادی و تجاری هند صبح روز گذشته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز میزبان هیاتی ۴۰ نفره از شرکت های هندی به سرپرستی رییس فدراسیون صادرکنندگان هند در بمبئی بود. مهندسی، پلاستیک، مواد شیمیایی، داروسازی، مواد غذایی و کالاهای خدمات دریایی ازجمله زمینه های فعالیت های شرکت هایی است که در نشست تجاری ایران و هند حضور داشتند. هند چهارمین اقتصاد بزرگ جهانی است که رشد اقتصادی ۵ تا ۷ درصدی را تجربه می کند. همچنین هند از کشورهایی بود که روابط تجاری خود را در دوران تحریم ها با ایران حفظ کرد. از سوی دیگر نیز ایران از اقتصادهای بزرگ ۲۰ گانه دنیا و بزرگ ترین اقتصاد منطقه محسوب می شود و از این جهت، این دو موضوع زمینه را برای همکاری های بیشتر میان دو کشور فراهم خواهد کرد. در این زمینه ظاهرا ایران به هندی ها قول داده که امنیت انرژی آنها را فراهم می کند و آنها نیز وعده داده اند که بدهی های گذشته خود با ایران را تسویه خواهند کرد. محسن جلال پور، رییس اتاق ایران نیز در حاشیه نشست تجاری ایران و هند نیز از حضور کارشناسان بانک جهانی در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران خبر داد و گفت: طی مذاکرات انجام شده، امیدواریم بتوانیم ۵.۱ تا ۲ میلیارد دلار منابع مالی برای حمایت از بنگاه های کوچک و متوسط از بانک جهانی دریافت کنیم. به گفته وی، کارشناسان بانک جهانی پیرو نشستی که در گذشته با معاونان این بانک برگزار شده بود به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران آمده بودند و صحبت از این بود که چگونه بتوانیم بنگاه های کوچک و متوسط ایران را از تسهیلات این مرجع بین المللی بهره مند کنیم.
تامین امنیت انرژی هند
در این راستا محسن جلال پور، رییس اتاق بازرگانی ایران در جمع هیات هندی، ظرفیت های همکاری اقتصادی بین ایران و هند را تشریح کرد و با بیان اینکه در بازار مطلوب دو کشور، امکان کار مشارکتی و تولید مشترک دو کشور در بخش های کشاورزی، مخابرات، انرژی و... وجود دارد، گفت: در ماه های گذشته تقریبا هر ماه یک هیات اقتصادی به ایران آمده و از ایران هم هیات هایی به کشورهای مختلف ازجمله هند سفر کرده اند اما هنوز آنچه شایسته بوده، اتفاق نیفتاده است. وی درباره مزیت های بخش انرژی ایران برای هند گفت: از گذشته تاکنون ایران فقط فروشنده نفت و گاز به هند نبوده بلکه ایران به عنوان تامین کننده امنیت انرژی هند شناخته می شود؛ چراکه ایران به لحاظ انرژی، ظرفیت و موقعیت مناسبی برای پاسخگویی به نیازهای هند دارد. به گفته جلال پور، ایران در موضوع انرژی می تواند تامین امنیت انرژی هند را به عهده گیرد و یکی از کشورهایی باشد که امنیت انرژی هند را تامین کند چراکه این کشور از نقاط مختلفی از دنیا انرژی دریافت می کند اما هیچ یک نمی توانند امنیت انرژی را برقرار کنند؛ بنابراین هند چاره یی جز انتخاب ایران به عنوان تامین کننده امنیت انرژی خود ندارد. وی ادامه داد: حجم مبادلات تجاری هند با کشورهای CIS معادل ۱۲ میلیارد دلار و در این راستا ایران بهترین و سریع ترین مسیر برای ارتباط هند با کشورهای CIS است و بندر چابهار موقعیت بسیار مطلوبی برای هند فراهم می کند تا امنیت ترانزیت هند به طور کامل تامین شود. رییس اتاق بازرگانی ایران معتقد است که دوران جدید برای همکاری های اقتصادی، دوران کار مشارکتی است و با توجه به ظرفیت های بازار هند امکان تولید و ایجاد برند مشترک بین دو کشور وجود دارد و می تواند در دراز مدت مفید و سودآور باشد. از طرف دیگر هم می تواند ارتباط فعالان اقتصادی دو کشور با یکدیگر بیشتر کند. از سوی دیگر هند در بخش هایی مانند فولاد، کشاورزی، مواد غذایی، مخابرات و IT از ظرفیت های بالایی برخوردار است و امکان کار مشارکتی در این زمینه ها با ایران وجود دارد. ایران کشوری است که در تولید علم رتبه بالایی دارد اما تبدیل علم به عمل به تجربه بالایی نیاز دارد که هند در این بخش می تواند به ایران کمک کند. رییس اتاق بازرگانی ایران همچنین با اشاره به نگاه ویژه ایران به شرق آسیا گفت: نگاه ما به شرق دنیا در شرایط جدید اقتصادی ایران بسیار پررنگ است ضمن اینکه هند بین کشورهای شرق آسیا از جایگاه ویژه یی برخوردار است و می تواند نقش موثری در روابط تجاری ایفا کند. به هر حال ما در شرایط جدید اقتصاد ایران با هند یک رابطه موفقیت آمیز خواهیم داشت؛ برای مثال با توجه به موقعیت جدید اقتصاد ایران و نقشی که می تواند در حوزه ترانزیتی داشته باشد به طور قطع هند و ایران از طریق بندر چابهار می توانند همکاری حیاتی داشته باشند. علاوه بر موارد ذکر شده، ارتباطات دیگری هم می تواند بین ایران و هند شکل بگیرد که رقم تبادلات تجاری دو کشور را به رقم بالایی برساند. جلال پور در این زمینه گفت: در گذشته روابط تجاری دو کشور تا سقف ۱۶ میلیارد دلار افزایش یافته بود که متاسفانه در شرایط تحریم به کمتر از ۸ میلیارد دلار رسید که شامل ۶ میلیارد دلار صادرات ایران و ۲ میلیارد دلار واردات است.
سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری
اما در همایش تجاری ایران و هند که روز گذشته برگزار شد، رییس شورای مشترک بازرگانی ایران و هند از امضای قراردادها و تفاهمنامه هایی بین ایران و هند در زمینه های نفت، گاز، پتروشیمی همچنین قرارداد راه اندازی راه آهن چابهار به زاهدان ایران خبر داد. به گفته ابراهیم جمیلی، هندی ها علاقه مند هستند که از راه ترانزیت ایران به افغانستان و آسیای میانه راه پیدا کنند و در آن مناطق به لحاظ اقتصادی فعال باشند. از این رو بهترین امتیاز برای هندی ها سرمایه گذاری در بندر چابهار است. از سوی دیگر هم فعال شدن این بندر برای ایران حائز اهمیت است چراکه بندر چابهار دارای موقعیتی استراتژیک است و به سرمایه گذاری خارجی نیاز دارد. رییس فدراسیون صادرکنندگان هند نیز در همایش روز گذشته از علاقه مندی هند برای گسترش روابط با کشور های CIS خبر داد و گفت: به این منظور به دنبال این هستیم که روابطمان را در بخش حمل و نقل و ترانزیت با ایران برقرار کنیم. به گفته «خالید خان» در سال های گذشته تفاهمنامه های زیادی میان دو کشور به امضا رسیده و هند در ایران دارای دو کنسول گری است که نشان دهنده روابط نزدیک دو کشور است. همچنین ایران دارای دومین اقتصاد خاورمیانه است و بزرگ ترین جمعیت منطقه را دارد. وی با بیان اینکه گام های عملی برای ارتباط بیشتر بین ایران و هند باید برداشته شود، گفت: چابهار که ستون روابط اقتصادی دو کشور است بسیار مورد توجه هندوهاست و این بندر به عنوان بندری که دسترسی هند را به کشورهای خلیج فارس فراهم می کند، مطرح است. خالید خان در حاشیه این نشست نیز سفر نخست وزیر هند به ایران را نشانه یی عنوان کرد که هندی ها می خواهند تبادلات تجاری خود را با ایران به نحو فزاینده یی گسترش دهند و بر این اساس تصمیم بر این است که هند در چابهار ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کند.
افزایش ۵ درصدی تجارت مشترک
رییس فدراسیون تجاری هند افزود: سال گذشته روابط تجاری میان ایران و هند ۲.۷ میلیارد دلار بوده که هم اکنون برنامه راهبردی افزایش این میزان تبادلات تجاری است و با توجه به اینکه به تازگی تحریم ها برداشته شده است پیش بینی برای تحقق میزان روابط تجاری در سال آینده سخت است اما به هر حال فکر می کنیم که روابط تجاری ایران و هند در سال آینده ۵ درصد افزایش داشته باشد. یکی از دستاوردهای برگزاری همایش تجاری ایران و هند امضای یادداشت تفاهم همکاری صندوق ضمانت صادرات ایران و هند بود که براساس این یادداشت تفاهم همکاری میان صندوق ضمانت صادرات ایران با شرکت ضمانت صادرات هند موسسه «ECGC» حوزه های تسهیل کننده تجارت به توافق رسیدند. به نظر می رسد امضای این یادداشت تفاهم می تواند نقش موثری در تسهیل و توسعه روابط تجاری دو کشور ایفا کند و طرفین ابراز امیدواری کردند این همکاری ها از طریق بیمه مشترک و اتکایی در دو کشور و کشور ثالث، اعتبارسنجی تجار و بانک ها، جلوگیری از بروز خسارت و کمک به وصول مطالبات توسعه یابد. وی همچنین وعده داد که بدهی های گذشته ایران به هند به زودی تسویه خواهد شد.
