بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 17 شهريور 1395      13:18

دبیر کمیسیون امنیت ملی و عضو اتاق بازرگانی درباره FATF چه می گویند؟

گفتگو از :
سیده فاطمه شعار

اقتصاد ایرانی:FATF، به واژه ی داغ این روزها در رسانه ها و جراید تبدیل شده، پرونده ای که منتقدان از عدم رعایت منافع ملی گله دارند و مدافعان از راهی بی بازگشت برای ایران سخن می گویند. گروه ویژه اقدام مالی(FATF) که یک نهاد بین المللی است در سال 1989 با همکاری هفت کشور صنعتی تشکیل شد که هدف خود را توسعه و پیشرفت واکنش های بین المللی در مبارزه با مسئله پولشویی بیان کرده است، این گروه در اکتبر سال 2001 مأموریت خود را افزایش و مبارزه با تروریسم و تأمین مالی تسلیحات کشتار جمعی را نیز در دستور کار خود قرار دادند.

اکنون الحاق ایران به یک کنوانسیون بین المللی خبرهای زیادی را به خود اختصاص داده که ریشه آن به خطای ۴ ساله دولت یازدهم برمی گردد و آن هم عدم اطلاع رسانی به موقع و شفاف برخی مسائل مهم از جمله الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی مبارزه با پولشویی یا همانFATF است. در حال حاضر 33 حوزه قضائی کشورها و 2 سازمان بین المللی و منطقه ای به عنوان اعضای وابسته و ناظر با این گروه همکاری می کنند با این وجود که حق رأی ندارند اما در جلسات و گروههای کاری بطور کامل شرکت می کنند. گروه اقدام مالی (FATF) نام ایران را در کنار کره شمالی در فهرست دولت های غیرهمکار و مناطق پرخطر از نظر پولشویی و تأمین مالی تروریسم قرار داده و این موضوع باعث شد تا بانک ها و مؤسسات اعتباری دنیا در ارتباطات مالی خود بسیار احتیاط کنند و اغلب از همکاری با شرکت های ایرانی سر باز زنند.

محمد جواد جمالی نوبندگانی نماینده مردم فسا و دبیر کمیسیون امنیت ملی در مجلس شورای اسلامی به موافقت اولیه برای الحاق دولت ایران به کارگروه اقدام مالی موسوم به FATF و مسئله مبارزه با تروریسم در قالب این موضوع، واکنش نشان داد. در همین زمینه گفت و گویی با وی ترتیب داده ایم که در ادامه آن را می خوانید:

 

اقتصاد ایرانی: با توجه به اینکه شما مخالف موافقت اولیه برای الحاق دولت ایران به کارگروه اقدام مالی موسوم به FATF ، دلایل این مخالف را بفرمایید:

در ابتدا باید بگویم که جمهوری اسلامی ایران نسبت به حضور نظارتی غرب در مسائل مالی و تبادلات پولی و بانکی خود بسیار حساس است. عضویت ایران در این توافق از راه کارها و سبک های غربی برای مجبور کردن کشورها جهت پذیرش اصول لیبرالیستی است، از این رو آن ها در حاشیه یک توافق، موضوعات و مسائلی را مطرح می کنند، که کشور مربوطه عملا آن را مورد پذیرش قرار می دهد، به طور مثال در موضوع همایش ایران کانکت 2016 که یک نشست تخصصی و کارشناسی در حوزه ارتباطات بود، انگلیسی ها مواردی همچون عدم حضور افراد حاضر در لیست تحریم در همایش مذکور را مطرح کردند. یکی دیگر از محورهای توافق مذکور، انتشار مبادلات مالی ایران با گروه های مقاومت است، که این مسئله از موضوعات دیگر دارای اهمیت و ابعاد خطرناک تری است، حال آیا کشورهای دیگر از جمله آمریکا خود می توانند صورت حساب های مالیشان و کمک های مالی به گروه های تروریستی را منتشر کند. کاملا واضح است که غربی ها با استفاده از این توافق به دنبال دسترسی و کنترل ایران هستند پولشویی را بهانه می کنند.

ضمن اینکه این سازمان یکی از ابزارهای تجسس مالی و اقتصادی غرب است. پیوستن به FATF نوعی مشروعیت بخشی به جاسوسی غرب علیه سیستم بانکی و گردش مالی ایران است.FATF فاقد هویت کاملا مشخصی است و ظاهری برای مبارزه با پولشویی دارد ولی پولشویی مورد توجه این نهاد بین المللی نیست؛ بلکه آنچه مسلم است این است که این سیستم برای این به وجود آمده که بداند کشورهای اسلامی با چه نهادهای منطقه ای در ارتباط هستند. در حقیقت پیوستن به این سازمان نوعی نظارت رسمی این سازمان بر گردش مالی ایران است، پیوستن کشورمان به FATF استقلال اقتصادی و مالی ایران را خدشه دار می کند و با موازین جمهوری اسلامی ناسازگار است.

 از طرفی دیگر من شخصا موضوع پیوستن ایران به توافق F.A.T.F و نظارت غرب بر سیستم مالی کشور را از عراقچی معاون وزیر امور خارجه سوال کردم که وی در این رابطه اعلام کرد که چنین موضوعی اصلا وجود ندارد. همچنین مسئولان پدافند غیرعامل اشاره کردند که آمریکایی ها در حالت ساخت و تعبیه سیستم های الکترونیکی هستند که این ابزارها می تواند تمام فعالیت های یک کشور را رصد کند. این در حالی است که در شرایط کنونی صدها میلیارد دلار برای خرید و فروش غیرقانونی اسلحه و مواد مخدر و انسان توسط برخی کشورهای غربی استفاده می شود، ولی آمریکایی ها به این مسئله اصلا توجه نمی کنند. از این رو پیوستن ایران به توافق F.A.T.F ضد امنیت کشورمان است و کاملا واضح است که غربی ها با استفاده از این توافق به دنبال دسترسی و کنترل ایران هستند و مسائلی مانند پولشویی، ظاهر نمایی است.

همچنین باید عرض کنم، این که بیان می کنند ایران در توافق F.A.T.F برای انتشار مبادلات مالی خود با گروه های مقاومت، تعهد داده است  کاملا اشتباه و نادرست است این اقدامات بر خلاف امنیت جمهوری اسلامی است. مجلس باتوجه به اختیاراتی که دارد می تواند در قالب تحقیق و تفحص FATF را مورد واکاوی قرار دهد لکن امیدواریم دولت مردان خودشان مانع ادامه همکاری بانک مرکزی با این کارگروه شوند تا کار به مجلس نکِشد.

اقتصاد ایرانی:آیا در صورت عدم پیوستن با این کارگروه پولشویی در کشور قوت می گیرد؟ چه تدابیری باید در مبارزه با این پدیده صورت دهیم؟

جمهوری اسلامی ایران مخالف مبارزه با پولشویی نیست، ما با اصل قضیه مشکلی نداریم لکن کارگروه اقدام مالی نهادی سیاسی می باشد و باطن آن با ظاهرش هیچ گونه سنخیتی ندارد. از طریق FATF غرب می خواهد ایران را تحت فشار قرار دهد تا به مباحث محرمانه و اطلاعات مالی کشور دست یابد لذا مخالف، توافق با این کارگروه هستم. اگر این ها مخالف پولشویی هستند چرا اجازه می دهند تراکنش های مالی مانند جابجایی پول، قاچاق انسان و مواد مخدر در بانک های اروپایی و آمریکایی، صورت پذیرد؟ مسئله مبارزه با تامین مالی تروریسم بهانه ای بیش نیست و آنان اگر راست می گویند مانع پولشویی های کلان و جابجایی های صد میلیارد دلاری شوند. ما قانون مبارزه با پولشویی را در مجلس تصویب کردیم و حسن نیت خود را نشان دادیم، بنابراین می توان دریافت پشت قضیه ی FATF مسایل دیگری نهفته است و غرب برای رسیدن به منافع خود از این کانال می خواهد اقتصاد ایران را کنترل نماید. غربی ها تروریست ها را به خوب و بد تقسیم کرده اند، کسانی که ادعای مبارزه با تروریسم را دارند در برابر کشتار مردم بی گناه یمن توسط سعودی ها سکوت اختیار کرده اند و دلارهای عربستان گزارش کمیته حقوق بشر سازمان ملل را هم تغییر می دهد.

اقتصاد ایرانی: واکنش مجلس به توافق FATF چه خواهد بود؟

بنده موضوع را از وزارت خارجه پیگیری کردم و آنان گفتند FATF در برجام قید نشده است، دولت مردان در آخرین واکنش خود عنوان کرده اند موضوع را بررسی می کنیم و امیدوارم خودشان قضیه را حل و فصل نمایند تا کار به تحقیق و تفحص نکشد چراکه FATF مغایر امنیت ملی است. برخی کشورها به دنبال این هستند تا بر اساس موافقت نامه FATF مسائل مالی ایران را رصد کنند که این مسئله به هیچ وجه به صلاح کشور نیست. ایران باید با دقت بیشتری به موضوع موافقت نامه FATF نگاه کند، عنوان مبارزه با پولشویی عنوان مطلوبی است اما در بطن آن نوعی خود تحریمی نهفته است. باید تاکید کنم که پذیرشFATF پایان شیطنت های سیاسی علیه ایران نیست، حتی اگر ما این موافقتنامه را بپذیریم، باز هم موارد تهدید آمیز دیگری علیه ایران مطرح خواهد شد.  اینکه ما بخوهیم بر اساس موافقت نامه FATF برخی اشخاص و برخی وزارتخانه های خودمان را تحریم کنیم به هیچ وجه به صلاح کشور نیست. معتقدم دولت باید موافقت نامه FATF  را مجددا مورد بازبینی قرار دهد.یادآوری میکنم، قطعا حمایت از محور مقاومت با پذیرش موافقت نامه FATF به چالش کشیده خواهد شد و بدون شک این موافقت نامه درصدد این است تا بداند ایران به چه کشورهایی کمک مالی می کند. دولت باید طبق نظرات و پیشنهادات کارشناسان مجددا موافقت نامه FATF را مورد بررسی و بازنگری قرار دهد.

 

اما در این میان؛ فعالان حوزه تجارت و دست اندرکاران مسائل مالی بین المللی بر این باورند که طی سالهای گذشته، در جریان اعمال تحریم هاتحولات بسیاری در بانکهای دنیا رخ داده که ایران از این قافله دور مانده، اما اکنون با شروع مذاکرات برای پیوستن به این کنوانسیون، این شرایط فراهم آمده است. حسین سلیمی، عضو کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی در این زمینه می گوید:

 فارغ از آنچه که به عنوان دیدگاههای سیاسی درمورد مساله الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی پولشویی وجوددارد، لازم است بگویم که دولت باید حساسیت های لازم را در این الحاق داشته باشد و به ابهامات منتقدان پاسخ دهد، ولی به لحاظ اقتصادی، اگر اصل این الحاق و اینکه چه می گوید و چرا می گوید را به درستی برای منتقدان توضیح بدهند، بسیاری از مشکلات حل می شود. FATF یک قانون بین المللی است که در بانک های بین المللی مصوب شده، در حال انجام است و همه آنها را ملزم کرده که اگر قرار است در ارتباطات بین المللی حضور داشته و مراودات مالی صورت دهند، باید مفاد آن را رعایت کنند، بنابراین این طور نیست که الحاق به این کنوانسیون فقط مختص ایران باشد، بلکه بر اساس آمار  ۱۹۲ کشور در این اتحادیه عضو بوده و قواعد آن را پذیرفته اند. در واقع هر بانکی که بخواهد در فضای بین المللی مراوداتی داشته و کار تامین مالی و یا انتشار اوراق قرضه خارجی انجام دهد، باید در چارچوب قواعد این کنوانسیون کار خود را دنبال کند؛ به همین دلیل اگر ایران بخواهد در فضای بعد از برجام، مراودات مالی و تجاری خود را با دنیا تهسیل کرده و گسترش دهد، حتما باید از قواعد این کنوانسیون پیروی کند. گشایش ال سی، دریافت خطوط فاینانس و ری فاینانس، فروش اوراق قرضه خارجی، افتتاح حساب در بانک های بین المللی و به طور کلی مراودات مالی ایران با دنیا در پی پیوستن به این کارگروه جهانی اتفاق می افتد، در این چند سال گذشته نام ایران به دلیل عدم عضویت در این کنوانسیون در فهرست سیاه قرار گرفته بود، ضمن اینکه در همین مدت، بانکهای بین المللی پذیرفته اند که در چارچوب مراودات مالی خود در فضای جهانی، حتما و حتما باید قواعد این کنوانسیون را رعایت کنند، پس حال که ایران قرار است مراودات مالی خود با دنیا را از سر گیرد، باید این قواعد را هم رعایت کند. تمامی بانک های امریکایی، آسیایی و اروپایی عضو FATF هستند و این یک راه بی بازگشت برای ایران است که اگر می خواهد مراوده مالی خود با دنیا را گسترش داده، گشایش ال سی کرده و خطوط فاینانس و ری فاینانس بگیرد، باید این قواعد را رعایت کند تا بانک های خارجی طرف قرارداد ایران در این مراودات مالی مطمئن شوند که این کشور پولشویی را مذموم دانسته و قواعد مبارزه با آن را رعایت می کند.

در این میان دولت باید به صورت شفاف بگوید که الحاق به کنوانسیون بین المللی مبارزه با پولشویی با قرار گرفتن نام برخی افراد در تحریم های آمریکا و اروپا متفاوت است و البته دولت هم باید تلاش کند که نام این افراد را از فهرست تحریم ها خارج نماید، از سوی دیگر، باید به صراحت بگوید که اگر این عضویت صورت نگیرد، ارتباطات بانکی ایران با دنیا به وضعیت دوره تحریم بازخواهد گشت. پس الحاق به این کنوانسیون باید با رعایت تمامی جوانب و توجه به ابهامات منتقدان در دستور کار قرار گیرد و به عنوان یک الزام در ارتباطات مالی و پولی ایران با دنیا پیگیری شود. البته نگرانی منتقدان هم به جا و درست است و به دلیل قرار داشتن برخی نهادهای مهم و افراد در فهرست تحریمی آمریکا و اروپا حق دارند که اعلام نگرانی کنند، اما باید به این نکته هم توجه داشت که هر نوع مراوده بانکی با دنیا، مشمول در نظر گرفتن الزامات FATF است و باید تلاش کرد که افراد را با رایزنی در جامعه بین المللی از فهرست تحریم ها خارج کرد تا آنها هم بتوانند مبادلات خود را با دنیا انجام دهند، اما همین افراد هم اگر فردا از لیست تحریم های جهانی آمریکا و اروپا خارج شوند، اگر بخواهند مراوده مالی با دنیا به نفع زیرمجموعه های خود داشته باشند، باید قواعد FATF را رعایت کنند.

در پایان لازم بذکر است؛ به موجب این توافق، ایران برای خروج از لیست سیاه کشورهای غیرهمکار FATF باید کلیه اطلاعات اقتصادی و مالی خود را برای راستی آزمایی درباره عدم حمایت مالی از تروریسم و همچنین مقابله با پولشویی در اختیار این مجموعه قرار دهد. این موضوع نیز به مانند سایر موارد مخالفان و موافقانی دارد که اگر دولت طی برنامه هایی منسجم تر از لایه های پنهان آن پرده برداری کند، سوال منتقدان را پاسخ دهد و به راهکارهای مدافعان توجه کند حجمه نگرانی های مردم و کارشناسان کمتر خواهد شد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir