بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : دوشنبه 28 تير 1395      10:1

ابهام‌زدایی از چهار سوء‌تفاهم برجامی

اقتصاد ایرانی: تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در یک سالگی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) همچنان در حال تحلیل زوایا و ابعاد این توافق و توضیح درخصوص نقاط ضعف و قوت برجام است. توافقی که در ۲۳ تیر ماه ۹۴ در وین اتریش صورت گرفت و ۶ ماه بعد در ۲۶ دی ماه همان سال وارد فاز اجرا شد. در همین خصوص رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینکه رفع تحریم ها برای ما مهم بود، اما نباید مذاکرات هسته ای را منحصر به رفع تحریم ها کنیم، گفت: درست است که با بدعهدی ها و بدقولی ها و درست اجرا نشدن مواجه بوده ایم؛ اما خواسته ما از مذاکرات فقط رفع تحریم ها نبود.

به گزارش دنیای اقتصاد، سیدعباس عراقچی روز یکشنبه در نشست خبری با خبرنگاران به چهار سوءتفاهم موجود در فضای برجام اشاره کرد و افزود: «یک سال پس از اجرایی شدن برجام با فضایی روبه رو شدیم که یکسری سوءتفاهم ها به وجود آمده و لازم است درخصوص آن توضیحاتی داده شود.» رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام همچنین از جابه جایی برخی خط قرمزها در طول مذاکرات هسته ای خبر داد و گفت کسی نمی تواند ما را متهم کند که سرخود اقدام کرده ایم.

سوءتفاهم اول

عراقچی با بیان اینکه در اجرای برجام و نتیجه مذاکرات هسته ای، بحث تحریم ها و برداشتن آنها خیلی مهم است، ابراز کرد: «قطعا یکی از اهداف مهم مذاکرات ما برداشتن تحریم ها بود؛ اما فراموش نکنیم که تمام خواسته ما فقط رفع تحریم ها نبود، خواسته های دیگر و به نظر من بزرگ تری هم وجود داشته که نباید فراموش شود.»

معاون حقوقی و امور بین الملل وزیر امور خارجه با طرح این سوال که خواسته اصلی ما از رفع تحریم ها چه بود، گفت: ۱۰ تا ۱۲ سال، مردم ایران در مقابل تحریم های بسیار سنگین و تهدیدهای روزمره مقاومت کردند برای اینکه در بحران هسته ای یک خواسته داشتند. آن خواسته چه بود؟ به نظر من این را اگر که دقیق تر بفهمیم یا به آن توجه کنیم، قطعا در ارزیابی مذاکرات و برجام هم ارزیابی دقیق تری خواهیم داشت. عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: به نظر من در تمام خواسته های ما در طول ۱۲ سالی که بحران هسته ای وجود داشت و ما با تحریم ها، تهدیدها و فشارها مواجه و در مقابل همه این ها ایستاده بودیم، در یک جمله یا یک شعار خلاصه می شود و آن «انرژی هسته ای حق مسلم ما است.»

معاون وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه می توانیم ادعا کنیم که شعار انرژی هسته ای حق مسلم ما است به عنوان خواسته اصلی مردم، محقق شده است، ابراز کرد: «به همین دلیل است ظرف بیش از یک سال که از امضای برجام می گذرد به شدت قبل از آن دیگر شعار« انرژی هسته ای حق مسلم ما است» در اولویت شعارهای مردم ایران نیست؛ چون من فکر می کنم وجدان جمعی جامعه ما پذیرفته که این شعار محقق شده است و دنیا الان به انرژی هسته ای ما احترام می گذارد.»

سوءتفاهم دوم

سیدعباس عراقچی در ادامه درباره این سوءتفاهم که در اثر برجام فقط تحریم های مرتبط با هسته ای برداشته شده و بقیه تحریم ها باقی است، گفت: این ادعای جدیدی نیست، از اول که مذاکرات را شروع کردیم بنا بوده است که فقط تحریم های مرتبط با هسته ای بحث شود و بارها در مصاحبه ها نیز گفته ام. معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: توافق ژنو، شروع رسیدن به یک توافق در امر هسته ای بود که اصول مذاکرات را بیان می کرد. در آنجا هم گفته شده که تحریم های مرتبط به هسته ای است.

او اضافه کرد: مرتب در همه جا به ما ایراد می گرفتند که شما گفته اید همه تحریم ها برداشته می شود و ما هم جواب می دادیم که در موضوعات غیرهسته ای نه اجازه مذاکره داریم و نه طالب مذاکره هستیم. بنابراین درباره تحریم های غیرهسته ای اگر روزی نظام صلاح بداند، باید بررسی شود و الان بنای آن را نداریم و این موضع همیشگی ما بوده است. اینکه الان می گویم تحریم های اولیه و تحریم های مرتبط با حقوق بشر و تروریسم می ماند، نه حرف جدید و نه حرف خارق العاده ای است.

عراقچی افزود: «بارها این را گفته ام و الان هم روی آن تاکید است، همان طور که رهبر معظم انقلاب گفته است کسی نباید بگوید تحریم ها برداشته شده است چون واقعا تحریم های اولیه که اصلا ربطی به هسته ای ندارد، سرجایش است و تحریم های دیگری هم که مرتبط با هسته ای نیست سرجایش است و حتی در تحریم های مرتبط با هسته ای هم آن طور که ما انتظار داشتیم، انتظارات برآورده نشده است. بنابراین فرمایشات رهبری دقیقا هوشمندانه است و نمی شود گفت همه تحریم ها برداشته شده است.»

سوءتفاهم سوم

معاون وزیر خارجه در ادامه یادآور شد: سوءتفاهم دیگری هم که این روزها زیاد شنیده می شود این است که آیا طرف های مقابل ما به تعهدات خودشان عمل کردند، نکردند و حرف ما چیست؟ من این را چند بار گفتم و مجددا تکرار می کنم اینکه تعهداتی که آنها طبق برجام داشته اند که یکسری تحریم ها را لغو و یکسری را متوقف و تصمیمات و مصوبات شورای وزیران اتحادیه اروپا را لغو کنند یا تغییر دهند و مصوبات جدید تصویب کنند، این کارها را صورت داده اند.» رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام توضیح داد: البته این به معنای آن نیست که تحریم ها کاملا در صحنه عمل برداشته شده و باید برای این دو تفکیک قائل شویم. او ادامه داد: بنابراین آنکه من می گویم آنها به تعهداتشان عمل کردند تعهدات روی کاغذ است. همان که رهبری با همین تعبیر اشاره کردند که تحریم ها روی کاغذ برداشته شده است. عراقچی گفت: از این جهت ایرادی نمی شود گرفت که طبق بند شماره فلان برجام قرار بوده این مصوبه را لغو کنید چرا نکردید، چرا لغو کردند. آنهایی را که باید لغو می کردند، لغو کردند ولی آیا تحریم ها در صحنه عمل کامل برداشته شده؟ نه، برداشته نشده است که باید این دو مقوله را از هم جدا کنیم. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با طرح این سوال که چرا تحریم ها به طور کامل برداشته نشده است، ابراز کرد: یک مقدار ناشی از شرایط و زمانبر بودن آن است و یک مقدار زیادی هم به خاطر بدعهدی ها و شیطنت هایی است که آنها در صحنه عمل به طرق دیگری نشان دادند. عراقچی ادامه داد: من نمی گویم آنها تعهدات خود را انجام دادند، بلکه می گویم طبق برجام روی کاغذ انجام دادند و کارهایی که در قوانین خود روی کاغذ باید انجام می دادند را انجام دادند و از این جهت نمی شود ایرادی گرفت ولی از جهت اجرای تحریم ها در صحنه عملی ایرادات مفصل است.

سوءتفاهم چهارم

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینکه سوءتفاهم دیگری که باید به آن اشاره کنم، این است که معتقدیم تحریم هایی که برداشته شده هنوز در عمل آثار خود را نشان نداده است، گفت: این کاملا درست است، اما به این معنی نیست که هیچ گشایشی در عرصه اقتصادی کشور صورت نگرفته است. عراقچی افزود: باید به این دو وجه توجه داشته باشیم، در حالی که خیلی از انتظارات ما برآورده نشده است، خیلی از انتظارات ما هم برآورده شده است.

او به گزارشی که به کمیسیون امنیت ملی مجلس ارائه شده، اشاره کرد و گفت: در گزارشی که به مجلس ارائه شد به صورت ریز و مشروح درخصوص دستاوردهای برجام صحبت شده است. به گشایش هایی که صورت گرفته و گشایش هایی که صورت نگرفته؛ موانعی که وجود دارد و جاهایی که مشکلات حل شده یا نشده به صورت دقیق اشاره شده است. معاون وزیر امورخارجه ادامه داد: این درست است که ما به برداشته شدن تحریم ها ایراداتی داریم که انتظارات ما در حدی که می خواستیم برآورده نشده است اما این طور هم نیست که در نقطه صفر باشیم. عراقچی گفت: نسبت به ۶ ماه پیش که برجام شروع به اجرایی شدن شد، به اعتقاد ما روند گشایش های اقتصادی در کشور روند معقول و سرعت نسبتا خوبی را طی کرده است اما هنوز اینکه این گشایش ها در زندگی مردم و در زندگی اقتصادی کشور خودش را نشان دهند؛ حتما فاصله داریم و حتما هم موکول به برجام نیست.

آثار برجام در چهار حوزه

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با اشاره به ارائه گزارش سه ماهه دوم وزارت امورخارجه به مجلس شورای اسلامی درباره اجرای برجام گفت: «آثار تحریم در چهار حوزه مالی، بانکی و بیمه، نفت، گاز و پتروشیمی، حمل ونقل و صنعت و تجارت مورد بررسی قرار می گیرد. در حوزه انرژی، حمل ونقل و صنعت و تجارت شرایط تقریبا به حالت عادی برگشته اما در حوزه مالی و بانکی مشکلات جدی داریم، البته گشایش هایی نیز وجود داشته است.»

مالی و بانکی

عباس عراقچی با بیان اینکه در حوزه مالی و بانکی اگرچه گشایش های خوبی صورت گرفته، اما معضل اصلی عدم ورود بانک های بزرگ بین المللی برقرار است و بانک های بزرگ وارد کار بانکی با ایران نشده اند، گفت: «فضای لازم و اعتماد بخشی ایجاد نشده است که ناشی از فضای بیرون برجام است. آمریکایی ها کمال سوءاستفاده را کردند و همین تلقی است که تلقی به بدعهدی و عدم حسن نیت آنها می شود و فضای لازم را فراهم نکردند.» معاون وزیر امورخارجه با بیان اینکه ایجاد فضای لازم برای اجرای برجام جزو وظایف برجامی است، گفت: آنها شرایط لازم را برای رفع تحریم ها و بازگشت به حالت معمول انجام نداده اند و حتی در بعضی جاها فضای مخربی ایجاد کردند و این چالش ادامه دارد.

عراقچی در عین حال گفت: بانک مرکزی به منابع خود دسترسی دارد. ممکن است در انتقال پول به صورت خاصی مشکل وجود داشته باشد، اما بانک مرکزی مدیریت منابع ارزی در خارج از کشور را در دست دارد و این طور نیست که منابع ارزی در خارج مسدود باشد و این منابع آزاد شده است. او یادآور شد: یکی از شاخص ها برای بررسی این مساله شاخص تخصیص ارز در بانک مرکزی است که تخصیص ارز به روز رسیده است و هر متقاضی که به ارز نیاز داشته باشد در صورت داشتن اسناد مثبته و پرداخت معادل ریالی همان روز ارز مورد نیاز را تحویل می گیرد و این در حالی است که قبل از برجام متقاضیان در نوبت چهارماهه در صف می ماندند.

به گفته عراقچی در حوزه روابط کارگزاری و گشایش ال سی و دسترسی به منابع تبدیل ارز مشکلات رفع شده و با این حال هنوز شرایط به وضعیت مطلوب برنگشته است اما این طور است که وضع نامطلوبی داشته باشیم. معاون وزیر امورخارجه ادامه داد: برای مثال اگر قبل از برجام در ازای مصرف ۱۰۰ واحد انرژی ۲۰ واحد نتیجه می گرفتیم در حال حاضر این رقم به ۶۰ یا ۷۹ واحد رسیده است. عراقچی یادآور شد: حتما تا فاصله مطلوب فاصله داریم و دلیل نمی شود که مطالبات از قبل را برای بازگشایی کامل درخواست نکنیم.

نفت، گاز و پتروشیمی

عراقچی در بیان آثار برجام در حوزه نفت و گاز با بیان اینکه فروش نفت به حالت سابق خود برمی گردد، ابراز کرد: «کسی توقع ندارد یک شبه کاهش یک و نیم میلیون بشکه ای را جبران کنیم چرا که بازارها از دست رفته و قراردادهای جدید زمانبر است. ما در مدت ۶ ماه به دو میلیون بشکه برگشتیم در حالی که قبل از اعمال تحریم ها میزان فروش نفت، دو و نیم میلیون بشکه بود و ظرف ماه های آینده ۵۰۰ هزار بشکه نیز جبران می شود.» او با اشاره به گشایش های ایجاد شده در فروش میعانات گازی و صادرات پتروشیمی ابراز کرد: صادرات پتروشیمی طی این مدت ۳۵ درصد رشد یافته است و در حوزه نفتی مشکلات جدی وجود ندارد به طوری که وزارت نفت به منابع خود دسترسی دارد. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینکه طی این مدت، پنج میلیارد دلار از امارات و دو میلیارد یورو از چین دریافت کرده ایم، ادامه داد: در مورد بیمه کشتی ها و نفتکش ها نیز مشکلات حل شده و هیچ مشکلی وجود ندارد و اگر مشکلی وجود دارد مربوط به یک حساب بانکی یا کشور خاص است و مشکل برجام نیست.

حمل ونقل

عراقچی همچنین با بیان اینکه در بحث حمل ونقل و بیمه کشتی ها مشکلات برطرف شده است، ابراز کرد: رفت و آمدها در مسیرهای جدید انجام می شود و کشتی های خارجی نیز رفت و آمدهای خود را آغاز کرده اند. او یادآور شد: علاوه بر این در حوزه هوایی خریدهایی انجام می شود و در مورد سوخت هواپیما نیز مشکلات در بیشتر موارد غیر از یکی، دو مورد حل شده است.

صنعت و تجارت

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام درخصوص آثار برجام در حوزه صنعت و تجارت هم افزود: «هیات های متعددی را داشته ایم و قراردادهایی منعقد شده است که البته اجرای این قراردادها زمانبر هستند و سرمایه گذاری طول می کشد ولی روال کار به خوبی پیش می رود.»

جابه جایی موردی خط قرمزها

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در ادامه نشست خبری خود از جابه جایی برخی خط قرمزها در طول مذاکرات هسته ای خبر داد و گفت: کسی نمی تواند ما را متهم کند که سرخود اقدام کرده ایم. سیدعباس عراقچی با بیان اینکه در مواردی خط قرمزها جابه جا شد، افزود: «یکی از آنها این بود که باید همه تحریم ها لغو می شد. آمریکاییان گفتند دولت نمی تواند تحریم های مصوبه کنگره را لغو کند و اگر ما اصرار می کردیم به معنای عدم توافق بود.» او ادامه داد: «در دو سه مورد، وزیر خارجه گزارشی خدمت رهبر معظم انقلاب داد و خط قرمزها جابه جا شد. این گونه نبود که ما سرخود اقدام کرده باشیم.»

مراقب تله های رسانه ای باشیم

معاون وزیر امور خارجه در مورد بتن گیری رآکتور اراک با بیان اینکه سیمان و بتن یک ترفند آمریکایی بود و ما هم در داخل گرفتار شدیم، گفت: «یکی از بزرگ ترین دستاوردهای ما در برجام تثبیت رآکتور آب سنگین اراک است و چیزی که آمریکایی ها به هیچ وجه مایل نبودند به صورت واضح و علنی درباره آن مذاکره کنند، آب سنگین بود که بارها گفته بودند اجازه آب سنگین نخواهیم داد و در اوایل مذاکرات، غربی ها حاضر نبودند حتی اسم رآکتور اراک و رآکتور آب سنگین را به کار ببرند.» عراقچی ادامه داد: وقتی قرار شد مخزن رآکتور اراک را دربیاوریم و با مخزن مدرن تری که تولید پلوتونیوم در آن کم شود، جایگزین کنیم، بحث بود که مخزن قطعه قطعه شود یا اینکه در لوله آن مخزن بتن پر شود تا مشکل احیای مجدد وجود نداشته باشد.

او اضافه کرد: دوستان گفتند بهتر است بتن در آن ریخته و شکل ظاهر آن حفظ شود. در یک مخزن که کارآیی ندارد در حفره های آن بتن ریخته شود با اینکه اراک را سیمان گرفتند، فرق دارد. این تبلیغاتی بود که بلافاصله آمریکایی ها شروع کردند چون خیلی باخته بودند گفتند که بتن گرفتیم. معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: این بحث بتن در داخل کشور هم خودش یک موضوع شد. درعین اینکه استقبال می کنم مسائل مربوط به کار تیم مذاکره کننده کاملا شفاف سازی شود، اما باید مراقب باشیم در تله ترفندهای خبری و رسانه ای طرف های مقابل قرار نگیریم.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir